Güldener Sonumut

2014 yılında Rusya, Ukrayna’nın Kırım bölgesini ilhak ettiği vakit, çoğu NATO üyesi ülke, Rusya’nın burada duracağını sandı. 2021 yılının ikinci yarısında Rusya, Belarus ve Donbas bölgesi ile Ukrayna sınırının Rus tarafına askeri yığınak yapmaya başladığı vakit, birçok Avrupa ülkesi sandı ki Rusya, Ukrayna’ya sadece gözdağı verecek, ardından da müzakere masasına oturup pazarlık edecek.

ABD ve İngiltere gibi ülkeler uluslararası topluluğu Rusya’nın hasım tavrı ve emelleri konusunda uyarmaya çalıştı, ancak pek de başarılı olamadılar. 24 Şubat 2022’de Ukrayna’ya karşı birçok cepheden saldırı başlatan Rusya, sandı ki ülkeyi 10 günde ele geçirecek. Rusya Devlet başkanı Vladimir Putin sandı ki askeri istihbarat teşkilatı SVR ile sair istihbarat teşkilatı FSB’nin Ukrayna’la ilgili raporları gerçeği yansıtıyor.

Rusya sandı ki askeri teknolojisi Ukrayna’yı yenebilir. Sandı ki, Ukrayna’ya gerçekleştireceği saldırı karşısında Avrupa Birliği (AB) ve NATO ülkeleri bölünecek. Sandı ki Ukrayna’nın başında bulunan

Hafta başında NATO ile Avrupa Birliği (AB) arasında önemli bir deklarasyon imzalandı. Diplomaside görüşme ve iş birliğini talep eden taraf ile imza törenlerinin nerede, hangi koşullarda gerçekleştiği her zaman önem teşkil eder. Bu çerçevede iş birliğini talep eden taraf AB oldu. ABD destekledi, Türkiye de engellemedi.

İmza töreni NATO’nun Brüksel’deki karargahında gerçekleştirildi. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, AB Konseyi Başkanı Charles Michel ile Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula Von der Leyen’i (VDL) ağırladı ve kameralar karşısında NATO ile AB arasındaki iş birliğini bir sonraki aşamaya taşımayı hedefleyen ortak bildiriyi imzaladılar. Yetmedi, ertesi gün Avrupa Komisyonu üyelerini bir araya getiren Collège toplantısına Stoltenberg’i davet eden VDL, kameralar karşısında ortak bir basın toplantısı düzenleyerek AB ile NATO arasında hangi alanlarda iş birliğini pekiştireceklerini açıkladı.

AB ile NATO arasında ortak bildiri veya deklarasyon yayınlanması yeni bir mesele değil. Eğer 24 Nisan 1999’da Washington’da düzenlenen NATO Devlet ve

İsveç’te terör örgütü yandaşlarının düzenlediği skandal gösterinin yankıları sürerken, iki ülke arasında ortaya çıkan kriz, bu ülkenin NATO’ya üyelik sürecinin ertelenmesine neden olabilir.

Bölücü terör örgütü PKK ve Suriye’deki uzantısı olan YPG taraftarlarının, İsveç’in başkenti Stockholm’de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan aleyhine gerçekleştirdiği gösteri, İsveç’in Türkiye ile ilişkilerinde önemli bir krize neden olurken, NATO’ya üyelik sürecinin ertelenmesine de neden olabilir.

Hatırlanacağı üzere, Erdoğan’a benzetilen bir kuklayı Stockholm belediye binasının önündeki bir direğe asan terör örgütü yandaşları, bunu da videoya çekerek sosyal medyada paylaşmıştı. Ankara, bu olaya sert tepki gösterirken, İsveç hükümetinden, gösteriyi tasvip etmediklerine ilişkin açıklamalar geldi. Zira konuya yönelik olarak sosyal medyadan açıklamada bulunan İsveç Dışişleri Bakanı Tobias Billström,

Uzaktan ufak tefecik görünse bile, Belçika, casusların tabiri yerindeyse ‘cirit attığı’ bir ülke. Avrupa Birliği (AB), NATO, Dünya Gümrükler Birliği, Eurocontrol, Enerji Sözleşmesi, Afrika Birliği Genel Sekreterliği gibi önemli kurumlara ev sahipliği yapan Belçika, Güneyde Fransa’yla, Kuzeyde Hollanda’yla, Doğu’da da Almanya’yla sınırdaş. İngiltere de hemen yanıbaşında. 184 ülkenin temsil edildiği, 26 bin diplomatın ağırlıklı olarak Brüksel’de görev yaptığı ve bu kadar önemli kurumlara ev sahipliği yapan bir ülkede kuşkusuz casusluk faaliyetleri de mevcut. Zira Washington, New York, Londra, Cenevre gibi, dünyada etkili olan karar alma mekanizmalarına ev sahipliği yapan Belçika, NATO ve AB’ye üye olmayan ülkelerin istihbarat birimleri için çok çekici bir ülke konumunda.

Nitekim dünya basınında düzenli olarak Belçika’da meydana gelen, üçüncü ülkeler tarafından yürütülen casusluk veya istihbarat faaliyetleri ile ilgili haberlere yer

Aslında 2022 yılının iyi başlaması gerekiyordu. Pandemi sürecinin geride kaldığı, dünyanın normalleştiği bir döneme girmemiz bekleniyordu.

