Sulu kutlama idari eylem sayılmadı

Anayasa Mahkemesi (AYM), kara pilot sınıfında görev yapan Üsteğmen Hamdi Burak Şahin’in ilk uçuş görevi sonrasında arkadaşlarının kutlama amacıyla itfaiye aracından kendisine sıktığı su ile yere düşüp kolunu kırdığı için yaptığı ‘harp ve vazife malulü’ başvurusunu kabul etmedi. Şahin, kara pilot sınıfında ve üsteğmen rütbesinde görev yaparken, 7 Mayıs 2013’te birinci pilot olarak ilk uçuş görevini başarıyla gerçekleştirdi. Uçaktan piste indiği anda ilk uçuşunun kutlanması amacıyla arkadaşları tarafından itfaiye aracından üzerine su sıkılarak ıslatılan Şahin, suyun tazyikiyle dengesini yitirince yere düştü. Düşme sonucu, Şahin’in sol kolu kırıldı.

‘Elverişli değil’

Kolundaki kırık nedeniyle ameliyat edilen Şahin’in takip ve tedavisine bir süre devam edildi. Ardından Etimesgut Asker Hastanesi tarafından düzenlenen 2014 tarihli sağlık kurulu raporu ile Şahin’in sol el bilek eklem hareket kısıtlılığı tanısına istinaden pilotaja elverişli olmadığı tespit edildi. Aynı hastanenin sağlık kurulu tarafından düzenlenen ek raporda ise önceki rapora ilave olarak Şahin’in sınıf görevini yapamayacağı, ilgili mevzuata göre sağlık durumuna uygun yeniden sınıflandırılması gerektiği belirtildi.

Raporun Milli Savunma Bakanlığı (MSB) tarafından 9 Nisan 2014 tarihinde onaylanarak kesinleşmesi ile Şahin’in pilot sınıfı ile ilişiği kesildi. Şahin’in, görevi sırasında ve nedeniyle meydana gelen kaza sonucu, kalıcı uğradığı iş gücü kaybından doğan maddi ve manevi zararının karşılanması talebi, MSB tarafından yanıt verilmeyerek reddedildi.

Mahkemeden ret

Bu gelişmenin ardından Hamdi Burak Şahin, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı’na (SGK) başvurarak, ilgili mevzuatın kendisine tanıdığı tercih imkanı çerçevesinde, başka bir sınıfta çalışmaya devam etmek istemediğini belirterek, ‘harp malulü’ ya da ‘vazife malulü’ sayılmasını ve bu kapsamda emeklilik hakkı tanınmasını talep ettti. SGK Sağlık Kurulu’nun 27 Ağustos 2014 tarihli kararı ile Şahin ‘adi malul’ kabul edildi ve emekliye sevk işlemlerinin onaylanması üzerine 15 Ekim 2014’te kendisine ‘adi maluliyet’ aylığı bağlandı. SGK tarafından harp ve vazife malülü kabul edilmemesi işleminin iptali için kapatılan Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’ne (AYİM) başvuran Şahin’e, “ıslatmak suretiyle kutlama ve benzeri” olayların yönerge, emir ve talimatlarda yer almadığı gerekçesiyle bir kez daha ret yanıtı verildi.

AYİM’den de istediği sonucu alamayan Şahin, avukatı Cavit Çalış aracılığı ile Anayasa Mahkemesi’ne idari işlemin iptali ve adil yargılanma hakkının ihlal edildiği iddiası ile bireysel başvuru yaptı. Başvuruyu karara bağlayan AYM, başvurunun açıkça dayanaktan yoksun olması nedeniyle kabul edilemez olduğuna, üye Osman Alifeyyaz Paksüt’ün karşı oyuna rağmen oy çokluğu ile karar verdi. Şahin’in avukatı Çalış, davayı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne taşıyacaklarını söyledi.

‘Birlik ruhu’ itirazı

Karşı oy kullanan AYM üyesi Paksüt, başvurucunun maluliyetine neden olan su sıkma suretiyle gerçekleştirilen kutlamanın idari eylem olarak değerlendirilmesi gerektiğini belirtirerek “Bu tür etkinliklerin birlik beraberlik ruhunun korunması için gelenek haline getirildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda, maluliyetin mevzuatta da yer alan ‘uçuşun yerdeki sebepleriyle ve tesirleriyle’ meydana geldiğinin kabulü gerektiği açıktır” ifadesini kullandı.