Dijital dünyada da bedenin senin
09.12.2021 - 07:00 | Son Güncellenme:
Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA), dijital şiddete karşı koruma talep eden ilk ‘telif hakkı’ işareti olan ‘bodyright’ (Beden hakkı) kampanyasını başlattı.
Meltem Günay - Dünyada giderek artan dijital şiddete karşı harekete geçen UNFPA, yeni bir kampanya başlatarak ‘dijital dünyada da bedenin sana ait’ dedi. Kampanyanın amacı, dijital dünyada özellikle kadınların, kız çocuklarının ve kırılgan grupların fotoğrafları ve bilgileri üzerinden nasıl değersizleştirildiği, sömürüldüğü ve online ortamda haklarının nasıl ihlal edildiğini göstermek ve dijital haklarımızın çok daha iyi bir biçimde korunması için çağrıda bulunmak. Yapılan çağrıda ‘dijital dünyada telif hakkıyla müzik, film ve hatta şirket logolarına verilen saygının ve korumanın, bedenlerimiz için de gösterilmesini talep ediyoruz. Bu kapsamda, ‘copyright’tan yola çıkarak, bu dijital haklarımızın korunması talebiyle yeni bir “telif hakkı” işareti “bodyright”ı oluşturduk’ denildi.
İlk telif hakkı işareti
UNFPA, “Tüm dünyada kadınların yüzde 85’i dijital şiddete tanık olurken yaklaşık yüzde 40’ı doğrudan maruz kalıyor. Kadınlar, kız çocukları, ırksal ve etnik azınlıklar, LGBT+ ve diğer ötekileştirilen topluluklar, fotoğraflarının dijital ortamlarda kötüye kullanılmasına, karalamalara ve rıza dışı cinsel eylemlere en çok maruz kalan gruplar. Bir insan hakkı ve bedeni üzerinde söz sahibi olma hakkı ihlali olan bu istismar uzun süreli psikolojik, duygusal ve fiziksel problemlere de neden oluyor. Buna rağmen teknoloji şirketleri ve siyasi karar vericiler tarafından görmezden geliniyor. Bir şarkının telif hakkı ihlal edildiğinde dijital platformlar içeriği hemen kaldırır. Hükümetler telit tf hakkı ihlalini yok sayan yasalara, dijital platformlar ise telif hakkıyla korunan içeriklerin izinsiz kullanımını tespit etmek ve önlemek için çeşitli araçlara sahip. Kurumsal logolar ve telif hakkıyla korunan fikri mülkiyet dijital ortamda biz insanlardan daha güvende.” denildi.
Bu nedenle dijital şiddete karşı koruma talep eden ilk ‘telif hakkı’ işareti olan bodyright kampanyasını başlattıklarını belirten UNFPA, dijital şiddetin sona ermesi için herkesi kendi fotoğrafına bodyright logosu ekleyerek sosyal medyasında paylaşmaya çağırdı.
Temel bir insan hakkı
Kampanyayla ilgili Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu, UNFPA Türkiye Temsilcisi Dr. Hassan Mohtashami Milliyet’e şunları söyledi;
“İnternet, özellikle kadınlar, kız çocukları ve kırılgan gruplar için tehlikeli bir yer olabilir. Kadınların ve kız çocuklarının, ısrarlı takip, siber taciz, görüntüye dayalı istismar ve kişisel bilgilerin ifşası dahil olmak üzere, toplumsal cinsiyete dayalı şiddetin bir türü olan dijital şiddete maruz kalma olasılıkları daha yüksektir. Bu şiddet türü de, bir insan hakları ve bedensel özerklik ihlalidir ve kişinin mahremiyeti, saygınlığı ve bağımsızlığı üzerinde yıkıcı etkileri vardır. Kadınlar ve kız çocukları her alanda, evde, işte, sosyal medyada ve başka her yerde kendilerini güvende hissetme hakkına sahiptir. UNFPA, insan bedeni için yepyeni bir “telif hakkı” talebi olan “bodyright” kampanyasını işte bu yüzden başlattı. Kampanya, telif haklarının müzik, film ve şirket logolarına sağladığı saygının ve korumanın, dijital dünyada bireylerin bedenlerine ve fotoğraflarına da gösterilmesini talep ediyor. Politika üreticileri, teknoloji şirketlerini ve sosyal medya platformlarını; dijital dünyadaki görüntüye dayalı suistimalleri, insanların değersizleştirilmesini ve kadın düşmanlığını da, en az telif hakkı ihlallerini ciddiye aldıkları kadar ciddiye almaya çağırıyoruz. UNFPA olarak bedensel özerkliğin, her bireyin kendi bedeni üzerinde karar verebilmesi ve korku ve şiddetten uzak yaşayabilmesi için temel insan hakkı olduğuna inanıyoruz. Bu ilke, hem çevrimiçi hem de çevrimdışı olarak uygulanmalı.”
