Güngör Uras

Tüketime dayalı büyüme gündeme gelince, halkımızın borçlanarak bolca para harcadığı ve tüketimi artırdığı söylenir.

İyi de bankalar acaba her isteyene bol miktarda kredi veriyor mu? Bankalardan kaç kişi kredi kullanıyor?

Türkiye Bankalar Birliği son bilgileri yayımladı.

Bankaların tüketici ve konut kredileri toplamı 280 milyar TL.

Bunun yüzde 52’si ihtiyaç kredilerinden, yüzde 46’sı konut kredilerinden, yüzde 2’si taşıt kredilerinden oluşuyor.

Bankalara tüketici ve konut kredisi borcu olanların sayıları 17 milyon 547 bin kişi. Bu toplam borçlunun 15 milyon 466 bini ihtiyaç kredisi borcu olanlar. 1 milyon 820 bini konut kredisi borçluları. 258 bin kişinin de araç kredisi borcu var.

İhtiyaç büyük

Tüketim ve ihtiyaç kredisi borçlularının yüzde 88’ini ihtiyaç kredisi kullananlar teşkil ediyor.

Geçen hazirandan bu hazirana sanayi 48 bin kişiye iş imkânı yarattı. İş arayanların 545 bini hizmetler kesiminde iş bulabildi.

Esas olan ülkede yatırımların, üretimin artması ve insanların sanayi kesiminde daha çok iş bulabilmesidir.

İş arayanların sayısı devamlı artıyor. O nedenle her şeye rağmen hizmetler sektörünün iş arayanlara iş imkânı yaratması küçümsenemez.

Bir yılda iş arayanlara, iş bulduklarında hemen çalışmaya hazır olanlara 901 bin kişi eklendi.

Bunların 676 bini iş bulabildi. 225 bini işsizler ordusuna eklendi. İşsizlik oranını yükseltti.

Bizde şimdilerde istihdam rakamları 2 farklı pencereden izleniyor.

- Klasik pencereden bakılarak her ay ne kadar insan iş aramış, ne kadarı bulmuş onlar sayılıyor.

- Diğer pencereden bakarken, mevsimlik etkiler arındırılıyor. Her ayın özelliğine göre iş arayanların, iş bulabilenlerin sayılarında düzeltmeler yapılarak, ayların birbiriyle karşılaştırılmasına imkân hazırlanıyor.

Geçen hafta temmuz ayı “Ödemeler Bilançosu” rakamları açıklandı. Temmuz ayında döviz ödemeleri ile döviz gelirleri arasındaki fark (Cari Açık-Döviz Açığı) 3.1 milyar dolar oldu. İthalat harcamaları gibi olağan döviz giderlerimiz ile ihracat geliri, turizm geliri gibi olağan döviz gelirlerimiz arasındaki fark, aylık cari açık, aylık döviz açığı yılbaşından bu yana 3 milyar dolar dolayında gerçekleşiyor.

Aylık döviz açığımız küçüldü ama yılbaşından haziran ayına kadar döviz girişleri açığı kapatamayacak ölçüde oldu.

Biz döviz açığını doğrudan yatırım için gelen dövizler, portföy yatırımı (borsa ve bono) için gelen dövizler ve de bankaların ve özel sektörün dışarıdan bulduğu döviz kredileriyle kapatıyoruz.

Cari açık döviz girişleriyle kapatılamazsa döviz rezervleri yemek zorunda kalıyoruz.

Temmuz ayında önemli bir değişiklik oldu. Net döviz girişiyle hem aylık açık kapandı, hem de artan döviz rezerve eklendi.

Temmuz ayında, (1) Doğrudan yatırım için net döviz girişi 2.5 milyar dolar oldu. (2) Bono ve hisse senedi için daha önce getirilen dövizlerden net 3.2 milyar dolar çıkış gerçekleşti. (3) Bankalar ağırlıklı olarak özel sektör 5.8 milyar dolar net borçlanma yaptı.

Temmuz ayında 3.1

Türkiye yılın 2. çeyreğinde yüzde 3.8 büyüdü. Büyümenin önemli bölümü vatandaşın tüketiminden kaynaklandı. Acaba halkımızın geliri mi arttı? Türkiye’de en alt gelir grubundaki 7.5 milyon insan Bangladeş vatandaşı gibi tüketime para bulamıyor.

En üst gelir dilimindeki 7.5 milyon kişi ise İsviçre vatandaşı rahatlığında tüketiyor. Üst gelir grubu tüketimi artırınca, ülkede tüketim harcaması yükseliyor. Gelir dağılımındaki çarpıklığa dikkat etmeyenler, halkımızın tümünün tüketiminde artış olduğunu sanıyor

Yılda 600 bin ton dolayında peynir üretiyoruz. Kişi başına yılda ortalama 16.5 kg peynir tüketimimiz var.

Dünyada 2 bin çeşit peynir olduğundan söz edilir. Bizde 200 çeşit peynir var.

