Dilara Koçak

Bayram tatili bugün sona eriyor. Kimileri yoğun iş temposundan kaçarak tatile gitti, kimileri de aile büyükleriyle vakit geçirmeyi tercih etti. Dilerim, herkesin bayramı sağlık, huzur ve bol kahkahalı geçmiştir.

Bayramda yapılan güzel yemeklere ve tatlılara dayanamayanlar, ipin ucunu kaçırmış olabilir. Bu keyifli süreçte 1 - 3 kilo almak mümkün. Eğer siz de pişmanlık yaşayanlardansanız, üzülmeyin...

Yediklerinizin tamamı yağa dönüşmeden, yani kilo haline gelmeden önce forma girebilirsiniz. İşte bayram ertesinde eski fit halinize dönebilmek için birkaç öneri:

Sıvı tüketimine dikkat

Bu hafta beden temizliğine yardımcı olmak için su ve maden suyu tüketiminizi artırmanızı istiyorum.

Düşünün ki, evde sular kesilirse temizlik yapmak mümkün olmaz... İşte bedenimiz için de durum aynı. Su ve zengin mineralli maden suları, beden temizliği için çok önemli.

Her gün 2 litre su ve 2 - 3 şişe maden suyuyla kendinize hedef koyun.

Kendinizi takip etmek için hem yediklerinizi yazın hem de içtiğiniz sıvıları

Bayrama sayılı günler kala hepimizi hazırlık telaşı sardı. Alışveriş, çeşitli yemek ve tatlılarla sofraları süslemek, aile ziyaretleri için hazırlıklar yapılıyor. Bayram özel sofralar ve güzel tatlılarla karşılanacak ama asıl amacın sevdiklerimizle birlikte vakit geçirmek olduğunu unutmayalım.
Ağzınızın tadını kaçıracağımı sanmayın, tam tersine bugün size hem bayram keyfinizi artıracak hem de yaz sıcağında serinletecek alternatif tarifler vereceğim.
Bayramın ilk günü muhtemelen ikram edilenlere “Hayır” demeniz zor olacak çünkü ilk gün büyüklere ziyarete gidilecek. Kalabalık sofralar olacak veya tatile gittiyseniz kendinizi ödüllendirmek isteyeceksiniz. Bu durumda bayramın
ikinci ve üçüncü günü biraz daha kontrollü olabilirsiniz. Hareketinizi artırarak denge sağlamak en güzel çözüm olur. Pazar günkü yazımda bayram ve Ramazan’da alınan kilolarla ilgili sizlere yardımcı olabilecek öneriler yazacağım.

Dondurma iyi bir alternatif
Ramazan süresince sınırlı saatlerde yemek, psikolojik olarak bayramda daha fazla yeme ihtiyacı hissettirebilir. Hem kendiniz hem de çevrenizdekiler için bu davranıştan uzaklaşmaya çalışın. Alışveriş listenizi de buna göre hazırlayın.

“Diyetteyim”, sık duyduğumuz bir cümle. İnsanların diyete başlayıp, kısa süre sonra terk etmesi de sık rastlanan bir durum. Peki neden?

Her başarıda olduğu gibi, kilo vermek de bilgi ve bilgiyi uygulamayı gerektiren bir sabır işi.

Yediklerimizin sağlığımız ve kilomuz üzerindeki etkisi ortada olsa da, kilo vermek için sadece beslenmemizi değiştirmekle başarıya ulaşmanız kolay değil.

Size sadece hangi yiyecekleri seçme- nizi söyleyen ama bu seçimleri neden yapmanız gerektiğini belirtmeyi ihmal eden bir kilo verme programı, uzun vadede yardımcı olamaz.

Brokolinin kurabiyeden daha sağlıklı olduğunu birçoğumuz biliriz. Yağ, şeker, gluten ve antioksidanlar hakkında tüm gün boyunca konuşabiliriz ama bu kurabiyelerin çok lezzetli olduğu, yine de onları yemek istediğimiz gerçeğini değiştirmez. Besin bilgisi çok önemli ancak asıl sır, davranışlarınızın ve motivasyonunuzun kökünü anlamak. Sağlığınız üzerinde anlamlı bir etki sağlanması için bu bilgileri kullanmak.

