Aylin Öney Tan

Mango mevsimi geldi. İthal tropikal bir meyvenin mevsimi de olur muymuş demeyin! Yerli mango mevsiminden bahsediyoruz. Alanya ve Gazipaşa’da mango hasadı yılbaşına kadar sürecek.

Mango gibi egzotik meyveler bizim için henüz çok yeni ama bir zamanlar muz da yeniydi, hatta taneyle alındığı, fiyatının etle başa baş gittiği zamanlar vardı. Şimdi Anamur muzu başta olmak üzere Türkiye’de 3 coğrafi işaretli muz var. Akdeniz kıyılarında muzun yetiştiği bölgelerde papaya, guava, ejder meyvesi, çarkıfelek gibi tropikal meyveler giderek yaygınlaşıyor. Mango, Hindistan, Pakistan ve Filipinlerin ulusal meyvesi; mango ağacı Bangladeş’in simgesi. Yakında bizim güney illerimizin de simgesi olabilir. Alanya’da mango ekiminin öncüsü olan girişimci Mustafa Ezici, farklı mango türlerinin mükemmel sonuç verdiğini, özellikle ipek gibi dokusuyla tanınan Keitt cinsinin çok lezzetli ve bereketli olduğunu söylüyor.

Fıstık ağacıyla akraba

Peki, mango nasıl bir tada sahip, hangi lezzetlerle uyum sağlıyor? Tat uyumları konusunda tüm dünya şeflerinin bir numaralı kılavuzu olan

En ileri teknolojiye sahip, inanılmaz marifetler vadeden, en pratik, albenili her mutfak aleti karşı konulması zor bir arzu nesnesidir. Çıkan her yeni model akıl çeler, mutfaklar gastronomik oyuncaklarla dolup taşar.

Mutfaktaki ev aletlerinin sayısı arttıkça kendimizi biraz daha özgürleşmiş, hayatımız kolaylaşmış gibi hissederiz. Endüstriyel tasarım dünyası akıl almaz bir hızla gelişiyor; sabah gözümüzü açtığımız andan itibaren çayı demlemek, kahveyi yapmak için makinelere uzanıyoruz. Çoğu mutfak gereci artık hayatımızın onlarsız yapamadığımız ayrılmaz bir parçası haline geldi. Kimisi ise gereklilikten çok kolaylaştırıcılığı özelliğiyle yoldaşımız oluyor ya da cazibesine kapıldığımız için mutfağımıza giriyor. Mutfak aletleri, sanıldığının aksine sadece ev işi yükünü azaltmak peşindeki kadınların değil, aksine erkeklerin de çok ilgisini çekiyor. Kadınların derdi el alan, yorucu işlerden kurtulmak. Özellikle de rendelemek, çırpmak, ezmek gibi zahmetli işleri göz açıp kapayıncaya kadar halledebilmek. Erkeklerin

İncirin en güzel zamanı. Ege illerinde kilometrelerce incir bahçeleri uzanıyor, binlerce tezgâhta kuruyan incir damakları tatlandırmak için güneşte iyice ballanıyor ve Amerika’dan Asya’ya kadar dünyayı fethetmeye hazırlanıyor. Kuşkusuz bu topraklar dünyanın incir merkezi.

İncir üretiminde dünya birincisiyiz. Yaş incirin dünya yolculuğu kısıtlı, mevsimi kısa olsa da kuru incirlerimiz dünyanın dört bir yanına gidiyor. Bugünlerde tezgâhlar ağustos güneşinin sıcaklığıyla ballanan incirlerle dolup taşıyor. İncir zamanı eskiden sonbaharın başlangıcı kabul edilirmiş. Hatta antik dönemde Romalıların sonbaharın başlangıcı anlamına gelen “prima ficus”, “ilk incir” anlamına geliyor. İncir çıktı mı artık yaz bitti, sonbahar başladı demek.

 Bazen biraz abartsa da her gittiği yerde mutlaka yetişen meyveleri sebzeleri anlatan Evliya Çelebi, “Seyahatname”sinde incirden bahsetmeden edememiş. Evliya, bazı incir türlerinde lezzetten çok iriliğine şaşırırmış. Mesela bahsettiği bir incir türünün 4 adeti 1 okka

Kraliçe II. Elizabeth 96 yaşına kadar sağlıklı yaşadı ve tam 70 yıl tahtta kaldı. Dünyada her istediği lezzeti tadabilirdi, ama yemek konusunda oldukça tutucuydu. Sevdiği klasik tatlardan hiç şaşmadı, asla maceralara girmedi. Bir zamanlar üzerinde güneşin batmadığı Birleşik Krallık’ın Kraliçesi, mütevazı yerel ve mevsimsel beslenmesini hiç değiştirmedi. Ne yerdi ne severdi ne sevmezdi; size birinci elden bilgi

70 yıl tahtta kalmak herkese nasip olmaz. Büyük Britanya gibi eski sömürge ülkeleriyle birlikte dünyaya hükmetmiş bir ülkenin kraliçesi olmak dile kolay. İngiltere’nin en uzun kraliyet tacını taşımış kraliçesi aynı zamanda dünyayı en çok gezmiş kraliçesi. Peki, bunca ülkeyi ziyaret eden Kraliçe, dünyanın tüm lezzetlerini tattı mı? Hayır, asla! Bu ziyaretler lezzet maceralarına açık geçmiyordu. Peki, Türkiye’ye üç kez, 1961, 1971 ve 2008 yıllarında gelen Kraliçe’nin Türkiye ziyaretleri nasıl geçti? Bir kere kendisine servis yapmış, yemeklerine eşlik etmiş

