Aylin Öney Tan

Üzüm Anadolu’da kutsal sayılır. Tarih boyunca Anadolu kadim kültürlerinin hepsinde bağları korumaya ve üzümü kutsamaya dair gelenekler oluşmuş. 15 Ağustos günü, Meryem Ana’nın göğe yükselişiyle birlikte Üzüm Bayramı kutlanır, bağ bozumu dönemi başlar

İnsanoğlu ilk üzümü ne zaman nerede nasıl tattı bilinmez. Yabani üzümün menşeinin Doğu Anadolu’da olduğu, Adıyaman civarında dik derin vadilerde hâlâ yabani üzüm bulunduğuna dair araştırmalar var. Yabani üzüm bundan 10 bin yıl önce muhtemelen Doğu Kafkaslarda evcilleştirilmiş, bugün bildiğimiz asmaya evrilmiş. İran’da Hacı Firuz Tepe’de tam 7 bin yıl önce şarap yapıldığı tespit edilmiş; Ermenistan ve Gürcistan’daki kazılardaki buluntular da şarap üretimine dair benzer kanıtlar sunuyor. Bronz Çağı’nda Doğu Kafkaslardan Kilis yakınlarındaki Barak Ovası’na kadar uzanan âdeta üzüm nehri gibi bir bağlar silsilesi olduğu, her mevsim gezgin bağ ustalarının kuzeyden başlayarak güneye bağlara bakarak budayarak

Paris 2024 oyunları biterken herkesin gözü şimdiden gelecek olimpiyatlarda. 2036 yılı için Katar, Kenya, Hindistan gibi adaylar kıyasıya rekabet içinde. Biz de İstanbul House etkinliklerine gastronomi penceresinden baktık

Paris 2024 Yaz Olimpiyat Oyunları’nda yemeklerden şikâyetçi çok sporcu var. Olimpiyat köyünde sunulacak yiyeceklerle ilgili bir manifestonun ilke kararları arasında, “Çevreye duyarlı, bitki-bazlı, karbon ayak izi az, Paris’in 200 kilometre çeperinden yerel ürün kullanma, özellikle yumurta, et ve süt ürünlerini yüzde 100 Fransa’dan tedarik etme” gibi maddeler vardı. Ancak yüksek proteine ve bol karbonhidrata ihtiyaç duyan atletler, yemeklerin yetersizliğinden şikâyet etti. Altın kazanan bazı atletlerin yarış bittikten sonra kendilerine uzatılan mikrofona madalya sevinci yerine hayalini kurdukları yiyecekleri sıralaması, sosyal medyaya eğlenceli bir şekilde yansıdı. Artistik yer hareketlerinde rakibi Simone Biles’ı geride bırakarak altını kapan Brezilyalı Rebeca Andrade’nin ağzından dökülen

Paris 2004 Olimpiyat Oyunları açılış töreninde Fransız kültürünün temel öğeleri yansıtılırken ilginç bir şekilde yemek kültürüne yer verilmemişti. Olimpiyatlarda yerini bulamayan Fransa’ya özgü lezzetleri yeri gelmişken hatırlayalım.

Paris 2024 Olimpiyat Oyunları açılış töreni stadyum dışında yapılan ilk tören olması nedeniyle devrimci bir nitelik taşıyordu. Seine nehri boyunca takımların teknelerle geçit töreni yaptığı açılış Paris ve Fransız kültürünü tanıtan ekrana yönelik bir şov gibiydi. Fransız kültürünün pek çok öğesine yer verilirken nedense Fransız mutfağı tamamen unutulmuştu. Vurgu Fransızlık üzerine olunca ne yazık ki sporcular da ikinci planda kaldı, bayrak taşıyıcılar bile doğru dürüst görülemedi. Buna karşın Fransız Devrimi ön plana çıktı ve devrimin üç ilkesi “Liberté, Égalité, Fraternité” yani “Özgürlük, Eşitlik, Kardeşlik” güçlü bir şekilde vurgulandı. Tören

20 Temmuz günü Kıbrıs Barış Harekâtı’nın 50’nci yılını kutladık. Kıbrıs, Doğu Akdeniz’in kilit noktasında, her zaman büyük güçlerin ele geçirmek istediği yer olmuş, aynı zamanda ticaret yollarının üzerinde yer almış. Kıbrıs mutfağı bu yüzden pek çok kültürün etkisini yansıtan zengin bir renklilik taşıyor.

Kıbrıs Barış Harekâtı’nın duyurulduğu günü dün gibi hatırlıyorum. Bugün 91 yaşında olan annemin doğum günüydü. Radyoya kilitlenmiş gibiydik. Ankara’da oturduğumuz Oran Sitesi, başta Başbakan Bülent Ecevit olmak üzere pek çok siyasi kişinin oturduğu bir mikro kozmos gibiydi. Kulaktan kulağa haberleşme TRT yayınlarından çok daha hızlı olabiliyordu. O zamanlar henüz Kıbrıs’ı görmemiştim ama sonraları çok kez gitme şansım oldu, pek çok da Kıbrıslı arkadaşım oldu.

