Dr. Hasan İnsel

Eskiden egzersizin yararını görebilmek için 30 dakika boyunca ara vermeden yapılması gerektiğine inanırdık. Artık biliyoruz ki, bir kat merdiven çıkmak bile günlük hareket hesabınıza artı olarak yazılıyor. Eğer günde 30 dakika yürümeniz önerilmişse, bunu 10’ar dakikadan sabah, öğle, akşam da yapsanız, kesintisiz yapmakla aynı faydayı görüyorsunuz. Bir kat merdiven çıkacaksanız asansör kullanmamanız, öğlen yakında bir yerde yemek yiyecekseniz, önce çıkıp taksiye binmek yerine yürüyerek gitmeniz, harika olacaktır.
Sağlıklı yaşam için en sevdiğimiz egzersiz türü tempolu yürüyüş çünkü çok kolay ve insan tabiatına uygun. Aslında iki değişik türde egzersiz yapmanız en ideali. Biri; yürüyüş, dans etmek, bisiklete binmek, yüzmek gibi aerobik egzersizler, diğeri de anaerobik denen, kasları geliştiren, güç kullanılarak yapılan egzersizler. Ne tür egzersiz olursa olsun doktorunuzun kontrolünden geçtikten ve önerisini aldıktan sonra yapmalısınız bunu.

Yardım almayı ihmal etmeyin
Doktorunuzun egzersiz önerilerini uygularken spor ve fizik tedavi hekimleriyle fizyoterapist, fitness hocaları gibi uzmanların yol göstermesiyle daha başarılı olursunuz. Egzersize başlarken, önerilen ve kişiye

Hafif ateşiniz, başınızda ağırlık var, ışığa bakmak rahatsız ediyor, burnunuz tıkalı, kendinizi halsiz hissediyorsunuz ve hiçbir şey yapmadan yatmak istiyorsunuz. Böyle bir durumda antibiyotiklerin işe yarayabileceğini düşünebilirsiniz ama yanılıyor da olabilirsiniz. Eğer gribal enfeksiyon gibi çoğunlukla virüslerin neden olduğu bir hastalığa yakalandıysanız, doktorunuza danışmadan antibiyotik almanızın faydası olmayacaktır. O halde antibiyotiklerin ne olduğunu ve nerelerde kullanılmaları veya kullanılmamaları gerektiğini anlamak için konuya biraz daha yakından bakalım.

Mutlaka doktorunuza sorun
Antibiyotikler; bakteriyel enfeksiyonlara, bazı mantar enfeksiyonlarına ve parazit türlerine karşı etkilidir. Enfeksiyonların çoğunun etkeni bakteriler ya da virüslerdir. Hastalığınızdan bir virüs sorumluysa normalde antibiyotikler iyileşmenize yardımcı olmaz. Bazı durumlarda doktorunuz yaşınıza ve genel durumunuza bakarak, o anki hastalığınızın üzerine başka hastalık ilave olmaması için antibiyotik verebilir. Antibiyotikler, bakteriyel enfeksiyonların tedavisinde etkili olmalarına karşın soğuk algınlığı veya grip gibi viral enfeksiyonların tedavisinde işe yaramayabilir.

Bundan 34 yıl önce keşfedilen ‘önleyici tıp’ akımı, sağlık alanında çığır açıyor. Artık insanları hastalıklardan koruyup onları sağlıklı ve uzun yaşatmak mümkün



‘Dr. Oz Show’ başlıyor. Harika. Dünyada günde üç buçuk milyon kişi seyrediyor bu programı, Emmy ödülü kazandı ve Amerika’da ‘Oprah Show’dan sonra iki numaraydı geçen sene. Programda ‘kaliteli yaşam’ tanıtılıyor, öğretiliyor.
Uzun ve kaliteli yaşam akımı, Amerika’da 1977 yılında soğuk ve derin su balıklarını yiyen eskimoların kalp krizinden korunduklarının anlaşılmasıyla başladı. Bir anda, “Bazı şeyleri yiyerek veya yemeyerek yaparak ya da yapmayarak hasta olmayı önlemek mümkünmüş” denildi.
Akıma ‘Longevity’, ‘Wellness’, ‘Anti-aging’, ‘Sağlıklı Yaşam’, ‘Uzun ve Kaliteli Yaşam’ gibi adlar verilse de genel anlamı ‘Önleyici Tıp’dır. Dr. Mehmet Öz de bu konuyu tüm dünyaya tanıtıp milyonlarca insanın hayatını değiştiren bir Türk. Ne kadar gururlansak azdır. Bu yaz sevgili dostum Öz ile Milliyet Cadde için beş gün süren bir söyleşi yapmıştım. Konu: “Artık insanları hastalıklardan koruyup onları sağlıklı ve uzun yaşatmak mümkün”dü.

