Ali Ağaoğlu

Yılbaşından bu yana borsadaki yerli yatırımcı yaklaşık 369 bin kişi arttı.Gençlerin ve de görece küçük tasarruf sahiplerinin borsaya yöneldiği görülüyor. Tasarruf sahipleri enflasyona yenilmemek, paralarının değerini, daha doğrusu alım güçlerini koruyabilmek adına döviz, altın, gayrimenkul, araba veya borsaya yöneliyorlar.

Negatif reel faizi değişik dönemlerle görmüştük ancak gelenek haline gelmesi 2019 yılıydı, 2020 yılında da sürdürülüyor. “Negatif reel faiz” nedir derseniz: Beklenen enflasyon ile cari faiz oranları arasındaki farkın tasarruf sahibi aleyhine olmasıdır.

Bir başka deyişle paranızı tasarruf ederek elde edeceğiniz getiri, beklenen enflasyondan düşük olacak demektir. Cari rakamlara bakıldığında da son açıklanan haziran ayı enflasyon oranı yüzde 12.60, yıl sonu beklentileri yüzde 11.50 seviyelerinde iken, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) haftalık repo faizi yüzde 8.25’te. Yıl sonuna kadar yüzde 8.25’te kalacağını, düşürülmeyeceğini varsayarsak, Türk Lirası

Özellikle son 1 ayda konut ve otoda hızlı kredi genişlemesiyle yaşanan fiyat artışları önümüzdeki aylarda enflasyonun yüksek gelmesine neden olur mu, inceleyelim...

Kovid-19’un olumsuz etkilerini bertaraf edebilme adına kamu eliyle yapılan yardımların yanı sıra son aylarda kredide müthiş gaza basılmış durumda. Merkez Bankası’nın 13 haftalık ortalamaları bazında bakıldığında toplam kredi büyümesi haziranın dördüncü haftası itibariyle özellikle kamu bankalarındaki genişleme ile toplamda yüzde 69’dan yüzde 73’e yükselmiş durumda. Toplam ticari kredilerde 13 haftalık ortalamada büyüme yüzde 84 olurken, kamu bankalarınınki yüzde 123’lere ulaşmış durumda. Konut ve araç kredileri başta olmak üzere tüketici kredileri, haziranın son haftasında yüzde 53’ten 65’e yükselmiş durumda.

Tüketici kredilerindeki faiz oranları yüzde 9 - 11 arasında değişirken, ticari krediler yıllık yüzde 7.50 - 9.00 arasında seyrediyor. Hal böyleyken mevduat faizleri yüzde 7.50 - 8.00 seviyelerinde seyrediyor ki, stopaj öncesi

Mevduat faizleri iniyor, vatandaşın emlak ve hisse senetleri piyasasına iltifatı artıyor. Borsaya gelen genç yatırımcıların “açgözlülük” güdüsüne dikkat etmesi gerekiyor. Bu konuda bazı tavsiyelerim var...

Bir yanda kredi faizleri düşürülürken, buna paralel olarak bankalar da mevduat faizlerini aşağı çekiyor. Yıllık yüzde 7’nin altına kadar gerileyen kredi faizlerine uygun şekilde mevduat faizleri de aşağı geliyor. Düşen bu faizler vatandaşı tasarruftan çok harcamaya yönlendiriyor. Diğer yandan Aktif Rasyosu nedeniyle bankalar döviz tevdiat hesaplarına ödedikleri faizlerini, TL mevduat faizlerinden de hızlı düşürdüler.

Birikimlerini enflasyona karşı korumak isteyen bireysel yatırımcıların bir kısmı, düşen konut kredi faizleri nedeniyle emlak piyasasına yöneldi. Artan talep nedeniyle konut fiyatları son 1 - 2 ay içinde yüzde 15 - 30 yükseldi, ancak bu piyasaya olan iltifat artarak devam ediyor.

İltifatın daha da fazla olduğu piyasa hisse senetleri piyasası oldu. Basında son 3 ayda 350 binden fazla yeni yatırımcı borsaya

Kamu bankalarının normalleşme yolunda kredi sübvansiyonu müthiş görünüyor. Ancak ülkemizde konut fiyatları ile kredi faizleri adeta tahterevalli gibi çalışıyor

Konutlarda son dönemde önemli fiyat artışları olduğu görülüyor. Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu konut fiyatlarındaki bu ani ve hızlı artışları da denetlemeli

Geçtiğimiz hafta kamu bankaları tarafından Kovid-19 krizi ile mücadele kapsamında yeni kredi paketleri açıklandı.

Ziraat Bankası, Halkbank ve Vakıfbank’tan yapılan ortak açıklamaya göre, normalleşme sürecine geçiş ve sosyal hayatın canlanması için “konut kredisi”, “taşıt kredisi”, “sosyal hayatı destek” ve “tatil destek” olmak üzere 4 yeni kredi paketi hayata geçirildi.

