Mango mevsimi

Mango mevsimi geldi. İthal tropikal bir meyvenin mevsimi de olur muymuş demeyin! Yerli mango mevsiminden bahsediyoruz. Alanya ve Gazipaşa’da mango hasadı yılbaşına kadar sürecek.

Mango gibi egzotik meyveler bizim için henüz çok yeni ama bir zamanlar muz da yeniydi, hatta taneyle alındığı, fiyatının etle başa baş gittiği zamanlar vardı. Şimdi Anamur muzu başta olmak üzere Türkiye’de 3 coğrafi işaretli muz var. Akdeniz kıyılarında muzun yetiştiği bölgelerde papaya, guava, ejder meyvesi, çarkıfelek gibi tropikal meyveler giderek yaygınlaşıyor. Mango, Hindistan, Pakistan ve Filipinlerin ulusal meyvesi; mango ağacı Bangladeş’in simgesi. Yakında bizim güney illerimizin de simgesi olabilir. Alanya’da mango ekiminin öncüsü olan girişimci Mustafa Ezici, farklı mango türlerinin mükemmel sonuç verdiğini, özellikle ipek gibi dokusuyla tanınan Keitt cinsinin çok lezzetli ve bereketli olduğunu söylüyor.

Fıstık ağacıyla akraba

Peki, mango nasıl bir tada sahip, hangi lezzetlerle uyum sağlıyor? Tat uyumları konusunda tüm dünya şeflerinin bir numaralı kılavuzu olan Harold McGee’nin bir tespitini özellikle paylaşmak istiyorum. Yazdığı koku ve lezzet kitabıyla şeflere yol gösteren McGee, bir süre önce benden erken hasat Antep fıstığı istemişti. Amacı Antep fıstığını, diğer ülkelerdeki örnekleriyle karşılaştırmaktı. Kendisine götürdüğüm örneklerin aroma profilini laboratuvarda analiz ettirdi, yazdığı tadım notlarında ise Antep fıstığı tadının ilginç bir şekilde mangoya benzediğini belirtmişti. Bu benzetme bizim önümüze ilginç bir uyum dünyası açıyor. Botanik olarak mango ve fıstık ağaçları akraba, diğer kuzenleri ise kaju fıstığı ve sumak ağacı.

Sütlü tatlılara yakışır

Dikkat edilirse dış kabuğu soyulmamış taze fıstık, âdeta minik bir mango meyvesi maketini andırır. Tat profili bakımından değerlendirilirse, mangodan çok hafif hissedilen reçinemsi, biraz taze fıstık kabuğunu hatırlatan sakızlı bir tat alınır. Bu yüzden özellikle erken hasat Antep fıstığı ile çok uyumludur. Benzer şekilde bir tür yabani fıstık ağacı reçinesi olan damla sakızı da mangoyla çok yakışır. Keza gene yabani fıstık olan menengiç de sayılabilir. Mango, sütlü tatlılara ve pirince yakışan bir meyve olduğundan, sakızlı muhallebiyi veya sütlacı mangoyla eşleştirmek mümkündür.

Mango olgunken kuşkusuz çok lezzetli, ama sadece tatlı olarak düşünmemek gerekiyor. Son dönemlerde semizotu salatasına şeftali ve nektarin eklenmesinden yola çıkılarak, salatalara da konulabilir. Ham olarak da salatalara yakışır, âdeta sert bir armut veya ayva gibi bir tadı vardır. İthal yerine yerli mangolar için Instagram’dan Alanya mangosu hesabını takip ederek Türkiye’nin yeni mango çeşitlerini keşfedebilirsiniz.

Ayran benzeri “lassi”

Mango dünyada çok ilginç biçimlerde değerlendiriliyor. Hindistan’da ham mango, bol zerdeçallı zencefilli körilerde sebze olarak kullanılıyor; mangoyla ayran benzeri harika ferahlatıcı bir içecek “lassi” üretiliyor.

Acılı, tuzlu da güzel

Pek çok ülkede olgun mango üzerine tuz, karabiber veya acı kırmızıbiber ekiliyor, üstüne bir de Frenk limonu sıkılarak tüketilebiliyor. Buradan yola çıkarak, özellikle mayhoşluk veren sumakla çok yakışacağı söylenebilir. Elbette üzerine biraz deniz veya kaya tuzu ekerek; karabiber veya pul biber dökerek…