Güngör Uras

İstanbul’da 14 milyon insan yaşıyor. Bunların 5 milyona yakını aktif çalışan; 334 bini memur, 525 bini Bağkur kapsamında, 4 milyonu işçi.
İstanbul’a 2.800 dolayında okul ve üniversite var. Okul ve üniversitelere 3 milyon 200 bin öğrenci devam ediyor. Demek ki İstanbul’da her sabah değişik yaştan en az 8 milyon insan evlerinden sokağa çıkıyor. Bazıları yürüyerek bazıları bir araç ile bir yerlere gidiyor, geliyor.
İstanbul’da bir yerlere gitmeye çalışanların 3 milyon 200 bini, 1 milyon 800 bin özel araç ile sokağa dökülüyor. Toplu taşıt araçlarıyla bir yerden bir yere gidenler ise günde 11 milyon 500 bin seyahat yapıyor.

Denizi kullanamıyoruz
Şimdi geliyoruz en önemli noktaya. İstanbul, deniz kıyısında gelişmiş dünyanın ender şehirlerinden biri. Ne var ki toplu taşımadan yararlanan İstanbul’luların sadece, evet sadece yüzde 2.3’ü deniz yolundan istediği yere ulaşabiliyor.
Belediye, hükümet İstanbul’da kara ve raylı taşımada toplu taşıma sistemlerini geliştirmek için büyük çaba gösterirken İstanbullular her gün deniz yolunu daha kullanabilir duruma geliyor.

Kadıköy’de belediyenin eski binası “Tarih Edebiyat ve Sanat Kütüphanesi” (TESAK) oldu.

İskelenin karşısındaki bina, 1913’te Kadıköy Şehremaneti Şubesi olarak yapıldı. Binada Kadıköy’ün ilk ‘Belediye Şube Müdürü’ olarak ünlü bilim ve sanat insanı Celal Esat Arseven görev yapmıştı.

Binanın bulunduğu alan denizin doldurulmasıyla elde edilen kumluktu. İskele ve belediye binaları bu kumluğun üzerinde inşa edildi. Mimarı İstanbul’a birçok eser kazandıran Giulio Mongeri’nin yardımcılarından İstanbullu Terziyan Efendi’dir. Bina Fatih Belediye binasının ikizidir.

Bodrum üzerine iki katlı binaya ön ve arka cephedeki mermer merdivenlerden çıkılır. Görkemli giriş kapısının üzerinde Avni Lifij’in 5 metrelik tablosu bulunur.

Kültür merkezi

Bina önceki başkan Selami Öztürk ve yeni başkan Aykurt Nuhoğlu’nun desteği ile bina onarıldı ve kütüphaneye tahsis edildi.

Bina kütüphane olmanın yanında, sempozyum, konferans, panel, söyleşi, sergi, özel sinema gösterimlerin düzenlendiği bir kültür ve sanat merkezi... Dizi konferanslar, söyleşiler, bilimsel sempozyumlar düzenleniyor.

Her cumartesi saat 14.00’te isteyenin katılabileceği tarih, sanat, edebiyat toplantıları yapılıyor. Arkeoloji, sanat tarihi, mimarlık

Eskiden “yabancı sermaye” yatırımı beklerdik. Yabancılar döviz getirsin, fabrika kursun isterdik. Sonraları “yabancı sermaye” şekil ve isim değiştirdi. Adı “doğrudan yatırım” oldu. Doğrudan yatırımın içinde, fabrika kurmak için, şirket almak için, temsilcilik açmak için, daha önce kurulmuş şirketlere sermaye takviyesi için getirilen döviz var. Son yıllarda yabancıların gayrimenkul satın almak için getirdikleri döviz de doğrudan yatırım sayılıyor.
Doğrudan yatırımın özelliği “çıkmamak üzere geldiği varsayılan” döviz. Doğrudan yatırım için getirilen döviz, yatırımlar tasfiye olduğunda, satıldığında dışarı çıkabilir. Ama doğrudan yatırım için gelen döviz eğer bir ticari ve finansal şirket için getirilmişse her yıl kâr transferi vardır.