Toplam peynir üretiminin yaklaşık 400 bin tonu yumuşak veya az yumuşak peynir. 200 bin tonu sert veya az sert peynir. En fazla tüketilen yumuşak veya az sert peynir cinsimiz beyaz peynir.

Peynir üretiminde kullanılan sütün yüzde 95’i inek sütü. Kalanı koyun, keçi, manda sütü. Sütün yüzde 87.5’i su. Sütün sadece yüzde 12.5’i kuru madde. Türkiye’de en fazla kullanılan beyaz peyniri üretirken 100 kg sütten ortalama olarak tam yağlı 17.5 kg, yağsız 15.5 kg beyaz peynir elde ediliyor. Beyaz peynirin en az yüzde 40’ının kuru madde olması gerekiyor.

Peynir yararlı gıda

Beyaz peynir protein ve kalsiyum açısından zengin, B12 vitamini ve fosfor kaynağı.

Sütteki kalsiyumun yüzde 80’i, fosforun ise yüzde 70’i peynire geçiyor.

Beyaz peynir yetişkin bir kişinin günlük kalsiyum ve fosfor ihtiyacının yüzde 50’sini, kaşar peynir gibi 100 gram sert peynir yetişkinlerin günlük kalsiyum ve fosfor içerikli mineral madde ihtiyacının tamamını karşılıyor.Peynir, B1 ve B2 vitaminleri içeriyor.

Türkiye 2. çeyrekte vatandaşın yaptığı tüketimle yüzde 3.8 büyüdü. Halkın gelirinde bir artış olmadığına göre, bu tüketim ya birikimlerden, ya da üst gelir grubunun harcamalarından karşılandı. Büyüme üretimle olur. Tüketimle sağlıklı büyüme olmaz. Olursa bir yerde tıkanır

Bu yılın ilk 3 aylık döneminde ekonomi yüzde 2.5 büyümüştü. İkinci 3 aylık dönemde büyüme yüzde 3.8 olarak gerçekleşti.

Böylece yılın ilk yarısındaki büyüme yüzde 3.1 oldu.

Altı ayda ekonominin yüzde 3.1 oranında büyümesi her ülke için, her ekonomi için önemlidir.

Bizim için daha da önemlidir. Unutmayalım:

Bu dönem, Türk Lirası’nın hızla değer kaybettiği, doların fiyatının arttığı dönemdir.

Ülkenin seçim ortamında olduğu dönemdir.

Dünya ekonomisinde çalkantının devam ettiği, Türkiye’nin ihracatının gerilediği, ülkeden döviz çıkışlarının hızlandığı dönemdir.

Dubai’deki gayrimen-kul fuarına bu yıl 61 Türk firması katıldı. Katılanlar fuar sayesinde Arap müşterilerle 1 milyar dolarlık gayrimenkul bağlantısı yaptıklarını açıkladılar.
Yabancılara gayrimenkul satışları son yıllarda arttı. Yabancı müşterilerin başında Irak ve S. Arabistan vatandaşları geliyor. Ruslar, Kuveytliler, İngilizler ve Almanlar da çok sayıda gayrimenkul alan yabancılar.
Bu yıl ocak-haziran döneminde yabancılar 10 bin gayrimenkul satın aldı. Bu gayrimenkullerin 3.329’u İstanbul’da, 2.862’si Antalya’da satılan gayrimenkuller.
Acaba yabancılara satılan gayrimenkullerin bizim gayrimenkul pazarımızdaki büyüklüğü nedir?
Yabancı payı yüzde 2
- 2014 yılının tamamında 1 milyon 165 bin konut satıldı. Satılan konutların 541 bini ilk el-yeni konut.
- Yabancılara 12 ayda satılan gayrimenkul sayısı 18.959 oldu.

Bu yıl Ankara’da 30 Ağustos törenlerinde yerli imkânlarla üretilen ‘’Kasırga’’ çok namlulu roketatar sistemleri, “Yıldırım” füze sistemi, “Fırtına” obüsleri, “Atılgan” ve “Zıpkın” hava savunma sistemleri ile milli imkânlarla üretilen çeşitli silah sistemleri, radarlar, zırhlı araçlar da geçiş yaptı.

Türk mühendislerince üretilen yeni nesil eğitim uçağı “Hürkuş” ve milli tank “Altay” da ilk kez geçide katıldı.

Savunma sanayimiz giderek büyüyor. Şimdilerde yıllık 5 milyar dolarlık bir üretim gücüne sahip. Yılda 2 milyar dolara yakın ihracat yapıyoruz.

Toplam ciroda; elektronik ve elektrik alt sektörü önde geliyor. Daha sonra havacılık ve uzay alt sektöründe, kara araçları alt sektöründe, deniz araçları alt sektöründe önemli büyüklüklerde üretim gerçekleştiriliyor.

Öncelikler belirlendi