Sağlık, başka bir alana kaydı

Yetersiz ve kalitesiz uyku, kansere yakalanmayı kolaylaştırıyor. Uyku sorunları belleği bozuyor, daha erken yaşlandırıyor. İşte uyku sorunu çekenlere birkaç öneri


Sağlıklı ve iyi bir uykunun tek göstergesi,süresi değildir. Ne kadar uyuduğunuzdan çok, nasıl ve ne kalitede uyuduğunuz önemlidir. Rüyalarla süslü, derin uyku dönemlerine yeterince girip çıkılabilen, bölünmeden tamamlanan bir uyku, başarılı sayılır. Uykunun süresi kadar yapısı ve içeriği de anlamlıdır. İyi uyuyamayan, uyku kalitesi düşük insanları bekleyen pek çok sağlık sorunu var. Kalp-damar hastalıkları, hipertansiyon, inme gibi rahatsızlıklara uykusuzlarda daha sık rastlanıyor. Uykunun en önemli ve etkili ilacı huzurdur. Her gün yeni bir molekül keşfedilse de, daha iyi ve kaliteli uyku içinhuzurlu hayattan etkilisi asla bulunamayacak anlaşılan.

YATMADAN ÖNCE* Kızgınlıklarınızı, hiddetinizi işte bırakın, eve taşımayın.
* Akşam saatlerini mümkün olduğunca ailenizle evinizde geçirin. Sevdiğiniz dostları ağırlayın.
* Rahatsız edici filmleri (korku filmleri) veya geç saatlere dek süren tartışma programlarını izlemeyin.

İşlenmemiş yani rafine olmamış tahıllara beslenmemizde daha fazla yer vermek, sağlığımız için yapmamız gerekenlerin başında geliyor. Bu basit değişikliği yapmakla, bütün nedenlere bağlı ölüm riskinizi yüzde 15 oranında azaltacağınızı biliyor musunuz? Daha uzun ve sağlıklı yaşamak istiyorsak lif, fito-kimyasallar, vitaminler ve mineraller için zengin bir kaynak olan tam tahılları hayatımıza daha fazla sokmalıyız. İşte size tam tahılların vücudumuza yararlarının kısa bir listesi:

Daha yavaş sindirilirler
Tam tahıllar, rafine tahıllara göre daha yavaş sindirilir. Yavaş sindirilmelerinin kan şekeri ve insülin üzerinde yararlı etkileri vardır (ikisinin de düzeylerini düşük tutarlar). Son çalışmalarda daha fazla tam tahılla beslenenlerde açlık insülin düzeylerinin daha düşük olduğu bulundu. Bu da çok iyi bir şey.

Kilo kontrolüne yardımcı olurlar
12 yıllık bir dönemde izlenen kadınlarda tam tahıl tüketimi yüksek olan grupta kilo alma eğiliminin daha düşük olduğu görülmüş.

Metabolik sendroma karşı koruyucudurlar

2010’a ait son yazımda, yeni yılda verilen ve tutulamayan sözlerden bahsettim. Bu sözleri tutmak adına diyetisyenimiz Müge Başer’den size ‘yeşil arınma programı’ hazırlamasını rica ettim
İşte 2010 yılında vücudunuza giren bütün kötü besinlerin, soluduğunuz kirli havanın, kullanmak zorunda olduğunuz ilaçların etkilerinden kurtulmanın yolları:

* Sabah aç karnına 1 büyük bardak ılık suyun içerisine yarım limon suyu ve 1 çay kaşığı balı karıştırarak kahvaltıdan önce için. Böylece vücudunuz bir gün önceden kendini arındırmış olacak, metabolizmayı çalıştırmaya başlayacak ve bağırsaklarınızı hareketlendirecek.
* Bol salatalık ve maydanozla hazırlanmış sebzelerin yanında esmer ekmek ve yağsız peynirle hazırlanmış kahvaltı edin. Kahvaltıda taze sıkılmış küçük bir bardak elma ve havuç suyu karışımı için. Meyve suyunu hazırladıktan sonra bekletmeyin ve içerisine zerdeçal karıştırın.
* Arada yeşil elma dilimlerini üzerlerine tarçın serperek yiyin. Yanında mutlaka şekersiz yeşil çay için. Yeşil çayın içerisine limon dilimleri ekleyin ki çayın içinde bulunan kateşinler vücuda daha fazla yarar sağlasın.
* Öğle yemeğinde yeşil kabaktan hazırlanmış yağsız çorba için. Çorbanızın

Diyet sözleri verilir, egzersize başlama sözleri, içkiyi bırakma sözleri... Hatırlanır ama tutulmazlar. Bunları gerçekleştirmek için inanmak ve kendinizi o iyi halde görmek lazımYılbaşında hep sözler veririz kendi kendimize. “Bu yılbaşı sigarayı bırakacağım” en başta gelen sözlerden biridir. Ben her sene sonunda “Bu yılbaşı artık masamı organize edeceğim ve üzerinde işi bitmemiş dosya kalmayacak” derim mesela. Diyet sözleri verilir, egzersize başlama sözleri, içkiyi bırakma sözleri... Sözler, sözler, sözler. Sonra bir bakarız bu sözler yavaş yavaş rafa kaldırılmış ve eski tas, eski hamam hayat sürer gider.
Bu verilen sözler aslında unutulmaz, hatırlanır ama tutulamazlar, kötü yönde çalışan bir sihirli değnek varmışçasına yapılamazlar. Neden acaba?
Çoğu zaman biz bu sözleri verirken o yaptığımız hareketin kötü yönlerini gözümüzün önüne getiririz ve bunu yapmamaya söz veririz.
Siz istediğiniz kadar “Bu göbeği sevmiyorum, görüntümü çirkinleştiriyor, sağlığıma zararlı, muhakkak bu yılbaşı bundan kurtulmaya başlayacağım” deyin, bir bakıyorsunuz göbek hâlâ orada, siz devamlı acayip diyetler yapıyorsunuz ama ipin ucu kaçıyor ve yıl sonunda bir bakıyorsunuz, birkaç kilo daha

Tam tahıllar, et ve deniz ürünleri temel besinsel selenyum kaynaklarıdır. Gıdalardaki miktarı, besinlerin hazırlandığı bitkilerin ve hayvanların yetiştikleri toprağın selenyum miktarına bağlıdırSelenyum sağlık için temel öneme sahip, çok küçük miktarlarda alınması yeterli olan bir mineraldir. Selenyumun vücutta birleştiği selenoproteinlerin antioksidan özellikleri hücreleri serbest radikallerin verdiği hasarlardan korumaya yardımcı olur. Serbest radikaller kanser ve kalp-damar hastalığı gibi kronik rahatsızlıklardan yaşlanma etkilerinin artmasına, düşük bağışıklıktan tiroid hastalıklarına kadar pek çok olumsuz duruma katkıda bulunan yan ürünlerdir. Bunlar çevremizdeki olumsuzluklardan (sigara, egzoz dumanı, stres v.b.) kaynaklandığı gibi vücutta oksijenden enerji üretilirken de açığa çıkarlar. Sağlıksız yaşam, hastalıklar ve yaş ilerlemesiyle vücutta miktarları artar.

Hangi besinlerde selenyum var?
Tam tahıllar, et ve deniz ürünleri temel besinsel selenyum kaynaklarıdır. Gıdalardaki selenyum miktarı, o gıdaların hazırlandığı bitkilerin ve hayvanların yetiştikleri toprağın selenyum miktarına bağlıdır. Çin ve Rusya’nın bazı bölgelerinde topraktaki selenyumun çok düşük oluşu