21.04.2018 - 15:12 | Son Güncellenme:
Güneş tutulması nedir?
Güneş tutulması, Ay’ın yeni ay evresindeyken Güneş ile Dünya arasına girmesiyle bazı özel durumların oluşması sonucunda gerçekleşir. Güneş yuvarlağı Ay tarafından kısmen ya da tamamen örtülerek tam, halkalı ya da parçalı Güneş tutulması meydana gelir. Fakat her yeni ay evresinde Güneş tutulması gerçekleşmesi söz konusu değildir. Güneş tutulmasının gerçekleşebilmesi için dünyanın çevresinde dönen ay ile dünyanın etrafında döndüğü Güneş’in aynı yörünge üzerinde bulunması gerekiyor. Bu yönden bakıldığında Ay ile Dünya’nın yörünge düzlemi çakışık olsaydı, Ay Dünya’nın etrafında yılda 12 kere döndüğünde aynı şekilde 12 kere de Güneş tutulması gözlenebilirdi. Fakat Ay ile Dünya’nın yörüngelerinin arasında 5° 9' lık bir açı vardır. Bu açı farkından dolayı her dönüşte Dünya, Ay ve Güneş dik bir doğrultuda bulunmadığından her dönüşte Güneş tutulması gerçekleşmez.
Güneş tutulması nasıl gerçekleşir?
Ay, yeni ay evresindeyken Dünya ve Güneş ile dik olarak aynı yörüngede çakıştığında Güneş tutulması meydana gelir. Ay’ın Güneş ile Dünya arasına girdiği esnada Güneş örtülür ve Ay’ın gölgesi yeryüzüne dik bir şekilde düşer. Bu da Dünya’da belli bölgelerde görülebilir. Senede iki kere Ay, Dünya ve Güneş’in konumu tutulmanın gerçekleşebileceği konuma denk gelir. Güneş tutulması en fazla 4 dakika gerçekleşebilir. Güneş tutulması, tam güneş tutulması, halkalı Güneş tutulması ve parçalı Güneş tutulması olarak üçe ayrılır.
Tam Güneş tutulması nedir?
Tam Güneş tutulması, Güneş diskinin Ay tarafından tamamen kapatılması sonucu oluşur. Tam Güneş tutulması diğer tutulma çeşitlerine göre bilim adına çok daha önemli bir yere sahiptir. Çünkü birkaç dakika boyunca Güneş’in Ay tarafından kapatılmasıyla gözlemcilerin dış tabakalar veya koronanın fiziği hakkında birçok inceleme yapması da mümkündür.
Halkalı güneş tutulması nedir?
Halkalı Güneş tutulmasında aslında güneş ve ay aynı hizadadır fakat Ay, Güneş’ten daha küçük görünür. Böyle durumlarda oluşan görüntü halkaya ya da yüzüğe benzetilir.
Parçalı güneş tutulması nedir?
Parçalı Güneş tutulmasında Ay, Güneş’in sadece belirli bir kısmını gölgeler. Bu tutulmada gölge konisi Dünya yüzeyi ile kesişmez. Aslında hem tam hem de halkalı tutulmalarda yeryüzünün belirli yerlerinde parçalı tutulmalar meydana gelebilmektedir.