Cem Kılıç

Haziran ayı enflasyon rakam-larının açıklanmasıyla ilk altı aylık enflasyon rakamları belli oldu. Böylece emeklinin zam oranları da ortaya çıktı. SSK ve Bağ-Kur emeklileri, ocak ve temmuz aylarında maaşlarına TÜFE kadar zam alıyorlar. Bu sayede, emekli maaşlarının enflasyon karşısında erimesi de engellenmiş oluyor. İlk altı aylık enflasyon oranlarına göre SSK ve Bağ-Kur emeklileri yüzde 3.63 enflasyon farkı alacaklar.

Yıllıkta yüzde 22.4

Temmuzda SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin maaşları yüzde 3.63 zamlanacak. Ocak ayında yüzde 3.86 TÜFE zammı ve buna ek olarak 100 TL de seyyanen zam alan SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin maaşları, temmuz ayındaki yüzde 3.63 zam ile yıllık bazda yüzde 22.4’e kadar artmış olacak. Yüksek maaş alan emeklilerdeki artış oranı, toplamda yıllık yüzde 10.6 olurken, düşük maaşlarda bu yüzde 22.4’e kadar varmış olacak.

Aralık 2015’te 1.500 TL emekli aylığı alan bir kişi, Ocak ayında 157.9 TL zam aldı. Bu rakama temmuz ayında gerçekleşecek yüzde 3.63’lük zam da eklenince, söz konusu kişinin temmuz maaşı 1.718 TL’ye yükselecek. Toplamda yıllık 218 TL zam alan bu kişinin maaşı yüzde 14.5 artmış olacak. Böylece, 2015 yılında 700 TL emekli aylığı alan bir kişinin yıllık

Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) tarafından yayımlanan yeni bir araştırma raporuna göre, pek çok ülkede bölgesel eşitsizlikler giderek kötüleşiyor. Avrupa Bölgeler Komitesinin 118. oturumunda sunulan raporda, araştırma kapsamındaki çok sayıda ülkede konut, güvenlik ve hava kalitesinde bölgesel farklılıkların artmış olduğunun da altı çiziliyor.

OECD’nin “Regions at a Glance 2016” başlıklı raporuna göre, birçok ülkede eğitim ve internet erişiminde bölgeler arasındaki uçurum kapatılmaya çalışılıyor. Buna karşılık, kişi başına GSYİH, harcanabilir gelir, güvenlik ve hava kirliliğinde farklılıkların büyümesinin önüne geçilebilmiş değil.

Raporda, 34 OECD ülkesi ile Brezilya, Çin, Kolombiya, Hindistan, Litvanya, Letonya, Peru, Rusya ve Güney Afrika’nın da içinde bulunduğu 40’dan fazla ülkeye ait yerel düzeyde göstergeler incelenmiş. Bu anlamda, 34 OECD ülkesinin yerel düzeyde 395 alt bölgesi, gelir, istihdam, eğitim, sağlık, güvenlik, çevre, konut, yaşam memnuniyeti, sivil katılım, toplumsal alan ve hizmetlere erişim gibi göstergeler çerçevesinde değerlendirilmiş.

En zengin ve en fakir

Bayram tatili 9 güne çıkınca şehirler hızla boşaldı. Kimileri sahile, kimileri memleketine gitti. Fakat bu kadar şanslı olmayanlar da var. Özellikle yoğunluğun tatil döneminde arttığı sektörlerde bayram tatili imkansız. Bu sektörlerin başında mağazacılık, perakende satış ve turizm geliyor.

İş Kanunu’na göre çalışanların bayram tatillerinde izin kullanmaları bir zorunluluk değil. Kanun bayram çalışmalarını serbest bırakmıştır. Fakat çalışanların bayramlarda çalıştırılabilmeleri verdikleri onaya bağlı. İşverenler bu onayı sözleşmelerle alabilecekleri gibi, bayram için ayrıca da alabilir. Onayın yazılı alınması gerekmekte. Çalışanın onayı alınmadan bayramda çalışmaya zorlanması, çalışan lehine haklı fesih nedeni oluşturacak, çalışan iş sözleşmesini feshederek kıdem tazminatını alabilecektir.

