Dilara Koçak

Ramazan gelince beslenme konusunda kafa karışıklıkları yaşanabiliyor. Özel beslenme önerilerimle sizlere destek olmaya devam edeceğim. En sık aldığım sorular ve doğru bilinen yanlışlarla başlıyorum

Ramazan ayının ilk gününü geride bıraktık. Bu ayın hem bedenimizi hem de ruhumuzu temizlemek için bir fırsat olduğunu düşünüyorum. Ramazan için, aslında empati, sabır, anlayış ve bereket ayı diyebiliriz. Peki, dünya nüfusunun dörtte birinin güvenli, besleyici ve yeterli gıdaya erişemediğini biliyor musunuz? Son verilere göre yaklaşık 690 milyon insan açlıkla mücadele ediyor ve bu şekilde artarsa 2030’da bu sayının 840 milyonu aşacağı tahmin ediliyor. Dilerim bu ay hepimiz için ramazanın ruhuna yakışır biçimde, açlıkla yaşayan insanları anlayabildiğimiz, yardımlaşmanın değerini bildiğimiz, israfı azaltıp ve elimizdekilerle yetinebilmeyi sağladığımız bir ay olur.

Her sene olduğu gibi bu ramazanda da özel beslenme önerilerimle sizlere destek olmaya devam edeceğim. Ramazan gelince beslenme konusunda kafa karışıklıkları yaşanabiliyor. En sık aldığım soruları ve doğru

Environment International dergisinde geçtiğimiz günlerde yayımlanan yeni araştırmaya göre mikroplastikler artık insan kanına karışmış durumda. Araştırmacılar katılımcıların kan örneklerinde 700-500.000 nanometre (nm) arasında olan plastikleri tespit etmeyi hedeflemiş. Yedi yüz nanometreyi bir insan saçının genişliğinden yaklaşık 140 kat daha küçük olarak düşünebilirsiniz. Araştırmacılar tümü sağlıklı yetişkin olan 22 bağışçıdan alınan kan örneklerinin 17 tanesinde plastik parçacıklara rastlandığını belirtiyor.

En büyük endişe ise bu parçacıklar vücudumuzda nereye gidiyor, atılabiliyor mu, birikiyor mu, kan beyin bariyerini geçebiliyor mu? Bu parçacıkların vücutta dolaşabileceğini ve organlara yerleşebileceğini hatırlatmakta fayda var. Araştırmacılar mikroplastiklere hava, su ve yiyecek yoluyla değil, aynı zamanda yanlışlıkla yutulmuş olabilecek diş macunu veya dudak parlatıcısı gibi kişisel bakım ürünleri, implant parçaları veya dövme mürekkebi kalıntıları yoluyla da maruz kalmış olunabileceğini belirtiyor. Örneklerin

Uyku, hem ruhumuza hem de bedenimize hitap ediyor; mutlu ve sağlıklı yaşamın önemli bir parçası. Mevsim değişikliğinin etkilerini hissetmeye başlamışken, kaliteli uyku için beslenmemizde küçük değişikliklere ne dersiniz? Küçük; çünkü coğrafyamızdan uzaklaşmıyor, Akdeniz diyeti diyorum

Uyku kalitenizi ne kadar önemsediğinizi hiç düşündünüz mü? Son günlerde uykuya dalmak ya da kaliteli bir uyku çekmekte zorlanıyor olabilirsiniz. Aslında burada altta yatan pek çok faktörden bahsedebilirim. 2 yılı aşkın süredir bizimle olan pandeminin de uyku kalitesini etkilediği bir gerçek. Öyle ki bu süreçte yeni bir terim bile ortaya çıktı: covid-somnia. Bu terimi, pandeminin neden olduğu uykusuzluk olarak tanımlayabilirsiniz. Southampton Üniversitesi’nde konuyla ilgili yapılan bir çalışma, pandemi döneminde uyku sorunu yaşayanların oranının arttığını, özellikle annelerin ve yoğun işlerde çalışanların daha fazla uyku problemi yaşadığını gösteriyor.

Özellikle sınav/iş stresinin yoğunlaştığı

Mart ayı doğayla ilişkimizi gözden geçirmek için bir fırsat olabilir. 18 Mart Dünya Geri Dönüşüm Günü, 22 Mart Dünya Su Günü, 21-26 Mart ise Orman Haftası olarak kutlanıyor. Doğa bizim evimiz, onu korumak birincil sorumluluğumuz olmalı.

Bugün daha yeşil bir dünya için hep birlikte harekete geçmeye ne dersiniz? Örneğin bir sokak hayvanını beslemek, hatta mümkünse sahiplenmek, çevrenizi yeşillendirmek, bir kişiye doğayı korumanın önemini anlatmak gibi adımlarla başlayabilirsiniz. Unutmayın, gezegenimize sahip çıkmak için gıdamıza, soframıza, suyumuza sahip çıkmamız gerekiyor. Suyun değerini ne kadar iyi biliyoruz, ne kadar koruyoruz bir kez daha bahsedelim istedim.

