Prof. Dr. Cem Fıçıcıoğlu

5. Hafta

Bu hafta adet gününüz iyice geçti, sizde epey bir meraktasınız. Sizin merakınızı giderecek tek bir yöntem var oda hamilelik testi. Evet, 5 haftalık gebelikte anne adayının en çok ihtiyaç duyduğu şey kafasında günlerdir onu meşgul eden bir merak duygusu, acaba hamile miyim değil miyim sorusudur. Bunun için ona gerekli olan materyal, hamilelik testleridir. Bu testler sonucu şöyle belirler; Hamilelik gibi bir durumda HCG hormonları aşırı salgı verir. Bu salgılar normalden fazla olursa test sonucu pozitif görülür. Pozitif görülmesi de şöyledir; İdrar ile buluşan hassas test aleti şeridi içerisin de görünmeyen çizgiler mevcuttur. İdrar ile temasa geçince sonuç pozitifse 2 çizgi negatifse tek çizgi olur. Hiçbir çizgi oluşmaz ise test geçersiz demektir.

HCG hormonlarını 2 türlü ölçebiliriz. Şöyle ki;
1.İdrar testi
2.Kan testi

İdrar testi; idrarınızda ölçüm yaparak size pozitif veya negatif sonucu verir.

Kan testi; Anne adayının kolundan kan alınır. Laboratuvarda laborantlar tarafından alınan kan incelenir. Negatif mi pozitif mi hemen sonuç verir. Beklemeye gerek kalmaz.

İdrar testi yapmak için 10 gün kadar beklemek lazımdır. Kan testi ise hemen sonuç verir. Eğer

1. hafta

Gebeliğin 1. haftasında, henüz gebelik yoktur. Aslında bizler bu hafta anne adayının son adetinin ilk gününü baz alırız. Evet, eşler düşünür taşınırlar ve bir evlat sahibi olmak isterler, karar verirler ve beklemeye başlarlar. Anne adayının ilk adet günü gelir çatar. İşte bu hafta anne adayı için 1 haftalık gebelik dönemi başlamış bulunmaktadır. Bu hafta anne adayının rahim içi atıkları temizlenecek, tertemiz bir rahim sonrası(sağlıklı bir rahim için geçerli ) sağlıklı yumurtalar oluşması sonucu, yumurtalar büyük buluşmaya hazır hale gelir.

Önceleri jinekologlar hamilelik dönemini ay ay hesaplarlardı. Fakat anne adayları hangi tarihte hamile kaldıklarını bilmedikleri için bir türlü bebeğin ne zaman doğacağını bilemiyorlardı. Şimdilerde ise hamilelik dönemi hafta hafta hesaplanıyor ve bebeğin gelişimi haftasına göre takip ediliyor. Burada ölçü son adet tarihinin ilk gününden itibaren 1 haftalık gebelik oluşumu başlamış oluyor. Gebelik tam olarak 40 hafta sürüyor. Böylece uzmanlar anne adayının gebeliği sürecinde hata yapmamış ve hafta hafta bebeği doğru bir şekilde izlemiş oluyorlar. Bu gelişmelere anne ve baba adayları da büyük bir heyecanla şahit olup haftaları

Erken doğum son adet tarihine göre 20. haftadan sonra 37. gebelik haftası tamamlanmadan başlayan doğum eylemidir. Erken doğumlar doğum esnasındaki ölümlerin yaklaşık %70’inden, uzun dönem beyin-sinir hasarlarının nerdeyse yarısından sorumludur. Tüm doğumların yaklaşık %10’u Erken doğumdur.

Erken Doğum Nedenleri:

Erken doğumların yaklaşık %80’i kendiliğinden Erken doğum eylemi ya da erken su gelmesi (erken membran rüptürü)ne bağlı iken %20’si anne yada bebek sağlığını korumak için doktorun kararıyla gerçekleşmektedir.

Erken doğuma eşlik eden faktörler

Sosyobiyolojik özellikler

Geçmiş gebelik öyküsü

Gebelik Sorunları

Endometriozis, (çikolata kisti) rahim dışında rahim duvarına benzeyen anormal dokuların bulunduğu bir hastalıktır. En sık olarak yumurtalıklarda bulunur ve buna çikolata kisti (endometriyoma) denir. Menopoz sonrası kadınlarda nadiren görülebilse de genellikle üreme çağındaki kadınlarda bulunur. Bu kadınlar karın ağrısı, ağrılı adet görme ve kısırlık şikayetinden yakınabilirler.

Karın duvarının iç yüzeyinde oluşan yapışıklıklar normal yapıyı bozmakta, yumurtalık ve tüpler arası ilişkiyi engellemekte, tüplerde tıkanıklığa sebep olmakta, yumurtalara ve tüpe zarar vermektedir.

Gebe kalabilme potansiyelini etkileyen, endometriozisin neden olduğu değişiklikler yumurta kalitesini azaltmakta, döllenme ve rahme tutunmayı da bozmaktadırlar.

Endometriyoma varlığında daha az yumurta toplanmakta ancak tüp bebek ile gebelik oranları çok fazla değişmemektedir.

Endometriozis, ağrıya ve kısırlığa yol açan uzun süreli bir hastalık olması nedeniyle, hayat boyu sürecek kişiselleştirilmiş bir tedavi planına ihtiyaç duymaktadır.

Endometrioziste tedavi seçenekleri hastanın üreme isteğine, yaşına, şikayet ve bulgularına göre değişkenlik gösterir.

Ağrı tedavisinde; izleme ve takip tedavisi,

Riskli gebelik nedir?

