“Kentsel dönüşüm kansere dönüşmesin”

9 Nisan 2023

Deprem bölgesinde 200 binden fazla binanın acil yıkılacağı veya ağır hasarlı olduğu tespit edilmişti. Enkazdan çıkan ve kanserojen olduğu bilinen asbest tehlikesi konusunda, Asbest Söküm Uzmanları Derneği (ASUD) Başkanı Mehmet Ensari ile görüştüm.

1-7 Nisan Kanser Haftası’nı geride bırakırken genetik faktörlere müdahale edilmesi kolay olmasa da çevresel müdahalelere karşı önlem almanın önemine bir kez daha dikkat çekiyoruz. Dünya genelinde en sık görülen kanser türlerine baktığımızda göğüs, akciğer ve kolon kanseri ilk 3 sırada geliyor. Akciğer kanseri denildiğinde akla ilk sigara tüketimi ve erkek popülasyon risk grubu gelse de son günlerde çok konuşulan ama yeterince ciddiye alınmayan gizli tehlike daha var; o da asbest!

1-7 Nisan’ın aynı zamanda Asbest Farkındalık Haftası olduğunu biliyor musunuz? Asbest bir diğer adıyla amyant, ısıya aşınmaya, kimyasal maddelere dayanıklı, yapısal özellikleri açısından esnek, lifli yapıda bir mineral. Bu mineral sanayide pek çok endüstri kolunda kullanılıyor. İnşaat malzemesi

Yazının Devamı

İsrafsız sofralar önceliğiniz olsun

5 Nisan 2023

Ramazan ayının ilk haftasını geride bıraktık. Ramazan boyunca tavsiyem, kalori saymayı bırakıp, denge ve ölçüye odaklanmak. Büyük iftar sofraları yerine ihtiyacımız kadar olanı tükettiğimiz bir Ramazan, hem bedenimize hem de gezegene iyi gelecek. Çünkü maalesef bu dönemde gıda kaybı ve israfı artıyor. Her üç gıdadan biri çöpe gidiyor.

30 Mart Uluslararası Sıfır Atık Günü idi. Bu konuda herkes elinden geleni yapabilir. “Ürettiğimiz atıkları nasıl azaltabiliriz?”in çözüm yollarını aramak daha kolay ve cesaret veren bir başlangıç. Burada ‘sıfır atık’ yerine ‘daha az atık’ teriminden bahsetmek istiyorum. Sıfır atık (zero waste) hareketi atık yaratmamaya odaklanırken, düşük atık hareketi (low waste) tüm ekolojik ayak izini ele alıyor.

Dünyada yılda yaklaşık 2.24 milyar ton evsel katı atık üretiliyor. Görünmeyen atıklar da var. Kozmetik, temizlik ve tekstil atıkları bunun büyük bir çoğunluğunu oluşturuyor.

Türkiye ne durumda?

BM Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO)

Yazının Devamı

Hurmadaki oyun

2 Nisan 2023

Ramazan ayının gelmesiyle iftar sofralarının olmazsa olmazı hurmaya olan ilginin arttığı bir gerçek. Burada dikkatinizi çekmek istediğim en önemli nokta ise glikoz şurubu konusu.

Raflarda pek çok farklı marka ve alternatifini gördüğümüz hurmaları tatlandırmak, daha parlak göstermek veya raf ömrünü uzatabilmek için glikoz şurubu eklenebiliyor. Bu işlem genellikle kalitesi düşük, kirli ve daha az tatlı hurmalara uygulanıyor. Bu hurmalar daha uygun fiyatla satılıyor; o yüzden, ayırt etmek için  “İçindekiler” kısmında glikoz, glikoz şurubu ibarelerinin yer alıp almadığını kontrol etmelisiniz! Lütfen iyi bir gıda okuryazarı olun ve çevrenizi de bu yönde bilinçlendirin. Bir diğer sorun ise gıda fiyatları. Son dönemlerde artan gıda fiyatları hurmaya da yansıdı. Bir beslenme uzmanı olarak bu durumda dengeyi sağlamak için farklı alternatifleri önemsiyor, örneğin hurma yerine diğer kuru meyvelerin tüketimini de değerlendiriyorum. Ramazanda en önemli önleyici adımlardan birinin bağırsaklarımızı beslemek olduğundan

Yazının Devamı

Ormanlar akciğerlerimiz

29 Mart 2023

Ormanlar, milyonlarca canlıya ev sahipliği yapması ve Dünya’nın oksijen maskesi olmasının yanı sıra tahmin edemeyeceğimiz noktalarda hayatı etkiliyor. Besinlerden, psikolojimize ve ilaçlara kadar bize katkı sağlıyor. Ekosistemin akciğerlerine ne kadar iyi bakıyoruz?

Son birkaç senedir dünyada artan orman yangınları hepimizi çok üzüyor. İki senedir Türkiye’de çıkan yangınlarda 299’dan fazla ormanımız kül oldu. 150 binden fazla hektarı yok eden yangınların büyüklüğü 200 bin adet futbol sahasının toplamından da fazla. O günleri unutmamalı, ‘Nasıl önlemler alabiliriz?’ diye düşünmeli ve yanan bölgelere sahip çıkmalıyız. 

Aceleden acile 

Ormanlara bilinçsizce bırakılan çöpler ve söndürüldü sanılan ateşler bu yangınlara sebep olabiliyor. Fakat en büyük sebep iklim krizi. Sıcaklıklar yükseldikçe ve hava koşulları değiştikçe, birçok bölgede daha sık ve şiddetli kuraklıklar yaşanıyor. İstanbul barajları TÜİK’in yaptığı açıklamaya göre son 10

Yazının Devamı

Hastalıkların yaşı yok

26 Mart 2023

Eskiden ileri yaşlarda görülen sağlık sorunları, artık kötü beslenmenin etkisiyle daha erken yaşlarda görülebiliyor. Journal of the National Cancer Institute dergisinde yayımlanan bir çalışma Y kuşağının, 1950’de doğanlara kıyasla iki kat daha fazla kolorektal kanser riskine sahip olduğunu belirtiyor.

