Dilara Koçak

Dilara Koçak

bilgi@mezurasaglik.com.tr

Tüm Yazıları

“Diyetteyim”, sık duyduğumuz bir cümle. İnsanların diyete başlayıp, kısa süre sonra terk etmesi de sık rastlanan bir durum. Peki neden?

Her başarıda olduğu gibi, kilo vermek de bilgi ve bilgiyi uygulamayı gerektiren bir sabır işi.

Yediklerimizin sağlığımız ve kilomuz üzerindeki etkisi ortada olsa da, kilo vermek için sadece beslenmemizi değiştirmekle başarıya ulaşmanız kolay değil.

Size sadece hangi yiyecekleri seçme- nizi söyleyen ama bu seçimleri neden yapmanız gerektiğini belirtmeyi ihmal eden bir kilo verme programı, uzun vadede yardımcı olamaz.

Haberin Devamı

Brokolinin kurabiyeden daha sağlıklı olduğunu birçoğumuz biliriz. Yağ, şeker, gluten ve antioksidanlar hakkında tüm gün boyunca konuşabiliriz ama bu kurabiyelerin çok lezzetli olduğu, yine de onları yemek istediğimiz gerçeğini değiştirmez. Besin bilgisi çok önemli ancak asıl sır, davranışlarınızın ve motivasyonunuzun kökünü anlamak. Sağlığınız üzerinde anlamlı bir etki sağlanması için bu bilgileri kullanmak.

Bu açıdan bakınca, “İyi bir sağlık tabakta başlamaz, beyinde başlar” diyebiliriz.

Pizza yerine salata

İlk anlamamız gereken, yiyecek seçme kararları üzerinde çok fazla kontrolümüzün olmadığı. Pizza yerine salata siparişi verebilmek için canımız istediği zaman irademize başvurabilir eğer başaramazsak da, bunun bizim hatamız olduğuna inanabiliriz.

Daha sonrasında da bu eğilimimiz yüzünden bedeller ödemek durumunda kalabiliriz. Kendini kontrol etmek, yani irade, kapatıp açılan bir şey değil ve söz konusu yiyecek olduğunda çok daha karmaşıktır.

İrade limitli bir kaynak

İradeden sorumlu beyin bölgesi ön korteks, alnın tam arkasında yer alan minik bir dokudur. Bazı durumlarda iradeli olmayı düşünmekten önce gelen odaklanma, isimleri, yerleri ezberleme gibi görevleri olduğu için, kilo vermeyi sormak, irade istemek bu minik ve yoğun çalışan hücreye çok ağır gelebilir. Sadece çok kısa süre dayanabilen şişirilmiş bir pazı gibi, limitli bir zihinsel bir kaynaktır. Açıkçası kendini kontrol etmek gibi şeyler için uzun süreli güvenilemez.

Haberin Devamı

Bir kas gibi, irade de çok sık çalıştığı zaman yorulur. Gün boyu verdiğiniz tüm kararlar iradenizi tüketir. Enerjiniz tükenmeye başladığında, alışkın olduklarınız yerine sağlıklı yiyecekler seçme yeteneğiniz buhar olur. İronik bir şekilde, kan şekerinizi artırmak için iradenize başvurmak bir dereceye kadar yardımcı olabilir.

Ancak, tükenmiş bir iradeyle kan şekerini yükseltecek sağlıklı bir yol bulmak, büyük ikilem yaratabilir. Yorgun beyinler sadece bir kurabiye kapmayı daha kolay bulabilir.

Alışkanlıklar zaman alır
Beynimiz irade bilmecesiyle başa çıkmanın yolunu, karar vermemizi mümkün olduğu kadar otomatik hale getirerek, alışkanlıklar oluşturarak çözer. Alışkanlıklar, tetikleyici veya ipucu olarak ortaya çıkan kendine özgü davranışlardır.
Cebinizdeki telefondan gelen müzik sesi, elinizi ona uzatmanız, çıkartıp ekranına göz atmanız için bir işarettir. Ekranda gördüğünüz bilgi, beynin merkezinden bir ödül yayınlanmasına yol açar. Biz insanlar yenilikleri severiz, bu yüzden bir uyarı aldığımızda mobil telefonlarımızı kontrol etme refleksi gelişir. Alışkanlıklar işte böyle doğar...
Bir kere oluştuktan sonra, alışkanlıklar hiçbir irade veya zihinsel çaba harcamadan, otomatik olarak gerçekleşir. Bilimadamları, insanların günlük gıda seçimlerinin yüzde 90’ının alışkanlıklar sonucu verildiğini tahmin ediyor.
Bu da, alışkanlıkların kullanılamadığı daha önemli ve zor kararları verebilmesi için, beyinde enerji tasarrufu sağlar. Ancak alışkanlık gelişmesi için sabırlı olmak gerekir. Kendinize zaman verin ve bu amacınızın gücünden emin olun.