Ortak muhabbet hep yemekti

Kıbrıslılar ile ortak muhabbetimiz hep yemekti; onların elinden daha önce sevemediğim hellimin tadına vardım, ekşili molehiya yemeğini sevdim, tatlıların üzerine çiçek suyu

Serinlemek yaz sıcaklarında herkesin derdi. Kış aylarının buz gibi karlı günleri özlenirken en güzeli buz gibi soğuk, kar gibi serin lezzetler. Dondurma böyle bir özlemle ortaya çıkmış. Dünyanın dört bir yanında dondurma çeşitleri ise şaşırtıcı…

Kış günlerinin serinliğini yaza kadar saklamak, soğuk günlerin karını buzunu erimeden korumak, onlarla serinletici içecekler, buz gibi lezzetlerle serinlemek insanlığın en eski dertlerinden biri olsa gerek. Bu uğurda tarih boyunca akıl almaz yollar geliştirilmiş, tarifsiz emekler verilmiş. İlk dondurmanın kar ve buz kırıkları üzerine dökülen bal, pekmez ve meyve şurupları ile yapıldığı düşünülüyor. Bu gelenek Anadolu’da yüzyıllardır var. İlk yağan kar üstüne dökülen pekmez yeme geleneği hâlâ köylerde vardır ancak bu daha çok kış gecelerine mahsus bir eğlencelik. Sıcak yaz günlerinde pazar yerlerinde tıraşlanmış buz üzerine meyve özlü şuruplar dökerek bir nevi şipşak dondurma yapma geleneği hâlâ pek çok yerde sürüyor. Salı

Yaz sıcaklarında serinletici içecekler içmek en keyiflisi. Bizdeki içecek kültürü bambaşka, tatlısıyla tuzlusuyla seçenek sonsuz. İşte size hararetinizi giderecek dünyadan ve bizden tatlı veya tuzlu ama mutlaka buzlu yaz içecekleri seçkisi…

Tatlı ve Mayhoş

Yaz gelince serinletici içeceklerin yeri bambaşka. Bizim şerbet kültürümüz bu işin esası ama zaman içinde meyve sularının ve ilk önce gazoz başta olmak üzere her türlü gazlı içeceklerin piyasaya çıkmasıyla şerbet kültürümüz gerilemiş. Oysa bir zamanlar Topkapı Sarayı’na sadece sultan ve yakın çevresi için Osmanlı İmparatorluğu’nun dört bir yanından şerbet özleri yani türlü türlü şuruplar gelirmiş. Mısır’dan hummaz yani kuzu kulağı, Şam’dan reybas yani ışkın, bugün Bulgaristan’da kalan Yanbolu’dan anberbaris yani zereşk ya da kadın tuzluğu, Bursa’dan ise nar şurubu... Bu şuruplar Helvahane’de serin sularla, buzlarla karıştırılıp şerbet yapılırmış. Şerbetlerin

Almanya’da gündem tamamen futbol ve dönere kilitlendi. Avrupa Futbol Şampiyonası kadar dönerin AB tescili ve enflasyonda döner endeksi de çok konuşuluyor. Döner adının Avrupa Birliği’ne geleneksel lezzet olarak tescil başvurusu pek çok çevrede tartışma yarattı. Döner tanımına uygunluk nasıl ölçülüyor? Denetim nasıl yapılacak? Hepsi merak konusu

Döner döndü dolaştı şu sıralar milyonların izlediği Avrupa Futbol Şampiyonası’na evsahipliği yapan Almanya’da tartışılan bir gündem maddesi olarak kendine yer buldu. Futbol heyecanı doruk yaparken Alman gazetelerinde gün geçmiyor ki dönerle ilgili bir haber çıkmasın. Hatta İngiliz gazeteleri bile bu kervana katıldı. Döner Almanya’da insanların günlük rutininde yer alan, ailecek sevilen bir yiyecek, Alman politikacılarının da gizli silahı. Eline korkutucu döner bıçağını alıp en sevimli dostluk mesajları vermeyen Alman politikacı azdır. Öyle ki, Türklerle kurulacak dostluk köprüsünün yolu döner bıçağının ince sırtından

Asma yaprağından yapılan yemekler mutfağımızda önemli bir yer tutuyor. Eski Osmanlı coğrafyasındaki bütün ülkelerde asma yaprağından yapılan dolmalar, sarmalar var. Ancak mutfağımızdaki asma yaprağı kültürü sanıldığından da zengin

Haziran başında Fransa’da Tours kentinde düzenlenen bir sempozyumda, Türkiye’deki bağ kültürü üzerine bir sunum yapıldı. Fransa gibi bağcılık konusunda köklü bir geçmişi olan bir ülkede bağlar konusunda söylenecek yeni ne olabilir diyeceksiniz? Ama konuya bizim yemek kültürümüz açısından bakınca dinleyiciler için her şey yeniydi. Fransa’da Tours Üniversitesi’ne bağlı Avrupa Yemek Tarihi ve Kültürleri Enstitüsü (IEHCA: L’Institut Européen d’Histoire et des Cultures de l’Alimentation) her yıl dünyanın dört bir yanından araştırmacıları bir araya getiren geniş katılımlı bir sempozyum düzenliyor.

Bu yıl dokuzuncusu yapılan bu buluşmada Özyeğin Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölüm Başkanı Dr. Özge