TBMM Başkanı Şentop’tan Prens Harry’nin kitabında yer alan ifadelere tepki

Böyle küresel dünyada artık bir insanın güven içerisinde yaşaması, asgari insani şartlarda yaşaması bütün insanların tek tek güvenliği için çok önemli hale geldi. Birimizin güvenliği hepimizin güvenliği için, huzuru için önemli hale geldi. Bunun gittikçe daha arttığını, bunun böyle olduğunu daha fazla hissedeceğimizi söylemek isterim. Bütünüyle dünya şartlarının gerçekliği zorlamasıyla artık tam eşitliğe dayanan ve gerçek manada adalete dayanan bir insan hakları doktrini üzerinde anlaşmamız gerekir.

İngiliz Kraliyet Ailesi’nden istifa eden, ayrılan prensin otobiyografik bir kitabı çıkıyor. O kitaptan bazı bölümler basına sızdı. Orada bir yerde ‘Afganistan’da görev yaptım. 25 kişiyi öldürdüm. Onları insan olarak görmüyordum. Eğer insan olarak görsem zaten öldüremezdim. Onları insan olarak görmememiz konusunda eğitim aldık’ diyor. Bu genç, beyaz Avrupalının bir görüşü değil sadece, keşke öyle olsa. Bu bir kültürü, bir yaklaşımı, bir anlayışı ifade ediyor. Avrupalı beyaz bir insan Afganistan’da yaşayan 25 insanın insan olmadığına karar veriyor, kendisini ikna ediyor ama onları öldürebiliyor ve bundan hiç utanç duymadığını ifade ediyor.

Bunun yanı sıra yazılı başvuruları karara bağlamanızı yanı sıra özellikle mail, mektup yoluyla, faksla, telefonla veya kurumumuza gelerek yüz yüze 1 milyona yakın insan bize müracaatta bulundu, onlara hukuki destekte bulunduk, yol gösterdik ve yardımcı olduk.

Türkiye Birleşmiş Milletler kayıtlarına göre dünyada en fazla göçmen barındıran ülke. Türkiye’de 3,5 milyon civarında Suriyeli var. Biz Türkiye Ombudsmanlığı olarak Türkiye'de bulunan Suriyelilerle geniş ve çerçeveli bir rapor hazırladık. Şunu memnuniyetle ifade edeyim ki, bu raporda yazılanları, bakanlarımız ve kurumlarımız, önerilerimiz ve tekliflerimizi büyük bir çoğunluğu yerine getirdiler. En son yayınladığımız raporda Pakistan'dan, İran'dan, Afrika'dan, Suriye'den, Irak'tan gelip Türkiye'de bulunan göçmenlerin bir kısmı Ege Denizi üzerinden Yunanistan'a, oradan da Avrupa'ya geçmek istiyor. Ege Denizi'ne açılan bu göçmenlerin Yunan kolluk kuvvetleri tarafından yakalanıp, çok büyük eziyetlere ve insan hakları ihlallerine muhatap olduklarını gördük.

Toplam 4,2 milyon göçmen Türkiye’de misafir ediliyor. Uluslararası toplumdan beklentimiz; düzensiz göç konusunda iş birliği yapılması ve külfet paylaşımına gidilmesi. Ne Türkiye ne de başka bir ülke tek başına bu kadar ağır bir yükün altında bırakılmamalı. 18 Mart mutabakatı çerçevesinde AB ile bir anlaşmamız var. Mutabakatın göç boyutundan bahsedersek, AB verdiği 4 sözü tutmalı. Öncelikle 1 artı 1 sözü vermişti. Yunan adalarına yasa dışı geçmiş herhangi bir göçmenin Türkiye’nin alması karşılığında bir göçmen alınacaktı, bu söz tutuldu; ama yaklaşık 2 bin 200 kişi geri alındı bunun karşılığında 34 bin kişi AB tarafından alındı. 34 bin rakamı 3,7 milyon Suriyeli ile karşılaştırılamayacak düzeyde. İkincisi AB’nin Türkiye’ye değil; ama Türkiye’deki göçmenlere mali kaynak sözü vardı. 3 artı 3, 6 milyar, 2018 yılına kadar bu tutarın bir şekilde aktarılması gerekiyordu, AB maalesef konuda da yeterince hızlı davranmadı. 4,7 milyar avro Suriyelilere harcanmış durumda; ama kaynağın geri kısmı harcanmamış durumda, bunun hızlanması önemli. Bu kaynak Türkiye’ye değil, Türkiye’deki göçmenlere verilen bir kaynak. Gönüllü kabul programı başlatılacaktı. Üye ülkeler Türkiye’den belirli sayıda Suriyeliyi gönüllü olarak kabul edecekti, bu program hiç bir zaman yürürlüğe koyulmadı. 2 yıl müzakere edip anlaşmaya varılmasına rağmen bunu sağlamak mümkün olmadı. Bir başka konu Türkiye sınırına yakın Suriye’nin kuzey bölgelerinde koşullarını iyileştirilmesi ve gönüllü dönüşlerin kolaylaştırılması. AB ülkeleri bu konuda çaba göstermedi. Türkiye göçmenlerin haklarını koruyarak evlerine güvenli şekilde dönmelerini sağlamaya özen gösterecek. Biz bu konuda AB ile işbirliğinin güçlendirilmesini istiyoruz. 550 bin Suriyeli gönüllü olarak Suriye’ye döndü.