6 yılda 79 milyar $ geldi
Doğrudan yatırım “cari işlemler hesabı”nda, açığın finansmanına katkı yapan “sermaye hareketleri” hesabında (net döviz katkısı olarak) yer alıyor.
2015’te cari açığımız 32.1 milyar dolar oldu. Net doğrudan yatırımlar cari açığın kapatılmasına 11.5 milyar TL katkı yaptı.
Bu 7.3 milyar net katkının arkasında bakınız neler var...

Cari açığı küçültmek ekonomi-nin tek hedefi haline geldi. Büyümeyi yavaşlatma pahasına cari açığı aşağıya çekmeyi başarıyoruz.
Finansçılar, piyasacılar (paradan para kazanmayı meslek edinenler) cari açığın küçülmesinden memnun. İyi de “reel ekonomide neler oluyor?” Cari açık neden ve nasıl küçülüyor? Cari açığın küçülmesi ekonominin sağlık işareti mi, yoksa reel ekonomideki duraklamanın işareti mi?
(Ayıp olacak ama... Nasrettin Hoca’nın merkep hikâyesini hatırlatmak zorundayım: Hoca, yem masrafını kısmak arayışında, başlamış merkebin yemini azaltmaya. Bir tenekeden yarım tenekeye... Yarım tenekeden çeyrek tenekeye... Bu arada merkep zayıflıyormuş, güçsüz kalıyormuş ama Hoca yem masrafı azaldığı için memnun. Azala azala yem bir tenekeden bir avuca düşmüş. Ve de bir gün Hoca bakmış ki merkep yerde.”Tüh be...” demiş. “Yazık oldu Süleyman Efendi’ye. Tam az yemle yaşamaya alışacaktı... Öldü gitti...)
Cari açık 2011 yılında 74 milyar dolar, 2013 yılında 63 milyar dolardı. 2014 yılında 43 milyar dolar, 2015 yılında 32 milyar dolar oldu.
2015 yılında cari açık, bir yıl önceye göre 11.4 milyar küçüldü. Ama 2015 yılında açığın küçülmesinde ana etken enerji faturasının 15.5 milyar dolar

Biz sesimizi çıkarmadan 2 milyon 700 bin Suriyeli sığınmacıyı az çok besliyoruz, barındırıyoruz. Biz besliyoruz barındırıyoruz da... Suriyelilerin bazıları başka ülkelere gitmek istiyor. Suriyelilerin kendi ülkelerine gelmesini önlemeye çalışan Avrupalılar “Sınırlarınızı açın... İsteyen sığınmacı Türkiye’ye kolayca girsin. Ama sakın ha, Türkiye’den yola çıkarak Avrupa ülkelerine gelmeye kalkmasınlar. Gelmeye kalkanları yakalar, size geri göndeririz” diyorlar.
Canları pahasına deniz yoluyla Avrupa ülkelerine gitmeye kalkanların yollarını kesmek için NATO gemileri, Alman general kumandasında Ege’de “Türk kara suları”nda devriye gezmeye başlıyor. Alman kumandan, denizde yakaladıkları sığınmacıları Türkiye’ye geri gönderecek.
Pardon: Irak’ı, Suriye’yi bombalayarak bu insanları yollara dökenler NATO üyesi ülkeler değil mi? Avrupa ülkeleri değil mi? Onların evsiz barksız, aç bıraktıkları insanları beslemek ve barındırmak neden bizim görevimiz oluyor?
Bombalayanlar kim?
Bu insanlar evlerinde otururlarken, işlerine gidip gelirken, neden yollara döküldüler? Çünkü koalisyon ortakları, ülkelerini, şehirlerini, sokaklarını, evlerini, okullarını, işyerlerini bombalarla yerle bir etti.