Hamilelik doğal bir dönemdir. Kimi durumlarda hamilelik gerçekleşmeden önce anne adayının vücudunda hali hazırda mevcut olan hastalıklar ya da gebelikten do­layı daha sonra hamilelik dönemi kendini gösteren problemler farklı risklerin meydana çıkmasına yol açabilir. Bu durumdaki hamileliklere riskli gebelik ya da yüksek riskli gebelik ismi verilir. Riskli ve yüksek riskli gebelikler kimi şartlarda hamile anne adayının ve anne karnındaki bebeğin sağlığını tehdit etmenin yanında, hayatlarını dahi riske atabilir. Riskli ve yüksek riskli gebelikler, kesinlikşe bir riskli gebelik uzmanı yani perinatolog ismi verilen uzmanlar tarafından takip edilmelidir.

Riskli gebeliğe yol açan sebepler nedir?

• şayet anne adayı 18 yaşın altında ya da 35 yaş üstünde ise,

Klasik gebe kalma yöntemlerini denemiş fakat başarıyla sonuçlanmamış kadınların sıkça tercih ettiği, gebeliğe yardımcı tedavilerden biri de tüp bebek yöntemidir. Bu yöntem erkek ve dişi hücrelerinin laboratuvar ortamında birleşmesini sağlar. Oluşan embriyoların, anne rahmine transfer yöntemiyle uygulanmasıyla birlikte tüp bebek yöntemi başarıyla neticelenmiş olur.

Tüp bebek tedavilerindeki hedef yeterli sayıda ve sağlıkla embriyo oluşturulmasıdır. Tedavi esnasında kullanılması gereken ilaçlar üremeyi kolaylaştıracak olan hormon ilaçlarıdır. Tedavide kullanılacak ilaçların belirlenmesinde hastanın yaşı, hormon düzeyleri, ultrasonografide görülen yumurtalıklarının rezervi önemli yol oynamaktadır. İlaçların kullanım şekli ve dozu bu tetkiklerin kriterlerine göre belirlenir, her hastaya özel tedavi uygulanır. Tüp bebek tedavisi gören kadınlara ilaçlar, adet döneminin ikinci ya da üçüncü günü muayene sonrası başlatılır. Fakat bazı hastalarda da gerek görüldüğü takdirde adet döneminin 21. günü de başlanabilmektedir.

Tüp bebek tedavilerinde kullanılan ilaçları 4 ana gruba ayırabilmekteyiz. Bunlar; yumurtalıkları baskılayan ilaçlar, yumurtalıkların uyarılması için kullanılan ilaçlar,

Toksaplazmozis özellikle toxoplazmagondi adı verilen kedi dışkısındaki parazitin dene olduğu bir hastalıktır. Hemen hepimiz kedilerden bulaşan bir hastalık nedeniyle düşük yapan ya da kısır kalan kadınların hikâyesini duymuşuzdur. İşte bunun sebebi olan parazit insanları özellikle hamile bayanları kedilerden ve diğer hayvanlardan uzaklaştırır.

Toksoplazma ne gibi zararlara yol açar?

Bu parazit aralarında insanların da yer aldığı birçok canlıda enfeksiyona yol açar. Kedilerin suçlu görülmesinin sebebi ise bu parazitin dişisi ve erkeği yalnızca kedilerin bağırsağında bir araya gelerek üreyebiliyor olmasıdır.

Toksoplazma parazitleri insanlara hangi yollarla bulaşır ve belirtileri nelerdir?

Kedinin dışkısı ile dışarı atılan bu parazitler dış dünyada 24 saat geçirdikten sonra bulaşıcı olmaktadırlar. Dışarı atılan bu parazitler diğer canlılara sindirim yoluyla bulaşır. Etini yediğimiz koyun, keçi, inek gibi hayvanlar otlaklardan bu paraziti vücutlarına aldıklarında parazit bu hayvanların sindirim sistemine geçer. İnsanlar da bu hayvanların etini tüketirken tam pişirmezlerse parazit insanlara da bulaşmış olur. Hangi hayvanın nerede otladığını ve hangi şartlarda

Kısırlık, bir çiftin gebelik elde etme kapasitesinin toplumun genel ortalamasının altında olmasıdır. Kısırlık tanısı almış çiftlerin yaklaşık %15-30’unun açıklanamayan grupta yer aldığı görülür. Korunmasız düzenli ilişkiye rağmen bir yıl içinde gebelik elde edememiş (kadın yaşı >35 ise 6 ay) çiftlere yapılan tüm temel kısırlık testleri normal sınırlarda saptandığında açıklanamayan kısırlık tanısı konur.

Temel testler ile düzenli yumurtlama, sperm üretimi, rahim içinin normal olduğu ve tüplerin açık olduğu kanıtlanmalıdır.

Fiziksel bir engeli bulunmayan ve haftada 2-3 kez korunmasız düzenli cinsel ilişkide bulunan bir çift bir yıl içerisinde gebelik elde edemiyorsa temel kısırlık araştırmaları yapılmalıdır. Bunlar erkekte semen analizi; kadında ise yumurtlama tayini için bazal vücut ısısı izlemi, ultrason ile yumurta takibi, adetin 20-22. günleri arasında yapılmış serum progesteron düzeyi, beklenen adetten 2 gün öncesinde rahim içi günleme için örnek alınması, tüplerin açıklığının ve rahim duvarının değerlendirilmesi için histerosalpingografi (HSG), histerosonografidir.

Günümüzde artık rutin laparoskopi tanı için kesin gerekli değildir. Laparoskopinin tubal-
peritoneal