Suyumuzu koruyalım

Her yıl 22 Mart'ta kutlanan Dünya Su Günü’nde suyun önemine dikkat çekmek hedefleniyor. Bu yılın teması ise 'yer altı suyu’. ‘Görünmeyeni görünür kılmak' başlığı altında yer altı suyunun keşfedilmesi, korunması ve sürdürülebilir şekilde kullanılmasının, iklim krizine uyum sağlamak ve artan

WWF Türkiye Genel Müdürü Aslı Pasinli, “Denizlerin su altında başa çıkmak zorunda olduğu mücadeleyi çok geç görüyoruz. Deniz ürünlerini sorumlu bir şekilde tüketip ekosistem üzerindeki etkimizi sürdürülebilir düzeyde tutabilmemiz küçük ölçekli balıkçılığın devamlılığına bağlı” diyor

Geçtiğimiz hafta Doğal Hayatı Koruma Vakfı (WWF) Türkiye’nin “Denizlerin Koruyucuları: Küçük Ölçekli Balıkçılar” adlı belgesel tanıtımına katıldım. Bu belgesel, deniz ekosistemlerinin tahrip olmasının yanı sıra geleneksel balıkçılığın gitgide kan kaybetmesi, buna bağlı olarak toplumun dengeli protein alması dahil gezegeni ve geleceği beslemek adına hepimizin sorumluluk alması gerektiğinin altını çiziyor. 2022’yi Birleşmiş Milletler’in “Uluslararası Geleneksel Balıkçılık ve Su Ürünleri Yetiştiriciliği Yılı” ilan etmesi sebebiyle bu mesajların altını çizmeyi önemsiyorum. Bu yüzden, bu konuda çok güvendiğim WWF

4 Mart Dünya Obezite Günü idi. Dünya Obezite Günü bireylerin sağlıklı vücut ağırlığına ulaşmasına, korumasına, uygun tedaviyi almasına ve obezitenin getirdiği olumsuzlukları tersine çevirmesine yardımcı olacak pratik çözümleri teşvik etmek ve bilinci artırmak için planlanmış bir gün. Günümüzde obeziteye estetik bir problem olarak bakmamak, ciddiyetle yaklaşmak gerekiyor. Çünkü obezite, psikolojik ve fizyolojik sorunlar ile ekonomik yükü giderek artan kronik bir hastalık. Koronavirüs gibi bulaşıcı bir hastalık olmasa da en az koronavirüs kadar tehlike oluşturuyor. Koroner kalp hastalığı, yüksek tansiyon, diyabet, gut, bazı kanserler, karaciğer yağlanması, uyku apnesi, depresyon gibi birçok hastalığın altında yatan nedenlerden biri olabilir. Daha fazla koruyucu sağlık hizmeti, halk sağlığı eğitimi, erken yaşta davranış değişikliği ve uzman desteği bu konuda çok kıymetli. Bir beslenme uzmanı olarak bu konuda farkındalık yaratmanın ve doğru bilgiyi aktarmanın çok önemli olduğunu düşünüyorum.

Güncel veriler ne

Türkiye’de her 6-7 erişkinden birinde çeşitli evrelerde kronik böbrek hastalığı görüldüğü belirtiliyor. Kronik böbrek hastalığındaki artış karşısında dikkat edilmesi gerekenlere bakalım.

“9 Mart Dünya Böbrek Günü” idi. Vücudunuzun en önemli organlarından olan böbreklerinize iyi bakıyor musunuz? Kronik böbrek hastalığı, dünyada ve ülkemizde âdeta salgın halini almış önemli bir halk sağlığı sorunu olarak karşımıza çıkıyor. Böbreklerimizin görevleri zararlı maddelerin boşaltımını yapmak, kanda asit ve baz dengesini sağlamak, su elektrolit dengesini ayarlamak olarak sıralayabiliriz. Ayrıca kan basıncını düzenleyen ve kırmızı kan hücrelerinin üretimini kontrol eden hormonları da üretir. Türk Nefroloji Derneği’nin tarama çalışmasında, Türkiye’de her 6-7 erişkinden birinde çeşitli evrelerde kronik böbrek hastalığı görüldüğü belirtiliyor.

Dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 10’u kronik böbrek hastalığıyla mücadele ederken bu konuda önlem almanın

Birleşmiş Milletler 2022 yılını “Uluslararası Cam Yılı” ilan ettiğini biliyor musunuz?

Cam Yılı iklim kriziyle mücadelede hem gezegen ve doğaya hem de insan sağlığına katkıda bulunuyor. Gelecek nesillere daha iyi bir gezegen bırakmayı hedefliyorsak, burada cam sektörünün üstlendiği rol çok büyük. Ülkemizde ilk şişe-cam fabrikası 1935 yılında, İş Bankası tarafından Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün vizyonu ve direktifiyle kuruldu. Şu anda ise dünyanın 145 ülkesinde faaliyetlerine devam ediyor.

Konuyla ilgili firmalar bu yıl da çok çalışacaklar diye düşünüyorum, bize düşen de camın genel sağlığa ve doğaya olan doğrularını anlatmak ve etkin geri dönüşümü hızlandırmak olmalı. Çünkü cam, sürdürülebilirliğe katkı sağlıyor, bir anlamda geleceği besliyor. Aynı zamanda sağlığımız için de camın rolü oldukça büyük. Yüksek sıcaklıklara veya bakterilere karşı doğal bir bariyer görevi görüyor. Bu nedenle gıdalarınızı güvenli ve sağlıklı tutmak