Londra’nın yeni kültür sanat vahası

Doğu Londra’da Victoria&Albert East Müzesi, BBC stüdyoları, Sadler’s Wells East Tiyatrosu, London College of Fashion ve UCL East gibi prestijli üniversiteleri bir araya getiren kültür-sanat-eğitim projesini yaratıcılarıyla birlikte geziyorum.

Doğu Londra’da Stratford’dayım, şehrin en iddialı projesi East Bank’i yaratıcılarından dinleme şansım oluyor. East Bank, Victoria&Albert East, V&A Storehouse müzeleri, BBC stüdyoları, Sadler’s Wells East Tiyatrosu, London College of Fashion ve UCL East gibi prestijli üniversiteleri bir araya getiren bir kültür-sanat-eğitim projesi. Londra Belediyesi’nin şimdiye kadarki en büyük kültür yatırımı, 1 milyar sterlin ayırarak şehrin bu semtini tamamen geliştirmişler. Yerel ekonomi için yaklaşık 1.5 milyar sterlinlik bir katkı bekleniyor. 

Burası Queen Elizabeth Olimpiyat Parkı’nın kalbi, 2012 Londra Olimpiyatları’nın yapıldığı bölge. Olimpiyat Stadı’ndan Anish Kapoor heykeline etrafta ilgi çekici başka şeyler de var. Bond Street Station’dan metroyla 20 dakika, Kings Cross’taki St. Pancras tren istasyonundan ise 6 dakikada ulaşılabiliyor. 

Stratford’a ilk gelişim pandemi öncesine dayanıyor, St. Pancras Renaissance ve Chiltern Firehouse gibi otellerin yaratıcısı Harry Handelsman ile burada yaptığı, Burj Khalifa ve World Trade Center’ın da mimarı olan SOM imzalı The Stratford oteli ve Manhattan Loft Gardens residence’ı inşaat aşamasındayken gezmiş ve semtin dönüşümünü kendisinden dinlemiştim. Harry Handelsman’ın özelliği Londra’nın çok tercih edilmeyen semtlerinde yaptığı yatırımlarla buraları şehrin en popüler semtleri hâline getirmesi. Şimdi de The Stratford’da ünlü şef Daisuke Shimoyama ile Kokin adlı yeni bir Japon restoranıyla karşımıza çıkıyor. Kokin 1 Mayıs’ta açılıyor. 

Hüseyin Çağlayan iş birliği 

Stratford’daki East Bank’i gezerken Harry Handelsman ne kadar haklıymış diye düşünüyorum. O zaman burada sadece Avrupa’nın en büyük Westfield alışveriş merkezi vardı, şimdi ise Londra’nın en önemli müzeleri, üniversiteleri, tiyatrosu burada. East Bank’in Londra’nın kültür-sanat-eğitim hayatına katkısını önce Kültür ve Yaratıcı Endüstrilerden sorumlu Londra Belediye Başkan Yardımcısı Justine Simons’tan dinliyoruz, bu projenin gerçekleşmesinde en büyük pay kendisinin. Sonra sözü East Bank direktörü Tamsin Ace alıyor. Daha sonra ise Sadler’s Wells tiyatrosunun direktörü Sir Alistair Spalding anlatıyor. Bu değerli tiyatronun Islington’daki ana mekânında daha önce Hüseyin Çağlayan, “Gravity Fatigue” başlıklı bir dans performansı sahneye koymuştu. Hüseyin Çağlayan, sadece gösterinin kostümlerini tasarlamakla kalmamış, aynı zamanda kreatif direktörlüğünü de üstlenmişti. Çok beğenilen bu gösteriden sonra Hüseyin Çağlayan Londra Moda Haftası’ndaki birkaç defilesini de Sadler’s Wells’te gerçekleştirmişti. Prova eden genç dansçıları izledikten sonra hemen yandaki London College of Fashion’a geçiyoruz, üniversitenin inovasyon merkezinin direktörü Matthew Drinkwater ile. Burada yapay zekâ laboratuvarıyla önemli buluşlar da yapılıyor, lüks markalara danışmanlık da veriliyor. Artık üniversitenin harika bir binası olduğu için öğrencilerin defileleri de burada gerçekleşecek. Hemen yanında BBC’nin yeni stüdyoları ve Victoria&Albert East var. East Bank’in direktörü Tamsin Ace’nin söylediği gibi iki farklı mimarlık ofisi Stanton Williams ve O’Donnell+Tuomey’nin yaptığı farklı mimarilere sahip dört bina yan yana uyum içinde. Bundan diğer metropoller de kesinlikle ders almalı. Ayrıca Victoria&Albert’ın arşivini de sergileyecek olan V&A East Storehouse mayıs sonunda açılıyor, David Bowie koleksiyonu da burada sergilenecek. Bu dört binanın hemen karşısında ise Londra’nın prestijli üniversitesi UCL East’in kampüsü var. Burayı gezerken üniversite yıllarına dönmek istiyorsunuz. Tüm binalar halka açık, ücretsiz sınıf kiralamak da mümkün. East Bank turunun sonunda herkes hemfikir, belli ki East Bank, Londra’ya daha da değer katacak. 

East Bank’teki sanat eserleri

Lemon Meringue-Michael Landy
Michael Landy tarafından 2024 yılında yapılan “Lemon Meringue”, geleneksel ve yeni yaratılmış Cockney kafiyeli argolardan oluşuyor. Bu yerel doğu Londra dili, gündelik kelimelerin yerine kafiyeli ifadeler kullanıyor. Eser, bölgenin yaratıcı geçmişini yansıtırken, dilin evrilen doğasını ve bölgedeki göçmen toplulukların etkisini de göz önünde bulunduruyor.

In Mountains Shadow-A.A.Murakami (Studio Swine)
Sanat kolektifi Studio Swine’in (A.A. Murakami) yarattığı bu eser, bilim ve sanatı birleştiren etkileyici bir enstalasyon. East Bank için tasarlanan eser, Queen Elizabeth Olimpiyat Parkı’ndaki rüzgâr akımlarını yatıştırmak amacıyla estetik ve işlevselliği bir araya getiriyor. Şekil ve renk seçimleri, V&A Koleksiyonu’nda yer alan Çin manzara resimlerinden ilham alıyor.

Temporal Trace-Lubna Chowdhary
Waterfront Square üzerine kalıcı olarak yerleştirilmiş bir sanat eseri. Eser, Güney Hindistan’da günlük olarak kapı önlerine çizilen uğurlu desenler olan “Kolam” geleneğinden ilham alıyor. İnsan adımıyla ölçeklendirilmiş desen, East Bank alanını keşfetmek için izleyiciyi davet eden bir oyun gibi.