Güldener Sonumut

Uluslararası ilişkilerin siyasi ve ekonomik boyutunda “Küresel Güney”, gün geçtikçe daha fazla önem kazanıyor. Dünya Bankası’nın tanımından yola çıkacak olursak Küresel Güney, Afrika, Asya ve Latin Amerika’da yer alan ve düşük ile orta gelirli ülkelerden oluşan bir topluluk.

Küresel Güney terimini, çağdaş siyasi anlamıyla ilk kullanan 1969’da Carl Oglesby oldu. Vietnam savaşı sırasında kuzey yarı küredeki ülkelerin güney yarı kürede bulunanlara karşı hakimiyetinin altını çizen Oglesby, bu tutumun, Küresel Güney’de yarattığı ve kabul edilemez olarak tarif ettiği sosyal düzeni tarif etmek için kullanmıştı.

2000’li yıllarından başından bu yana ABD ve AB, dış politikada “değerler topluluğu” kavramını savunmaya başladı. Üçüncü ülkelerle ilişkilerinde demokratikleşme, insan hakları, ifade özgürlüğü konularında hassasiyet talep edip, temaslarını da bu zaviyeden yürütmeyi tercih ettiler. Nitekim ABD, 2000’lerde merkezi Almanya’nın

TBMM’de onaylandıktan sonra NATO’ya resmen üye olan Finlandiya için, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun da katılımıyla Brüksel’de düzenlenen törende, bu ülkenin bayrağı İttifak karargâhında göndere çekildi.

Belçika’nın başkenti Brüksel, siyasi mesaj ve simgelerle dolu bir üyelik sürecine ev sahipliği yaptı. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin (TBMM) onayıyla NATO’ya resmen üye olan Finlandiya, Brüksel’de karargâhta düzenlenen törenle resmen İttifak’a katıldı.

Katılım törenlerinin, NATO’nun kuruluş yıldönümüne denk gelmesi simgesel açıdan da önem taşıyordu. Zira Finlandiya bayrağının NATO karargâhının avlusundaki bayrak direğine çekilmeden önce, bir dizi belge alışverişinde bulunuldu. Türkiye adına toplantılara katılan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, TBMM’nin onayladığı Finlandiya üyelik senedini, ABD’li mevkiidaşı Anthony Blinken’e teslim etti. Nitekim ABD, 1949’da imzalanan ve NATO’nun kurucu

Önümüzdeki hafta Salı günü NATO’ya üye ülkelerin dışişleri bakanları Brüksel’de bir araya gelecekler. Finlandiya Dışişleri Bakanı’nın İttifak’a katılım belgeleri olarak bilinen ratifikasyon enstrümanlarını NATO karargahında ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken ile NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’e sunması bekleniyor. Malum, NATO’nun kurucu belgesi Washington Antlaşması olduğu için ratifikasyon enstrümanları da ABD’de muhafaza ediliyor.

Finlandiya’nın NATO üyelik süreci sayesinde birçok husus açıklık kazandı. NATO’ya hangi ülkenin üye olacağına Rusya veya Çin gibi üçüncü ülkelerin değil İttifak’a üye ülkelerin özgürce karar verdiği teyit edildi. Ayrıca NATO’ya üye olmak için tüm üye ülkelerin güvenlik kaygılarını gidermek gerektiği de vurgulandı. Finlandiya bu hususu zamanında anladı. İsveç biraz geç anladı. Ancak treni kaçırmış değil. Vilnius zirvesine kadar üye olma şansı çok yüksek.

Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin hakkında tutuklama kararı yayınladığı bir dönemde Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in Rusya’nın başkenti Moskova’ya gerçekleştirdiği devlet ziyareti Washington, Londra, Paris ve Brüksel tarafından çok yakından takip edildi.

Kuşkusuz Rusya’nın Ukrayna’da sürdürdüğü savaşın gölgesinde gerçekleştirilen ve üç gün süren ziyaret esnasında Putin’in vücut dili ve Şi’nin açıklamaları NATO ve AB tarafından büyüteç altına alındı. Washington, Londra, Paris ve Brüksel ekseninde, görüşmenin Batı karşıtlığı cephesine dönüşmesi endişesi yer almıyor değildi. Çin Devlet Başkanı, ‘dostu’ Putin’le ekonomik, siyasi ve diplomatik ilişkilerini derinleştiren ve anlaşmalarla teyid eden açıklamalarda bulundu. Ancak Avrupa veya ‘Batı karşıtı’ söylemi ön plana çıkartan bir açıklaması olmadı.

