Asu Maro

Son sözü en baştan söylersek, anlatacağımız oyundan; “Gurur ve Önyargı (*gibi bir şey)” büyük olasılıkla gülümseyerek ve kendinizi iyi hissederek çıkacaksınız. Kabul edin, günümüz koşullarında az şey değil. Uzun gelebilir (arayla üç saat), başında hikâyeye girmekte zorlanabilirsiniz (Jane Austen dünyasına ve konuya hâkim olmayanlardan bunu duydum) ama sahnedeki beş fişek gibi kadının enerjisine teslim olmamak çok zor.

Tersten başladığımız sözün başına dönersek, Jane Austen’ın çeşitli mecralara aktarılmaya doyulamayan eseri “Pride and Prejudice”in Isobel McArthur tarafından yazılmış Olivier ödüllü uyarlaması, “Gurur ve Önyargı (*gibi bir şey)”. Gibi bir şey, çünkü karakterler ve olay örgüsü aynı olmakla birlikte hikâye emekçi sınıfın; evin gizli yöneticileri diyebileceğimiz hizmetçi kadınların gözünden anlatılıyor. Erdem Avşar’ın çevirisi, Murat Daltaban’ın rejisiyle hayata geçirilen oyun bir DOT – BKM

Günümüz insanının yaş, cinsiyet, sosyal sınıf gibi faktörlerden bağımsız olarak birleştiği ortak duygusu / korkusu ne olabilir? Bana sanki cevap ‘yalnızlık’ gibi geliyor. Ne kadar kalabalıklar içinde yaşadığımız fark etmiyor. Attığımız her adım biraz ondan kaçmak için ve ne denersek deneyelim fazla da uzağa gidemiyoruz. İçine doğduğumuz aile, kurduğumuz ilişkiler, sevgililer, hiçbiri tam bir deva olamıyor bu derdimize. Aşkı arıyoruz, bulsak / bulduğumuzu sansak güvenemiyoruz, inanamıyoruz, bir türlü bir yere gönül rahatlığıyla ait olamıyoruz. Sanki herkes bize karşı.

Bütün bu koskoca dünyada tek başınalık, çaresizlik, güvensizlik ve korkular, korkular, korkular içinde sıkışıp kalan 30’lu yaşlarında bir genç kadının kendisini iyi etmesini umduğu terapi seanslarında savrulduğu daha da tekinsiz dünyayı anlatan bir oyun; “Fil Rüyası”. Daha önce öykü ve röportaj kitapları yayımlanan, çeşitli dergilerde yazan genç bir yazarın; Günsu Özkarar’ın ilk tiyatro oyunu. Galata

Türkiye prömiyerini İstanbul Film Festivali’nde yapan iki film vardı bu sene; gösterim günleri aynıydı, yapım şirketleri aynıydı, hatta hitap ettikleri jüri de aynı oldu. Vigo Film’in Sinan Kesova imzalı filmi “Büyük Kuşatma” Seyfi Teoman İlk Film Jürisi’nden En İyi İlk Film Ödülü’nü alırken Ozan Yoleri’nin “Başlangıçlar”ı yarışmadan mansiyonla ayrıldı. 

İki filmin bir ortak yönünden daha söz edebiliriz belkiı; o da tamamen farklı kuşaklardan olmakla beraber bugünün Türkiyesi’nde aidiyet sorunu yaşayan aynı sınıftan iki karaktere dair olmalarıydı. “Büyük Kuşatma”nın Macit Bey’i Alp Öyken tarafından büyük bir başarıyla canlandırılan 80 yaşlarında varlıklı bir iş insanı iken “Başlangıçlar”da karşımızda Avrupa’da okumuş, Paris’teki doktorasını yarım bırakarak ülkeye dönmüş sanat restoratörü Defne (Ahsen Eroğlu) vardı. 

Son derece özgün ve parlak bir film olarak bu yılın en iyileri arasında rahatlıkla sayacağım

Çok yaptığım bir şey değil, geçen gün hakkında neredeyse hiçbir şey bilmediğim bir oyuna gittim. Yönetmen (yönetmenlerden biri) başarılı oyuncu ve yönetmen Gülhan Kadim’di, Başıbozuk Tiyatro yapımı oyun Kumbaracı 50’deydi, bir de “tek kişilik çok sesli oyun”du, aşağı yukarı hepsi bu. Adı “Aramızdaki Mesafe”. Daha yerime otururken çalan şarkıyla (Shazam’a başvurdum hemen, “Padişahım” – Paptircem imiş, kaçırmışım bugüne kadar) iyi bir şey yaptığım hissine kapıldım, bittiğinde bundan emindim. Her şeyden önce farklı, ilginç ve genç bir iş izledim.