Dünyanın gözle görülür gündemiyle sınırlı bir açıdan bakıldığında, yeniden ‘toz pembe’ bir dünyaya kavuşacaktık. Avrupa kıtasında, toz pembe bir dünya gündemi demek, öngörülebilir bir dünya gündemi anlamına geliyor. Plan ve programın işlediği, tatillerin belli olduğu, sınırlamaların kalktığı ve özgürlük hissinin yeniden sağlandığı bir dünya. Kısıtlamaların olmadığı, insanların az ya da çok paralarını diledikleri gibi harcadıkları, zamanlarını istedikleri gibi kullandıkları, sorumluluk ve mecburiyetlerinin de asgari seviyede olduğu bir dünya...

Ancak Rusya’nın Ukrayna’yı işgaliyle birlikte 2022 yılının ilk çeyreğinde yine gündem alt üst oldu. Oysa ABD istihbarat birimleri 2021’nin son çeyreğinden itibaren Avrupalı meslektaşlarına Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik emelleri hakkında uyarılarda bulunmuştu. Hatta Washington Post’un kıdemli savunma,

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’nin Washington temasları Avrupa Birliği’nde (AB) çok geniş tartışmalara neden oldu. Rusya-Ukrayna savaşının başladığı tarihten bu yana ilk defa ülkesinden ayrılan Zelenskiy’nin sanki AB’yi kale almayan tavırları Brüksel’de çokça tartışıldı.

Zelenskiy’nin Washington’a kamuflaj pantolonuyla gitmesi ve Oval Ofis’teki haki ağırlıklı ‘kıyafet tarzı’ bir yana, Biden’la görüşmek üzere kendisine sunulan lojistik imkanlar ile AB’yi diplomatik açıdan ‘istiskal’ etmesi Brüksel’de hiç iyi bir şekilde karşılanmadı.

Zelenskiy’nin Washington’a güvenli bir şekilde ulaşması Amerika Birleşik Devletleri’nin lojistiği ve AB ülkelerinin desteğiyle sağlandı. Oysa Ukrayna’ya komşu olan Polonya üzerinden ABD’ye havalanan Zelenskiy’nin önce Polonya Cumhurbaşkanı’yla görüşmemiş olması, Brüksel’e bir ziyaret gerçekleştirmeden ABD’ye havalanması çok tartışıldı. Zelenskiy AB’ye karşı züppe bir tavır

Rusya’nın Ukrayna’ya karşı sürdürdüğü savaşta ABD bir taraftan Kiev yönetimine askeri ve insani yardım desteğinde bulunuyor, diğer yandan da Ukrayna’nın yeniden imarı konusunda şimdiden kolları sıvamış durumda. ABD’nin Avrupa ve dünyadaki sair elçiliklerindeki bir çok ticaret ataşesi, Ukrayna’nın savaş sonrası imarı konusunda önemli çalışmalar gerçekleştiriyorlar. Washington yönetimi Ukrayna’ya vermiş olduğu askeri yardımın en az 3 katını yeniden imar için harcamayı hedefliyor. Bu çerçevede Ukrayna’ya 55 milyar doları aşkın bir meblağ harcayan ABD, ülkenin yeniden imarı için de doğrudan 160 milyar dolar, uluslararası örgütlerin kredi desteğiyle de 350 milyar dolar harcamayı hedefliyor. Geçtiğimiz hafta savaş sonrası ülkesinin yeniden imarı için 350 milyar dolar değil, 750 milyar dolara ihtiyaç duyacaklarını açıklayan Volodimir Zelenskiy de şimdiden savaş sonrası dönemin hazırlığını yapıyor. Bu arada Rusya, Ukrayna’yı acımasızca yıkmaya devam ediyor.

Uzun süre ABD’nin

Başlık itibariyle yazının başlığının ‘savaş masada mı, cephede mi kazanılır’ sorusuna cevap niteliğinde olduğu düşünülebilir. Ancak konu henüz barışa yönelik olarak müzakere masasına gelmedi bile. Malum Rusya, 24 Şubat 2022’de açtığı savaşta Ukrayna’nın Donbas bölgesini kısmen ele geçirdi. Ancak cephede büyük hezimetlerle karşı karşıya kaldı.

Rusya’nın cepheye gönderdiği askerlerin niteliği fevkalade kötü. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin bile kamuoyuna yaptığı açıklamada cephede bulunan birliklerden bazı askerlerin firar ettiğini itiraf etti. Sayılarını azımsayarak ‘marjinal’ olduğunu söyledi. Mühimmat, gereç ve insan kaynakları sıkıntısı çeken Rus ordusu, Donbas bölgelerinde de cephe hattını zor muhafaza ediyor. Herson’u kaybeden Rusya, Donbas’ın kuzeyinde Bakhmut bölgesinde ‘zevahiri kurtarma’ amacıyla Wagner grubu önderliğinde cepheyi sağlam tutmaya çalışıyor. Ayrıca Rus kamuoyu ile Ukrayna kamuoyuna yönelik olarak da cephenin derinliğinde, çok uzağında sadece