Rusya’nın Sibirya’daki topraklarına ekonomik anlamda göz koyan Çin,

AB, Türkiye’nin 11 kentini etkileyen deprem felaketinin yaralarını sarmak amacıyla adeta mali seferberlik ilan etti. Belçika’nın başkenti Brüksel’de, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile AB dönem başkanlığını üstlenen İsveç Başbakanı Ulf Kristersson’un eş başkanlıklarında yapılan bağış konferansı, Birlik kurumlarının depremden derin şekilde etkilenen Türk halkı ve Türkiye’nin yanında yer aldığını gösterdi.
AB, depremde yıkılan kentlerin yeniden imarının etkin şekilde sağlanması amacıyla neredeyse her tür finansal yola başvurdu.

Avrupa Komisyonu Başkanı von der Leyen, Türkiye’ye 1 milyar Euro değerinde mali yardım taahhüdünde bulunurken, İsveç Başbakanı Kristersson da, konferansa katılacak ülkelere örnek olmak amacıyla bağlayıcı nitelikte 500 milyon İsveç kronu tutarında bağışta bulunma kararı aldı. Von der Leyen, Türkiye’ye taahhüt edilen 6 milyar Euro’yu aşkın mali yardımın yarısından fazla AB tarafından yapılması için özel çaba harcadı. Basın toplantısında da konuya dikkat çekti.

Mesajlarla

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, emeklilik yaşını 2 yıl yükseltmeyi öngören yasa tasarısını tartışmalı bir şekilde hayata sokmak üzere düğmeye bastı. Başbakan Elisabeth Borne, Fransız anayasasının 49. maddesinin 3. fıkrasında yer alan yetkiyi kullanarak yasayı Fransız meclisinde oylamaya sunmadan kabul edilmiş saydı. Bunun karşılığında hükümetine karşı gensoru önergesi verilmesine de yol açmış oldu.

Macron’un emeklilik yaşının 2 yıl ertelenmesini öngören yasayı 49.3’e başvurarak geçirmesi ülkede başta sendikalar olmak üzere kapsamlı bir sosyal tepkiye neden oldu. Fransa ile Avrupa Birliği’ne (AB) üye ülkelerde sosyal ayaklanma olarak tarif edilse de, sendikal tepki olarak nitelemek kanaatimce daha doğru olur. AB’ye üye ülkeler arasında emeklilik reformu yapmamış olan yegane ülke Fransa. Zira ülkede emeklilik yaşı hala 62. Oysa AB’ye üye diğer ülkelerde bu yaş en az 65, hatta Portekiz’de 66, Almanya, Belçika, Danimarka, İtalya ve Yunanistan gibi ülkelerde 67.

Kulağını tıkadı

Macron uzun süreden beri kendisine yakın

Pandeminin sona ermesiyle birlikte diplomasinin önde gelen isimleri dünyanın dört köşesine seyahat ederek uluslararası ilişkilere şekil vermeye çalışıyorlar. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres Ukrayna’nın başkenti Kiev’de resmi temaslarda bulunurken, Avrupa Komisyonu başkanı Ursula Von der Leyen (VDL) de geçtiğimiz hafta yazdığım üzere önce Kanada’ya ardından da Washington’a resmi bir ziyaret gerçekleştirerek, ABD Başkanı Joe Biden’la de bir araya geldi.

Von der Leyen’in ABD’ye resmi bir ziyarette bulunması son derece doğal. Neticede AB, ABD ile birlikte dünyanın en büyük pazarları arasında. VDL ile Biden’ın ele aldığı konular arasında Ukrayna savaşı ve ABD ile AB’nin sağlayacağı destek yer aldı. Bununla birlikte iklim değişikliğiyle mücadele ve bu çerçevede Washington’ın AB’de çok tartışma yaratan ‘enflasyonu düşürme yasası’ da ele alındı. Bilindiği üzere ABD, iklim değişikliğiyle mücadele kapsamında 370 milyar dolarlık bir yatırım teşvik paketi hazırladı. Bu paketten sadece

İsveç’te Türk Büyükelçiliği önünde Kur’an-ı Kerim yakılması eylemi sonrasında Ankara tarafından askıya alınan üçlü güvenlik mekanizması, dün yeniden toplandı...

İsveç’in başkenti Stockholm’deki Türkiye Büyükelçiliği’nin önünde Kur’an-ı Kerim yakılmasının ardından Ankara tarafından askıya alınan Türkiye-İsveç-Finlandiya üçlü güvenlik istişare mekanizmasının yeni toplantısı, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile İsveç Başbakan’ı Ulf Kristersson’un girişimiyle dün yapıldı. Toplantı, Stoltenberg’in yaklaşık 3 hafta önce Ankara’da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’la yaptığı görüşme ışığında gerçekleştirildi.
Türkiye adına görüşmelere geniş bir heyetle katılan Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Büyükelçi İbrahim Kalın, görüşmelerin olumlu bir havada gerçekleştiğini açıkladı. İsveç ile Finlandiya tarafından atılan bazı adımların memnuniyet verici olduğunu açıklayan Kalın,