İflas erteleme kararları sayısı hızla artıyor. Ekonomideki yavaşlama sonucu zor duruma düşen şirketler mahkemelere başvurarak iflas erteleme kararı alıyorlar.

Tahvil çıkarıp halka satan şirketler bile iflas ertelemeyle ödemeleri yapmamaya başladı.

- Bir: Gerçek anlamda ekonomideki yavaşlamadan etkilenerek güç duruma düşen ve iflas erteleme kararı için mahkemelere giden şirketler var.

- İki: Kötü niyetli girişimciler “iflas erteleme kararı”nın getirdiği imkânlardan yararlanmak için, mahkemelerden karar çıkarma arayışına girdiler. Alacaklıları en fazla üzen de bu kötü niyetli girişimciler.

- Üç: Uygulamadaki boşluklar iflas erteleme kararlarının kolaylıkla alınmasına yol açıyor. Hukuk Genel Kurulu kararlarına göre şirketin ticaret siciline kayıtlı adresi karine olarak şirketin muamele merkezidir, iflasın ertelenmesinde tedbir kararını kolay veren adliyelerin mevcut olduğu, kötü niyetli borçluların ve kanuni temsilcilerinin, şirket adresini bir günde değiştirerek adres değişikliğinden bir gün sonra da iflasın ertelenmesi davası açtıkları, birkaç gün içerisinde ise tedbir kararı alabildikleri söyleniyor.

Kötü uygulama öne çıktı

Son aylarda mahkemelerden devamlı “iflas

New York
New York’tayız. Torunum da, dedesi gibi köfte meraklısı. Toruna köfte yapılacak. Karımla en yakındaki markete köftelik kıyma almaya gittik.
Markette çeşit çeşit kıyma var. Hepsinin fiyatı farklı. Yeşil otla beslenmiş, serbest dolanımlı dananın etinden hazırlanmış yüzde 15 yağlı köftelik kıymanın kilosu 60 TL.
Yeşil ot yerine fabrika yemiyle beslenmiş dana etinden hazırlanmış yüzde 15 yağlı kıymanın kilo fiyatı 45 TL’ye düşüyor.
ABD’ye gelirken doları 3.00 TL’den satın almıştık. Burada ağırlık ölçüsü libre (453 gram). Ben ölçüyü önce kiloya çeviriyorum. Sonra kilo fiyatını Türk Lirası’na döndürüyorum.
Biz Amerika’ya gelmeden önce Yeniköy’de Üçler Market’ten dana köftelik kıymayı, kilosu 49.50 TL’den satın almıştık.
Yüzde yüz otla beslenmiş dana kemiksiz parça etin kilosu New York’ta 110 TL dolayında. Külbastılık hazırlanmış dana etinin kilosu 150 TL. Otla beslenmiş kuzunun pirzolası da aynı fiyata satılıyor. Yeniköy’de Üçler Market’te dana kuşbaşı 54 TL, kuzu pirzola 98 TL idi.

Donald Trump (1946/New York doğumlu), New Hampshire zaferinden sonra teşekkür konuşmasını yanına eski manken üçüncü karısı Melania’yı (1970/Slovenya) alarak yaptı.

New York
Bugüne kadar iki eyalette yapılan ön seçime bakılarak başkanlığı hangi partinin ve hangi adayın kazanacağı söylenemez ama;
- Demokratların adaylarından Hillary Clinton beklenen etkinliği gösteremiyor. Sanders başkan adayı olarak seçime girebilir. Demokratlar kazanırsa Sanders başkan olabilir.
- Cumhuriyetçilerin parti dışı adayı emlak kralı Donald Trump, New Hampshire’da diğer rakiplerini çok geride bırakarak yarıştaki ciddiyetini kanıtladı. Seçime Cumhuriyetçilerin başkan adayı olarak girebilir. Cumhuriyetçiler kazanırsa başkan olabilir.