Bu açıdan bakınca, “İyi bir sağlık tabakta başlamaz, beyinde başlar” diyebiliriz.

Pizza yerine salata

İlk anlamamız gereken, yiyecek seçme kararları üzerinde çok fazla kontrolümüzün olmadığı. Pizza yerine salata siparişi verebilmek için

Yaz aylarında mutlu olmak için çok sebep var ama benim ilk aklıma gelenler; dondurma, deniz ve karpuz. Aslında durum bizim çocukluğumuzdan farklı artık her mevsim dondurma yemek mümkün. Çok şanslıyız çünkü paketli dondurmalarda istediğimiz çeşitleri bulabiliyoruz; meyveli, brownie’li, cheesecake’li, bitter ve sütlü çikolatalı...

Birkaç yıldır Ramazan’ın yaz mevsimine gelmesiyle dondurma farklı bir yer daha buldu kendine. Ramazan’ın gülü güllacın en iyi arkadaşı dondurma oldu çünkü iftar sonrası hem hafif hem de serinletici iyi bir seçim. Ancak dikkat! Hijyenik şartlarda üretilen ve uygun koşullarda, soğuk zinciri kırılmadan saklanan markaların dondurmaları bu anlamda çok daha güvenli.

Bilimsel araştırma sonuçları

Dondurmanın neden mutluluk verdiğini daha önce de yazdım ama gördüm ki, bu konuda sorular geliyor. O yüzden bir kez daha hatırlatmak istedim.

Londra Psikiyatri Enstitüsü, 2005 yılında yürüttüğü bir çalışmada, gönüllülerin beyinlerini harici kullanılan bir görüntüleme cihazıyla (bir fMRI tarayıcı) tarayarak dondurmanın beyindeki keyif bölgelerini ‘uyardığı’ ortaya koydu. Yani evet, dondurma beyindeki keyif bölgelerine etki ederek insanları mutlu ediyor.

Hangi dondurmaları

Sıcak havalarda su ihtiyacı artar. Üstelik iftar ve sahur arası sınırlı süreyi düşündüğümüzde terle birlikte olan kayıplarımızı hızla yerine koymak hayati önem taşıyor. Su ve maden suyu, bu noktada tartışmasız en iyi seçimdir diyebiliriz.

Su, insan vücudunda ve yeryüzünde en çok bulunan maddedir ve yaşamak için en az oksijen kadar gereklidir.

Yetişkin bir bireyin vücut ağırlığının ortalama yüzde 55 - 75’i (38 - 46 litre) sudur. Bu yüzdeler kişiye, vücut bileşimine, yaşa, cinsiyete ve diğer faktörlere bağlı olarak değişir. Tüm vücut dokuları belli miktarlarda su içerir ve vücut suyunun azalması ciddi tehlikedir. Bu sebeple vücudunuzu kesinlikle susuz bırakmayın. Susama hissi geliştiğinde yüzde 1’lik su kaybı olmuş ve bu durum beyne iletilmiştir.

Sakın su içmek için susamayı beklemeyin.

Su, vücutta ne yapar?

Besinleri sindirir.

Besinlerin emilimi ve taşınmasını sağlar.