Kamu bankalarınca normalleşme sürecine geçiş ve sosyal hayatın canlanması için vatandaşların, finansman ihtiyaçlarını uygun şartlarda sağlayabilmesi amacıyla 4 yeni kredi paketi sunuldu. Bu kapsamda birinci el/sıfır konutlar için azami 12 ay ödemesiz dönemli, 15 yıla kadar vade ve aylık

ABD’de son yılların en büyük siyahi - beyaz çatışması var. Olaylar kısa zamanda yatışmazsa önce ABD, sonra küresel finansal piyasalarına “oynaklık” olarak yansıma olasılığı artacaktır

Amerika’da; 1992 yılında siyahi Amerikalı Rodney King’in dört polis tarafında darp edilmesi, polislerin mahkemece “suçsuz” bulunması sonrasında başlayan eylemlerden bu yana en büyük siyahi - beyaz çatışması yaşanıyor.

Geçen hafta Minneapolis’te George Floyd adlı siyahi Amerikalının beyaz bir polisin boynunu sıkıştırması sonucu boğularak ölmesiyle protestolar patlak verdi. Gösteriler, diğer Amerikan şehirlerine de sıçradı.

Ordu birlikleri, federal polisler bölgelere gönderildi. Bu yazı yazıldığı sırada 13 şehirde gece sokağa çıkma yasağı ilan edilmişti. Koronavirüs salgını (Kovid-19) nedeniyle 2.5 ay içinde işsiz sayısının 40 milyon kişi arttığı bir ortamda zaten kendilerini çaresiz ve endişeli hisseden büyük çoğunluk için bu olay işaret fişeği oldu.

Bazı kesimler bunu “ABD Baharı” olarak şimdiden

Tıpkı ofis çalışma düzeninde olduğu gibi koronavirüs krizi sonrasında eğitim sistemleri de dijitalleşecek. Asıl olan uzaktan eğitim olacak, fiziki eğitim daha çok tamamlayacak.

Geçtiğimiz yılın sonbaharında kızımın yüksek eğitim alternatiflerini değerlendirmek ve de ‘nasıl bir yerdir’ diye görmek için Kanada’ya gitmiştim. Öyle güzel okullar gördüm ki, Benjamin Button misali küçülüp, o okullarda okumayı istedim. Göl kenarında, orman içinde doğa ile iç içe çok güzel okullardı.
‘Mali yükü kaldırabilir miyim’ diye düşünürken, araya koronavirüs krizi girdi. Salgına karşı alınan birçok önlemin ilk adımlarından birisi okulların fiziki eğitime kapatılmasıydı. Çocuklarımız eğitime evden, internet üzerinden devam etmeye başladılar.

Herkese koşulsuz beslenme, barınma ve eğitim harcamalarına yetecek gelirin aylık verilmesi olarak tanımlanan ‘Vatandaşlık Temel Geliri’ kavramını gelin yakından inceleyelim...

Gelir dağılımındaki bozulma özellikle küreselleşmenin başladığı 1980’lerden bu yana hızlanarak devam ediyor. Küreselleş-menin; mal, hizmet, sermaye ve emeğin serbest dolaşımıyla refah herkese yayılacağı vaadi geniş halk kitleleri için gerçekleşmedi. Mal, hizmet ve sermaye serbest dolaşırken emek/işgücü ne yazık ki serbest dolaşamadı.

Vize, çalışma izinleri gibi düzenlemelerle hareket kabiliyeti kısıtlanırken küresel markalar, şirketler rahatlıkla o ülkelere girebildi ve yaratılan gelir bu az sayıdaki şirketlerde ve de onların çok daha az sayıdaki sermayedarlarında toplandı.

Yüzde 1’lik zengin kesim dünyadaki toplam varlığın yarısından fazlasına sahip olup paylarını her geçen yıl artırırlarken, alttaki yüzde 20’lik fakir kesimin aldığı pay da her geçen yıl azalıyor.

Dijital paralar ulusal paraların yerini almaya hazırlanıyor. Çin yakında dijital para ile maaş bile ödeyecek. Ancak dijital para ile kripto parayı karıştırmayalım. Dijital paraların arkasında yine merkez bankaları olacak.

Dünyada 5G teknolojisinde önde giden Çin, dijital para sistemini de ilk hayata geçiren büyük ekonomi olmaya doğru gidiyor. Halihazırda Alipay ve WeChat ile dijital ödeme sistemine aşina olan Çin halkı, koronavirüs karantinası sırasında e-ticarete, dolayısıyla dijital ödeme sistemlerine daha fazla yönelmiş.

2014’ten bu yana dijital para geliştirmelerine başlamış olan Çin yeni ekonomi bölgesi olan Xiong’an’da dijital Renminbi kullanımını başlatıyor. İlk pilot bölgede 38 milyondan fazla nüfus var. Akıllı telefonlardaki elektronik cüzdan uygulamalarına yüklenecek olan e-RMB (e-Renminbi) ilk aşamada küçük ölçekli ödemelerin yapılmasına izin verecek. Elinde nakit bulunduranların da bu nakitlerini dijital paraya (e-RMB) dönüştürülmesine doğal olarak izin verilecek. Küresel anlamda dijital