Yılda 600 bin ton dolayında peynir üretiyoruz. Kişi başına yılda ortalama 16.5 kg peynir tüketimimiz var.
Dünyada 2 bin çeşit peynir olduğundan söz edilir. Bizde 200 çeşit peynir var.
Toplam peynir üretiminin yaklaşık 400 bin tonu yumuşak veya az yumuşak peynir. 200 bin tonu sert veya az sert peynir. En fazla tüketilen yumuşak veya az sert peynir cinsimiz beyaz peynir.
Peynir üretiminde kullanılan sütün yüzde 95’i inek sütü. Kalanı koyun, keçi, manda sütü. Sütün yüzde 87.5’i su. Sütün sadece yüzde 12.5’i kuru madde. Türkiye’de en fazla kullanılan beyaz peyniri üretirken 100 kg sütten ortalama olarak tam yağlı 17.5 kg, yağsız 15.5 kg beyaz peynir elde ediliyor. Beyaz peynirin en az yüzde 40’ının kuru madde olması gerekiyor.
Peynir yararlı gıda
Beyaz peynir protein ve kalsiyum açısından zengin, B12 vitamini ve fosfor kaynağı.
Sütteki kalsiyumun yüzde 80’i, fosforun ise yüzde 70’i peynire geçiyor.
Beyaz peynir yetişkin bir kişinin günlük kalsiyum ve fosfor ihtiyacının yüzde 50’sini, kaşar peynir gibi 100 gram sert peynir yetişkinlerin günlük kalsiyum ve fosfor içerikli mineral madde ihtiyacının tamamını karşılıyor.Peynir, B1 ve B2 vitaminleri içeriyor.
Yağ oranı ne kadar fazla ise içerdiği vitaminler de (A, D, E, K) o kadar yüksek oluyor. Tam yağlı peynirlerde yağda eriyen vitaminlerin oranı süttekinin 5-8 katı. Peynir, insan vücudunun günlük A vitamini ihtiyacını tek başına karşılayabiliyor.
Tam yağlı peynirin 100 gramında 400-450, yarım yağlılarda 250-300, yağsız peynirlerde 200-250 kcal (kalori) var.
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından şubat ayında yayımlanan bir tebliğle peynir üretimine yeni düzenlemeler getirildi. 2015 yılı sonundan itibaren peynir üreticileri yeni şartlara uymak zorunda.
Yeni dönem
Peynirlerde kullanılacak sütler, mayalar, peynir yapımı, yağ ve tuz oranıyla ilgili sınırlamalar var.
Peynirler ambalajlı satılacak. Ambalajın üzerinde üreticisinin unvanı, kullanılan süt, yağ ve tuz oranı, üretim tarihi, son tüketim tarihi belirtilecek.
Pastörize edilmemiş çiğ sütten üretilen peynirler, en az 4 aylık olgunlaşma, bakterilerden arındırılma dönemi geçmeden satılamayacak.
Beyaz peynir tüketicilerini ilgilendiren en önemli düzenleme tuz oranıyla ilgili. Şimdilerde peynirde kuru maddenin yüzde 10’u ölçüsünde tuz kullanılıyor. Yeni düzenlemeyle, kuru maddedeki yağ oranına göre tuz oranı yüzde 3 ile yüzde 7.5 oranına çekiliyor. Halkımız yediği peynirin içeriğini ve tuz oranını ambalajın üzerindeki yazıları okuyarak ne yediğini bilme imkânına kavuşacak.
Ne var ki 2015 yılı sonuna kadar üretilen ve bu düzenleme dışında kalan peynirlerin 2016 yılı sonuna kadar satışına izin veriliyor.
Eğer ciddi üreticiler bugünden düzenlemeye göre ambalajlarının üzerinde tüketiciyi bilgilendirmeye başlarlarsa, bu da tüketici için önemli bir yenilik olur.