Eklemlerin kayganlığının sağlanmasına

Kendinizi iyi hissediyor olabilirsiniz. Hiçbir belirti vermeden bedeninizde sürekli çalışan sistem canı isterse belirti veriyor, canı istemezse kendi başına buyruk çalışmaya devam ediyor. Bu sebeple her yaş grubu için özel planlanmış rutin sağlık muayeneleri çok önemli.
Hormonlarımız pek çok şeyi yönetiyor, sakin sessiz durmaları veya fazla çalışmaları hiç tahmin etmediğiniz sorunların sebebi olabilir.
Ben, kilo almakta veya vermekte zorlanan danışanlarımı, cilt şikayetlerini besinler yoluyla nasıl çözebileceklerini soran takipçilerimi ve sağlığından şüphe duyduğum tüm dostlarımı hemen bir endokrinoloji uzmanına yönlendiriyorum.
Bakın bazı basit ipuçlarıyla siz de kendi ihtiyacınızı belki görebilirsiniz.
Kadında koyu renk kıllar
Testosteron, ‘erkek hormonu’ olarak adlandırılsa da, kadınların vücudu da bu hormonu yapar. Ancak, kadınlar bu hormondan erkeklere nazaran daha az yararlanır. Bu hormon erkeklerde yüz ve vücut kılı, daha derin bir ses ve sperm oluşturur. Görülüyor ki kadınlarda seks dürtüsü konusunda anahtar rol oynuyor ancak normal seviyenin üzerine çıkması dengeleri bozabilir.

Son günlerde sosyal medyada ve etrafımda koşan bireylerin sayısındaki artış dikkatimi çekiyor. Şu anda kaç kişi aktif olarak sağlıklı yaşam için koşuyor bilemiyorum ancak geçen ay Londra’da okuduğum bir habere göre, İngiltere’de 10 milyon kişi koşuyormuş. Ancak koşan sayısının bu kadar çok olmasına rağmen hâlâ doğruluğu olmayan efsanevi bilgilerle ilgili kafalar karışık. Sevgili koşucular, haydi birlikte bakalım ve bilgilerimiz tazelensin!

Sıvı ve su tüketimi önemli

Hafif dehidratasyon (susuzluk) daha hızlı koşmanıza yardım eder. Uzun mesafeli koşularda yeteri kadar su içmenin önemi çok fazla vurgulanmasına rağmen bu düşünceyi hâlâ savunan var. Bilgilerimize göre vücut kilosunda yüzde 1 - 2 düşüş bile, performansa zarar veriyor. Ancak bazı uzmanlar mesajın abartıldığını düşünüyor. Mesela Yeni Zelandalı spor bilimadamları yüzde 3 su kaybının atletleri yavaşlatmadığını bildirirken, ‘Spor Hekimliği Klinik Dergisi’, Dubai maratonunda elit koşucuların yüzde 10 su kaybına rağmen yine de yüksek dereceler aldıklarını tespit etmiş.

Kontrollü sıvı kaybının performansı artırmasına şaşırmamak gerekir gibi yorumlanabilir ama ben hidrasyondan yanayım.

Aşırı su içmek tehlikeli olabilir. Çok sıvı

Ramazan ayının en keyifli yanlarından biri kalabalık sofralar ve geleneksel yemeklerdir. Ramazan’da öğünler normalden çok daha görkemli oluyor. Bu sebeple de insanın iştahını kontrol etmesi zorlaşıyor. Tüm akrabalar, arkadaşlar, dostlar bir araya geldiğinde yeme düzeni oldukça değişiyor, bu sofraların tabii ki vazgeçilmez klasikleri oluyor, peki nasıl dengelemeli ne kadar yemeli?

İftariyelikler
Ramazan’da gelenek halini almış iftariyelikler aslında genel anlamda şarküteri ürünleri. Sucuk, salam, pastırma ve kaymak vb. Bu ürünlerin doymuş yağ ve kalori değerleri yüksek bu sebeple miktar konusunda dikkatli olunmalı. İftariyeliklerle oruç açmayı sevenlerin en azından ana yemekte daha az yağ içeren bir ana yemeği veya az yağlı bir sebze yemeğini seçmeleri yağ dengesini sağlamaya yardımcı olabilir. Kalp hastaları, kolesterolü ve tansiyonu yüksek olanlarla 60 yaş üzeri gruptakilerin şarküteri tüketimini en azda tutmaları gerekiyor. Bu kişiler iftariyelik olarak az yağlı peynir, zeytin, hurma ve kuru meyve tercih ederlerse daha iyi olur. Peki, doğrusu nedir?
Sucuk sevenlere önerim; sucuğu önce 1 - 2 dakika kaynayan suda bekletip daha sonra pişirmeleri. Bu şekilde hem