İsrafsız sofralar önceliğiniz olsun

Ramazan ayının ilk haftasını geride bıraktık. Ramazan boyunca tavsiyem, kalori saymayı bırakıp, denge ve ölçüye odaklanmak. Büyük iftar sofraları yerine ihtiyacımız kadar olanı tükettiğimiz bir Ramazan, hem bedenimize hem de gezegene iyi gelecek. Çünkü maalesef bu dönemde gıda kaybı ve israfı artıyor. Her üç gıdadan biri çöpe gidiyor.

30 Mart Uluslararası Sıfır Atık Günü idi. Bu konuda herkes elinden geleni yapabilir. “Ürettiğimiz atıkları nasıl azaltabiliriz?”in çözüm yollarını aramak daha kolay ve cesaret veren bir başlangıç. Burada ‘sıfır atık’ yerine ‘daha az atık’ teriminden bahsetmek istiyorum. Sıfır atık (zero waste) hareketi atık yaratmamaya odaklanırken, düşük atık hareketi (low waste) tüm ekolojik ayak izini ele alıyor.

Dünyada yılda yaklaşık 2.24 milyar ton evsel katı atık üretiliyor. Görünmeyen atıklar da var. Kozmetik, temizlik ve tekstil atıkları bunun büyük bir çoğunluğunu oluşturuyor.

Türkiye ne durumda?

BM Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) raporuna göre ülkemizde her yıl kişi başına 93 kilogram, toplamda ise 7.7 milyon ton yiyecek çöpe atılıyor. Türkiye, dünya genelinde en fazla gıdanın israf edildiği ülkeler arasında... Küresel düzeyde, her yıl kişi başına ortalama 121 kilogram gıda israf ediliyor. Bunun 74 kilogramı evlerden. Dünyada israfın yüzde 61’i hane halkı düzeyindeyken, yüzde 26’sı gıda hizmetlerinde ve yüzde 13’ü ise perakendede gerçekleşiyor.

Atıksız mutfak tariflerini benimseyin

Gıda israfına detaylı olarak baktığımızda etiket okumamak ve besinleri yöntemlerine uygun saklamamak tüketici tarafından israfı artırıyor. Tüketebileceğiniz kadar ekmek almak, artanı dondurucuya atmak veya farklı tarifler geliştirmek, israfını önlemede ilk adım. Bu konuda daha fazla geç kalmayın.

Ülkemizde her gün 4.9 milyon adet ekmek çöpe gidiyor... Ramazan ayında ise en çok israf edilen gıdalardan biri maalesef pide. Taptaze, mis kokulu pideyi eminim ki sevmeyen yoktur, fakat artan pidelerinizi de aynı lezzetle değerlendirebileceğinizi lütfen unutmayın.

Gezegeni beslemek, sürdürülebilirlik, gıda israfı terimlerini benden sıkça duymaya alışmış olabilirsiniz. Danışanlarıma, sosyal medya takipçilerime atıksız mutfak, gezegen dostu beslenme önerileri veriyorum ve onlardan da öneri istiyorum. Her yıl yaptığım ve hatırlatmayı çok sevdiğim atıksız mutfak tariflerimden birkaçını Ramazan özelinde tekrar paylaşmak istedim.

Artanlar için seçenekler

Pideden pizza 

Yarım pide,
2-3 çay bardağı ılık su,
4 yumurta,
2-3 yemek kaşığı yoğurt,
üzeri için kırmızı/yeşil biber,
50-60 gr. kaşar,
dilediğiniz baharatlar.

Yapılışı: Yarım pide küçük parçalara ayrılır. Üzerine ılık su ilave edilir ve hamur kıvamında karıştırılır. Yumurta, yoğurt ve baharatlarla karıştırıldıktan sonra tavaya alınır. Üzerine evdeki sebzelerinizi ekleyebilirsiniz. Kaşar da koyulup, eridikten sonra pizzanız hazır.

Pilavdan köfte

2 su bardağı pilav,
2 yumurta,
3-4 yemek kaşığı galeta unu,
Yarım demet maydanoz,
Yarım demet dereotu,
2-3 diş sarımsak.

Yapılışı: Malzemeler karıştırılır, köfte kıvamına getirilir ve yağsız tavada pişirilir.

Pilavdan kurabiye

3 yemek kaşığı şeker,
2 yemek kaşığı tereyağı,
1 yumurta,
1 çay bardağı haşlanmış pirinç,
1 çay bardağı haşlanmış nohut,
1 yemek kaşığı kakao,
1 çay kaşığı kabartma tozu,
1 çay kaşığı vanilya,
4-5 yemek kaşığı kuru üzüm,
Hindistan cevizi.

Yapılışı: Önceki günden kalmış nohutlu pilav robottan geçirilir ve un kıvamına getirilir. Yumurta, şeker ve tereyağı çırpılır. Kakao, Hindistan cevizi ve diğer malzemeler de eklenerek, tekrar karıştırılır. 180 derecede önceden ısıtılmış fırında pişirilir.