Stres, değişen yaşam tarzı alışkanlıkları, uyku problemleri… Tüm bunların vücudunuzda hastalıklara kapı açan faktörler olduğunu artık biliyoruz. Sağlıklı ve iyi olma hali hem fiziksel hem de ruhsal sağlığı ifade eder. Elbette beslenmenin tüm faktörler üzerinde çok önemli bir rolü var. Dünya genelinde beslenme nedenli risk faktörlerinin yılda 11 milyon ölüme yol açtığı tahmin ediliyor. Genetik faktörleri değiştirmek çok mümkün olmasa da beslenme ve bazı yaşam tarzı alışkanlıkları ile kanserden korunmanız mümkün. Beslenme alışkanlıklarınıza günlük en az 5 porsiyon sebze ve meyveyi beslenmenize dâhil etmeniz önem taşıyor. International Journal of Epidemiology dergisinde yayınlanan bir çalışma,

Yazının Devamı

Yarının suyu için bugün tasarruf

22 Mart 2023

Kuraklık, ne yazık ki iklim krizinin kendini en çabuk belli ettiği noktalardan biri. Bizler de buna yangınlarla, yağmayan kar ile yağmurla ve nesli tükenen hayvanlarla tanıklık ediyoruz. Dünyanın sıcaklık ve nem dengesi değişiyor. Ormanlar yanıyor, fabrikalar çoğalıyor... Kuraklık tarımda ve hayvancılıktaki dengeyi yerle bir ediyor. Bu sene İSKİ’nin raporuna göre İstanbul’da Ocak 2023 tarihinde ortalama baraj doluluk oranı yüzde 28.9. Bu sayı geçtiğimiz son 10 senenin ocak raporlarına bakıldığında en düşük doluluk oranı. 

22 Mart Dünya Su Günü iken, suyun bizim için ne kadar önemli olduğunu bir kez daha hatırlayalım istedim.

Temiz su az

Su, dünyanın yaşam döngüsünü sürdürebilmesi için en temel ihtiyaç... Dünyanın dört bir yanı sularla çevriliyken, bunların sadece yüzde 2.5’i tatlı su kaynağı ve bunun sadece 1/5’i içilebilir kaynaklar. 22 Mart Dünya Su Günü aslında giderek artan temiz su sorununa dikkat çekmek, içilebilir su kaynaklarının korunması konusunda farkındalık

Yazının Devamı

Günümüzün pandemisi: Obezite

19 Mart 2023

Geçtiğimiz günlerde İstanbul ve İzmir’de yaklaşık 250 hastada, mide botoksu kaynaklı zehirlenme saptandı. Günümüzün pandemisi olarak nitelendirilen obezite tedavisindeki gelişmeler hangi noktada? Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nden Doç. Dr. Halit Eren Taşkın’a sordum.

Dünya genelinde her 4 kişiden birinin obeziteyle karşı karşıya olduğunu biliyor musunuz? Obezite, çağımızın görülme sıklığı hızla artış gösteren kronik ve kompleks bir hastalığı. Herkesin obezite ile mücadelede yolculuğu birbirinden farklı. Fakat genel anlamda yeterli ve dengeli beslenmeyle fiziksel aktivite ikilisinin bu yolculuktaki önemi göz ardı edilemez. Obezite cerrahisi de obezite tedavisinde başvurulan yöntemlerden biri. Ülkemizde de bu alanda çok kıymetli hekimlerimiz bulunuyor.

Yaşam şekli değişikliği, kalıcı obezite tedavisinin önemli bir parçasını oluştuyor. Genetik özellikler, beslenme alışkanlıkları ve çevresel etkileri bir arada düşünmeden hızlı ve mucizevi sonuçlar beklemenin ne kadar yanlış olduğunu geçen hafta basına yansıyan haberlerden

Yazının Devamı

İyi olmaya ihtiyacımız var

15 Mart 2023

Birçok duyguyu aynı anda yaşadığımız bu günlerde hasretini çektiğimiz duygulardan biri mutluluk. 20 Mart ise Birleşmiş Milletler Uluslararası Mutluluk Günü… Bu özel gün 2013 yılı itibarıyla BM tarafından mutluluk ve mutlu olma farkındalığımızı arttırmak için ilan edilmiş. Millet olarak son günlerde mutluluğu kutlayacak veya mutluluktan bahsedecek durumda değiliz. Her zaman mutlu olmanın ve gülümsemenin gücüne en çok inananlardanım ama bu dönem maalesef pek de içimizden gelmiyor. Fakat umutsuzluğa teslim olmadan, dayanışma ve sevgiyle bu günleri geride bırakmak, bunu yaparken hiçbir şeyi unutmamak tek temennimiz.

Mutluluk Endeksi Raporu

Her yıl Dünya Mutluluk Endeksi Raporu açıklanıyor. BM mutluluk verilerini Toplumsal Gelişim Endeksi içine alıyor. Geçtiğimiz yıl açıklanan raporda Türkiye sekiz basamak gerileyerek 112’nci olmuştu… Kalkınma literatüründe ‘mutluluk’ ve ‘yaşam memnuniyeti’ kavramları daha çok yer almaya başlamışken, hem bireysel hem de toplumsal olarak bu konuya daha fazla

Yazının Devamı