İki kat ücret

Çalışan onay verdikten sonra karşılıksız çalıştığı gibi bir sonuç çıkarılmamalı. İşçiler bayramlarda çalışmadan o günlerin ücretine hak kazanırlar. Kanun bayramda çalışanlar için ise bu kişilerin normal ücretine ek olarak çalıştığı sürelerin ücretinin ayrıca ödeneceğini öngörmüş, tatil yapmayarak çalıştıklarından, çalışılan her gün için o günün ücretinin, çalışılmadan kazanılacak

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu üç buçuk yıldır yürürlükte. Kanun iş sağlığı ve güvenliği alanına yeni bir perspektif getirmişti. Kanunla bütün işyerlerinin iş sağlığı ve güvenliği profesyonellerinden hizmet alması gerekliliği doğdu. Kanun bu yükümlülük için geçiş süreci öngörüyordu. 1 Temmuz 2016 itibarıyla bu geçiş süreci tamamlanacak ve bütün işyerleri iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimlerinden hizmet almaya başlayacak. Dolayısıyla, yarından itibaren sigortalı kapıcı çalıştıran apartmanlarda bile iş güvenliği uzmanı olmak zorunda.

Yarın başlıyor

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na göre işyerleri üç sınıfta gruplandırılıyor. Buna göre, çok tehlikeli, tehlikeli ve az tehlikeli olarak işyerleri üçe ayrılmış durumda. Çok tehlikeli sınıfta fabrikalar, tersaneler ve şantiyeler var. Tehlikeli sınıfta ise imalathaneler ve orta ölçekli işletmeler yer alıyor. Az tehlikeli sınıfta ise süpermarketler, manavlar, ofisler bulunuyor. İşte yarından itibaren kamu kurumları ve az tehlikeli sınıfta yer alıp 50’den az çalışanı bulunan işyerleri için de uzman ve hekim görevlendirme zorunluluğu başlayacak. Yani, uzman ve hekimler, yarın devlet dairelerinde ve bakkallarda da işbaşı yapacak.

Ya

İngilizler, ‘Brexit’te aslında göçmenlere ‘dur’ demek için oy kullandı. Çünkü göçmenlerin yararlandığı sosyal yardımlar için ödenen vergiler çok yüksek. AB’den gelen göçmenlerin sayısı ise 1.8 milyonu aşmış durumda

İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden (AB) ayrılması, yani Brexit’i oyladığı referandumda ada halkının yüzde 52’sinin birlikten ayrılmak istemesinin arkasında yatan pek çok neden olduğu kesin. Bugünkü yazımda, sosyal politika açısından İngiltere’yi bu kritik kararla yüzyüze bırakan konulara ve bu kararın sonuçlarına değineceğim.

İngiltere halkının rahatsızlık duyduğu konuların başında göçmenlerin yararlandığı sosyal yardımlar sebebiyle ödenen yüksek vergiler var. AB içi göç nedeniyle İngiltere’de yaşayan göçmenlerin sayısı oldukça yüksek. İngiltere Ulusal İstatistik Ofisi’nin (ONS) verilerine göre, İngiltere’de yaklaşık 1.8 milyon AB vatandaşının yaşadığı ve söz konusu kişilerin daha çok Polonya, İrlanda, Romanya, Portekiz, İtalya ve Fransa’dan geldiği görülüyor.

AB’den çıkma yanlılarının, yeni göçmenlerin devlete yük olacağı düşüncesiyle İngiltere’nin kendi sınırlarını daha iyi kontrol etmesini ve bu konuda ‘emniyet frenine’ basmasını istediklerini söylemek mümkün. Nitekim

Önümüzdeki günlerde Meclis gündemine gelecek Torba Kanun sonrası işverenlerin sigorta işlemlerinin kolaylaşması sağlanacak. Bunun yanında, idari para cezalarının bir bölümünde de indirim olacak. Diğer yandan, muhasebeciler defterini tuttukları işverenlerin sigorta işlemlerindeki aksaklık durumunda yaptırımlardan sorumlu tutulacak.