Domates topraklarımıza geç gelmiş ama mutfaklara bir girmiş pir girmiş. Bugün domatessiz ve salçasız yemek yapmak, hatta ketçapsız sofra düşünmek zor! Olgunluğuna ulaşmışken kışlık domatesli lezzetleri hazırlamanın vakti

Domates Amerika’nın keşfinden sonra Avrupa’ya gelen ve çok sonra hayatımıza giren bir lezzet. Domatesin mutfaklarımızda boy göstermesiyle lezzet algımızın tamamen değiştiğini, yemeklerimizde âdeta bir kızıl devrim yaşandığını söyleyebiliriz. Bugün yerli diye andığımız domates çeşitlerinin hepsi aslında Amerika kökenli. Kimi türler burada farklı türlerle karışıp melezleşmiş, toprağın özellikleriyle başka karakterler kazanmış, yerli domates olmuş. Domatesin ülkemizdeki geçmişi en çok 150-200 yüzyıl öncesine dayanıyor. Tarımının yaygınlaşması ise 1950’lerden sonra gerçekleşmiş. Ancak kısa sürede öylesine benimsenmiş ki, artık domatessiz salçasız bir hayat düşünemiyoruz. O yüzden de evlerde bile kavanozlar dolusu kışlık domates sosları hazırlıyoruz.

Fermente balık sosundan türemiş

Ketça

47. Apimondia Kongresi İstanbul’da “Arılar Dünyayı Birleştirir” sloganı ile buluştu. Bal çok önemli bir gıda, sevmeseniz bile sakın bal olmazsa da olur demeyin, arı olmazsa biz de olmayız.

Her yıl başka bir ülkede toplanan Apimondia Uluslararası Arıcılık Kongresi, İstanbul Haliç Kongre Merkezi’nde düzenlendi. Bu yıl 47. kez bir araya gelen organizasyon dünya çapındaki arıcılık kooperatiflerini, üreticileri, sivil toplum örgütlerini, bilim insanlarını, uzmanları ve araştırmacı kamu kurum ve kuruluşlarını bir araya getiriyor. Apimondia İstanbul’a ilk kez 45. toplantısı için 2017 yılında gelmişti.  Türkiye’de ikinci kez buluşması Türkiye arıcılığının geleceği açısından önemli, çünkü kongrede sürdürülebilir arıcılık konuları ağırlıkta. Türkiye’deki yöresel farklı bal türlerinin dünyaca tanınması sağlanacak. Özellikle de dünyadaki en büyük üreticisinin Türkiye olduğu çam balı ve geleceği mercek altına alınacak. Ayrıca tüm dünyada bir sorun haline gelen

Vapur yolculuğu hep biraz heyecandır. Biraz keyiftir, biraz sevinçtir, biraz da hüzündür. Kısacık yolculuklarda bile vapurun köpürttüğü dalgalara, duygu dalgalanmaları karışır. Vapur sefası bir başkadır

Benim çocukluğumda İstanbul hep vapurla başlardı. Ankara’da büyüdüğüm için İstanbul’a her geldiğimde Haydarpaşa’da o merdivenlerden inerken karşımızda sadece deniz ve ötesi olurdu. 1973 öncesi iki yaka arasında köprü olmadığını da ekleyerek. Karaköy’e geçerken binilen vapurda annem çay, babam kahve keyfi yaparken bana düşen sabah keyfi nane şekeri olurdu. Satıcının ahşap bir çubuk üstüne küçük poşetlerle astığı sedef gibi parlayan nane şekerinin ferah tadı hâlâ damağımda. Muhtemelen bulantıya karşı can simidi gibi satılan nane şekeri benim için İstanbul’a geldik demekti. Artık İstanbul tatili vapur sefalarıyla başlamış olurdu.

Yıllar sonra 1995-96 yıllarında Topkapı Sarayı birinci avlusundaki Darphane-i Amire binasının restorasyon mimarı olarak çalışırken yoğun, yorucu ve

Amerika’da imambayıldının Yunan yemeği olduğu yolunda haberler çıktı. Yunanlar yemeğin kökenini İstanbullu Rumlara bağlasa da, imambayıldı bir Türk yemeği olarak Fransız mutfağından Amerika’ya uzanmış, hatta Disney filmlerinde başrolü kapmış.

"Ratatuy” (Ratatouille) animasyon filminde, şef fare Remy’nin sert yemek kritiği Anton Ego’nun egosunu kıran ve kalbini fetheden yemeğin ilham kaynağının imambayıldı olduğunu biliyor muydunuz? Evet, bütün dünyada çocukları mutfağa koşturacak denli güzel anlatılan ve bir animasyon filminden beklenmeyecek canlılıktaki, insana neredeyse kokusunu duyduracak kadar güzel resmedilmiş o harika yemek, güya Fransızların ünlü yemeği ratatouille! Filmin kahramanı minik fare Remy tarafından yeniden yorumlanmış haliyle. Ama hikâyesi bizim imambayıldıya kadar uzanıyor.

Hikâye biraz dolambaçlı: 1933 doğumlu Michel Guérard, Fransa’nın önde gelen şeflerinden biri. Yeni Fransız mutfağının dönüm noktası olan Nouvelle Cuisine akımının kurucularından; aynı zamanda sağlıklı ve zayıflatıcı mutfak anlamına gelen Cuisine