Grand Turc’ten ‘68 olayları

Grand Turc olarak tanımlanan, dünyaca ünlü fotoğraf ajansı Sipa Press’in kurucusu, usta fotoğraf sanatçısı Gökşin Sipahioğlu, yeni sergisiyle Türkiye’de. Sipahioğlu’nun ‘68’de Paris öğrenci olaylarında çektiği fotoğraflar “Mayıs 1968: Fotoğraflarla Tarih” adlı sergiyle, Notre Dame de Sion’un, Pergel ve Minimale tarafından tarihi dokusu zedelenmeden yenilenen salonunda izleyiciyi bekliyor.
Usta fotoğrafçının ‘68 fotoğrafları onun tüm dünyada tanınmasını sağlayan çalışmalarından sadece biri. Fotoğraf alanında pek çok ilke imza atan Sipahioğlu, ‘68 olayları patlak verdiğinde henüz bir yıl önce Paris’e yerleşmiş bir gazeteciydi.

1968 olayları ve anılar
Gökşin Sipahioğlu ‘68 olaylarında, binlerce fotoğraf çektiğini söylüyor:
“Öncelikle ben bu olayları haber olarak geçiyordum. Çünkü Hürriyet muhabiri olarak oradaydım. Ama orada şöyle bir avantajım vardı. Gece olaylar bittiğinde bütün foto muhabirleri giderdi, ben kalırdım ertesi güne kadar. Sürekli fotoğraf çekerdim.”
Sipahioğlu öğrenci olaylarına bir ‘gazeteci’ olarak nasıl yaklaştığını şöyle anlatıyor: “Önce herkes gibi fotoğraf çekmek sonra da herkesin çekmediği fotoğrafı aramak lazım”
Özellikle olayları iyi takip etmeye ve fotoğrafla anlatmaya dikkat etmiş Sipahioğlu. Sergide de bu yaklaşımının örnekleri görülebilir. “Bir foto muhabirin yapacağı ilk şey olay fotoğrafını asla atlamamak” diyor Sipahioğlu ‘68 olaylarının çıkışını ise şöyle anlatıyor:

‘Onları ileri, biz geri’
“Erkek öğrencilerin kız öğrencilerin yurduna girmelerinin yasaklanmasıyla başladı aslında. Sonra kadın erkek eşitliği kavramı çıktı ortaya. Orada eskiden kadınlar işyerlerine pantolonla gidemezlerdi. Sonra bütün bunlar kalktı. Onlar pantolon giyerken biz türban giymeye başladık, 100 sene geriye gittik.”
Sipahioğlu “Sarkozy ‘68 hiçbir şeydir’ dedi. Palavra! 68 sokağa dökülmenin ne kadar önemli olduğunu ortaya koydu” diyor ve ekliyor:
“Türkiye büyük olaylar geçiriyor, insanlar sokağa dökülüyor ama ertesi gün bitiyor her şey. Fakat Fransa’da sokağa dökülürken yanlarına işçileri de aldılar. Öğrencilerin yanında sendikalar vardı. Bugün bile Fransa’da çıkarılacak bir kanun beğenilmezse halk hemen sokağa dökülüyor.”
Sipahioğlu’nun ‘68 fotoğrafları, bu yıl Fransa’da yayımlandı. Fransa Dışişleri Bakanı Bernard Kouchner’in önsözünü yazdığı kitap maalesef Türkiye’de okurla buluşmadı. Sipahioğlu kitabının Türkiye’de de yayımlanmasını istediğini fakat henüz kendisine bir teklifin gelmediğini söylüyor.

‘Polis bana bomba attı’
“Olaylar sırasında polisin göstericilere müdahale etmediğini yazdım. Özellikle göstericileri bıraktılar yaksınlar, yıksınlar diye. Çünkü halk, bu ne kadar kötü bir şey, öğrenciler her yeri yıkıyor diye düşünsün istediler. Bunları yazdığım için de polis, 2-3 metre öteden beni nişan alarak bomba attı. Şans eseri kurtuldum. Bomba patlasaydı ölmüştüm.”