İşverenler, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) uyguladığı idari para cezalarından şikayet eder. Yaptırımların caydırıcı olması için ceza miktarlarının yüksek olması gerekir. Hukuken orantılılık ilkesinin uygulanması da çok önemli. Torba Kanun sonrası işverenin dikkatsizliği sonucu karşılaştığı idari para cezaları için orantılılık çerçevesinde yaptırım uygulanacak.

İşçisinin prime esas kazancını, yani brüt ücretini SGK’ya 5 TL eksik bildiren bir işverene SGK 329,4 TL idari para cezası uyguluyor. Bu durumda, o ay ödenen ücreti yanlış hesaplayan ve SGK’ya eksik bildiren işveren, 329,4 TL idari para cezası ödemiş oluyor.

Orantılı ceza dönemi

Torba Kanun sonrası bu konuda değişikliğe gidilecek. İşveren işçisinin ücretini ne kadar eksik bildirmişse, idari para cezası da o kadar olacak. Dolayısıyla, iki işçisinin ücretinde eksik bildirim yapan işveren 5 TL için 658,8

Genel sağlık sigortasında köklü değişiklikler yapılacak. Prim ayda 49.4 TL’ye sabitlenecek. En düşükten prim ödeyende bile 16.4 TL indirim olacak. 49.4 TL’ye özel hastaneden sağlık hizmeti almanın yolu açılacak.



Hükümet sağlıkta ‘devrim’ gibi bir yeniliğe hazırlanıyor. Genel sağlık sigortası (GSS) 1 Ocak 2012’de hayata geçince Türkiye’de ikamet eden herkes sağlık güvencesine kavuşmuştu. Ancak aradan geçen 4 yılda sistemin bazı problemleri açığa çıktı.
Gelir testine girmeyenlere borç birikmesi, yurtdışında yaşayan ancak ikameti Türkiye’de kalanların borçlu duruma gelmesi ve liseden üniversiteye geçişlerde sorun yaşanması üzerine geçici çözümlerle sorunlar aşılmaya çalışıldı.
Şimdi, önümüzdeki günlerde Meclis gündemine gelecek torba kanunla genel sağlık sigortasında köklü değişiklikler yapılacak ve sorunlar kalıcı olarak çözülecek.

25-30 yıl çalışıp emekli aylığı almaya hak kazanan emeklilerin önemli bir bölümü maalesef çalışmaya devam ediyor. Aylık bağlama oranlarındaki düşüş nedeniyle azalan emekli aylıkları yüzünden emeklilik sonrası çalışma artmaya başladı. Diğer yandan, çocukların eğitim hayatlarının devam etmesi nedeniyle evin geçimi de emeklilerimize kalıyor. Hal böyle olunca, pek çok emekli emeklilik sonrası çalışmaya devam ediyor. Peki, emekli olduktan sonra çalışmaya devam eden kişiler işlerinden ayrıldıklarında kıdem tazminatı alabilirler mi ve çalışan emeklinin emekli aylığı artar mı?

1 Ekim 2008 sonrası sigortalılar...

İlk kez 1 Ekim 2008 sonrasında sigortalı olmuş kişiler emekli olduktan sonra çalışmaya 4/a’lı, yani eski adıyla SSK’lı olarak çalışmaya devam etmek isterlerse SGDP ödeyemezler. Bu kişiler, aylıklarını kestirip bütün sigorta kollarına prim ödeyerek çalışmak durumundadırlar. Dolayısıyla, ilk kez 1 Ekim 2008 sonrasında sigortalı olmuş kişiler emekli olduklarında SGDP ödeyerek çalışma imkanı elde edemeyecekler. Bu kişiler aylıklarını kestirip çalışmak zorunda kalacaklar.

Tazminatta farklı durumlar var

SSK’lı olan emekliler, emekli olmaları nedeniyle işverenlerinden kıdem tazminatlarını