Oyunun tasarımı, metni, icrası ve Gülhan Kadim’le birlikte rejisi Bülent Gültekin’e ait. Seyirciyi ilk anda kavrayan bir sahne sempatisine sahip Gültekin. “Padişahım”ın sustuğu noktada elinde mikrofonla karşımıza gelip bize az sonra izleyeceğimiz oyunla ilgili ön bilgi veriyor. Varoluş krizlerinin onu oyunculuğu bırakma aşamasına getirdiği bir anda babaannesinin köydeki evinde kendisiyle aynı adı taşıyan amcasının

Tiyatro meraklıları için Londra’nın kutsal topraklar olduğu kesin. İmkânın varsa sırf oyun izlemek bu şehre gitmek gayet anlaşılır bir seyahat sebebi. Mesela Sigourney Weaver’ın ilk West End çıkarması olan Shakespeare’in “Fırtına”sı geçen hafta Drury Lane’de perde açtı, 1 Şubat’a kadar da devam ediyor. Yönetmen Jamie Lloyd’un rejisiyle / onun topluluğunda. 10 Şubat’ta da sahnede aynı yönetmenin “Kuru Gürültü”sü başlıyor. Burada oyunların ömrü genelde kısa ve yoğun, bizimkiler gibi ayda iki kere değil her gün oynayıp hızla bitiriyorlar.

Müziklerini Elton John’un yaptığı “Devil Wears Prada” müzikali sezonun yenilerinden. “Emily in Paris”in yıldızı Lily Collins ile “La Casa de Papel”den Alvaro Morte’yi bir araya getiren “Barcelona” da öyle. Geçen senenin prodüksiyonu “Arzu Tramvayı”, 3 Şubat’ta üç haftalığına Noel Coward Theater’a dönüyor. Stanley’de Paul Mescal’i izliyor olacak Londra’da

Son derece mutlu görünen bir çift. Adam belli ki karısına çok âşık, ona sürekli ‘minik kuşum’, ‘bülbülüm’ gibi tatlı hitaplarla sesleniyor, her şeyiyle ilgileniyor, kostüm partisine ne giyeceğine kadar. Bir kocadan başka ne istenebilir? Karısının ‘gerçekten’ hayatta ne istediğiyle ilgilenmesi, onu anlaması belki?

Onu ‘el bebek gül bebek’ büyüten babasının evinden doğrudan kocasının evine gelen, sekiz sene boyunca bu oyuncak evde kocasının zevklerini benimseyip onlara göre yaşayan, korunup kollanan, kendi ‘aklı yetmediği’ için kocası tarafından doğru tarafa yönlendirilen Nora sekiz senede bir ‘hata’ yapıyor. Kocasının sağlığı için gizlice sahte imzayla borç alıyor ve bu bir gün ayağına dolanıyor. Yalanlar sarmalından yeni yalanlarla kurtulmaya çalışırken sonunda kendi hayatının ne kadar yalan olduğuyla yüzleşmek zorunda kalıyor. Ve ondan beklenmeyeni yağarak kapıyı çarpıp çıkıyor.

Tiyatro tarihinin en meşhur kadın karakterlerinden biri olan Nora’yı Henrik Ibsen yazar

“Çocukluk sarhoşluk gibidir,” diyor Grace’in babası, “Herkes ne yaptığını hatırlar, sen hariç”. Oysa Grace için çocukluğu çok net. Ve ona göre hayatının hatırlanmaya değer tek bölümü.  Annesinin karnında, ikiz kardeşi Gilbert ile yan yana oldukları zamandan itibaren hem de. Gözlerden uzak, kapalı bir yerde olma, gizlenme, korunma, bunlar onun için cennetin diğer adı. Bir salyangoz gibi kabuğunun içinde yaşayacak mümkün olsa.

Hayatın pek cömert davrandığı biri değil Grace. Annesi onları doğururken ölmüş, babaları alkolik ve felçli. Buna rağmen bardağın dolu tarafını gören, umutlu bir çocuk. Hayalleri var, büyüyecek, animasyon yönetmeni olacak. Odasında oyuncak salyangozlar biriktiriyor, onları arkadaşı kabul ediyor. Hiçbir zaman onu terk etmeyecek, kalbini kırmayacak ya da ölmeyecek arkadaşlar.

Fakat korunaklı hayatı babalarının ölümü ve iki kardeşin ayrı eyaletlerde iki aileye verilmesiyle alt üst oluyor. Artık hayatın zorluklarıyla tek başına mücadele etmek zorunda. Salyangozlar

İnsana lunaparkta koşturma duygusu veren bir albüm dinleme deneyimi yaşatıyor bir süredir, “Mücevher” bana. Cem Adrian’ın 20. yıl albümü. Hani dönme dolaba binersiniz aklınız balerinde kalır, gondoldayken çarpışan otomobiller için jetonunuz cebinizdedir, aynı anda hepsinde birden olmak istersiniz, nasıl yetişeceksiniz bilemezsiniz. Ya da ben öyleyim en azından. Olamaz, Zuhal Olcay “Siyah Beyaz”ı söylüyor derken gözüm “Hani Bazen”in Melis Sökmen yorumuna takılıyor, onu dinlerken Fatih Erkoç ve Kerem Görsev’in “İlk ve Son Kez”ine aklım gidiyor, Birsen Tezer’in “Bükülüyor Zaman”ını, Hüsnü Arkan’ın “Yalnız Adam”ını merak ediyorum. Aaa Murat Yılmazyıldırım da var. Seyyal Taner var “Salvatore”yi söyleyen… Ya da Meltem Taşkıran ile Sami Ertan Kızıltan, “Beni Hatırladın mı?” diyen. Ne kadar iyi anlatamam. Böyle telaşlı ve heyecanlı bir dinleyiş hali.

Başta Hürriyet’ten Sinem Vural’ın albümün basın toplantısında sorduğu