Oyunbaz bir sergi
Geçtiğimiz günlerde Arter’de açılan OyunBu başlıklı sergi son zamanlarda karşılaştığım sosyal medyada ziyadesiyle paylaşılan bir sergi. 2023’ün Nisan ayına kadar açık kalması planlanan serginin küratörü Emre Baykal. Serginin İngilizce ismi ise “ThisPlay.” İngilizcedeki display, yani görüntü, görüntüleme, ekran, sergileme, teşhir etmek gibi manaları olan kelimenin sesteşinden hareketle konulmuş. Benzer bir kelime oyunu maalesef Türkçesinde yok. Bu kelime oyunun sergiyi anlamak için son derece mühim olduğunu düşünüyorum.
Tamamı Arter’in koleksiyonundan seçilerek oluşturulan sergideki eserlerin temelinde oyun ve çocukluk kavramları bazen doğrudan bazen dolaylı olarak yer alıyor.
Oyun söz konusu olduğunda akla ilk gelen kelimeler rekabet, kazanmak, şans ve hazdır. Bu sergide de bu kelimelerin ve tabii ki daha fazlasının izlerini görmek mümkün.
Benim sergide dikkatimi çeken bazı eserler kısaca şöyle:
Bulgar sanatçı Pravdoliub İvanov’un “Parçalanmış Masal Aracı” isimli eseri son derece şaşırtıcı. Doğu kültüründe sıklıkla kullanılan birr geleneksel halı’nın Batı’nın gerçekliğiyle karşılaştığında nasıl parçalanabileceğini, varlığının ters yüz olabileceğini gözler önüne seriyor.
Litvanyalı Zilvinas Kempinas’ın Pervanelerin Ötesinde isimli eserinde karşılıklı olarak yerleştirilen iki sanayi tipi pervanenin oluşturduğu hava akımı video kasetlerden elde edilmiş iki adet manyetik bandı adeta sürekli yeni bir figür oluşturması için hareket ettiriyor. Birbirini asla tekrar etmeyen şekiller ortaya çıkarken, oluşan sesle birleşen bu görsellik çocukların evlerdeki vantilatörlerin önüne bağladıkları ipleri çağrıştırıyor.
Sırbistanlı Zolt Kovac’in Boş Zaman serisi ise çizgiromanvari çizimleriyle pop art’a gönderme yaparken modern insanın yoğun ve koşuşturmacalı günlük hayatında yer alan “rahat” anlarını resmediyor. Sanatçı bunu yaparken resim sanatında pek fazla kullanılmayan bir malzeme olan alüminyumu kendisine tuval olarak seçiyor.
Şüphesiz sergide sanatseverlerin en fazla vakit geçireceği yer İsveçli sanatçı Jacop Dahlgren’in Ben, Dünya, Şeyler, Hayat başlıklı 2007 tarihli onlarca dart tahtasının geometrik bir form oluşturarak dizilmesiyle ortaya çıkan eseri olacaktır. Ziyaretçilerin attıkları oklarla da şekillenen eserde hedefi ıskalama şansınız neredeyse yok. Bu şekilde hareket ederek hem oyuna katılmak hem de eserin form değiştirmesine katılmak mümkün.
Şimdi sıra bizde
Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Handan İnci İMÇ’de yer alan sanat eserlerinin restorasyon çalışmalarıyla alakalı yapılacak iş birliğini şu sözlerle duyurdu:
“Türk sanatının 9 seçkin eseri 55 yıldır İMÇ’de hayatımıza değer katarken çok yıprandı, çok hırpalandı. Eren Eyüboğlu’nun, Füreya Koral’ın, Sadi Diren’in, Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun, Kuzgun Acar’ın, Nedim Günsür’ün, Yavuz Görey’in, Ali Teoman Germaner’in elinden çıkmış birbirinden kıymetli seramiklerin, heykellerin, mozaiklerin elli beş yıllık yorgunluğunu gidermek, zamanın izlerini silmek, daha çok yaşamalarını sağlamak için sıra bizde.”
Bir sanat eserinin hem de herkesin erişimine açık bir sanat eserinin yetkin kişiler tarafından restore edilecek olması kıymetli bir olaydır. Projeye Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın destek vermesi, projenin mimarlarından Doğan Tekeli’nin de projenin içinde yer alması paha biçilemez.
