Son dakika... İran'ın savaş gemisi battı!

ABD ve müttefikleriyle Basra Körfezi'nde aralıksız kozlarını paylaşan İran, en büyük savaş gemisinin batmasından bir yıl sonra yine aynı sularda büyük bir şok daha yaşadı. İran ordusu tarafından inşa edilen bir savaş gemisinin Basra Körfezi'ndeki Bender Abbas'taki deniz üssünden ayrılmadan önce sulara gömüldüğü, uydu fotoğraflarıyla ortaya çıktı. Talayeh isimli savaş gemisinin denize açılmadan neden battığı gizemini koruyor. Sosyal medyada yayınlanan görüntülerde, limanda yan yatmış gemi göze çarpıyor. 4 Aralık'ta alınan uydu görüntüleri,Talayeh'in battığını doğruluyor. Savaş gemisi hakkında çok az şey bilinirken, İran resmi medyası yeni nesil deniz aracının casusluk için inşa edildiğini aktarıyor. Sosyal medyaya yansıyan haberlerde, limanda bir kazanın gerçekleştiği, Talayeh yan yatarken denizcilerin de küpeşte de asılı kaldığı belirtiliyor. Olayda en az bir can kaybı var. Sık sık ABD ile savaşın eşiğine gelen İran, en büyük savaş gemisini Haziran 2020'de kaybetmiş, uluslararası haber ajansları gelişmeyi 'son dakika' koduyla dünyaya duyurmuştu. Basra Körfezi ile Umman Denizi'nin birleştiği noktada yer alan Hürmüzgan eyaletinİN açıklarında seyreden Hark adlı savaş gemisinden, gündüz saatlerinde alevler yükseldi. Cask Limanı açıklarında başlayan yangına ilişkin ilk haberi gece saatlerinde yarı resmi Fars haber ajansı geçti. Bu sırada kıyıdan çekilen videolar sosyal medyaya düşmüştü bile. Sosyal medyada dolaşan videolarda ayrıca savaş gemisi Hark'taki askerlerin can yelekleri giydirilerek tahliye edildiği ve karaya çıkarıldığı görülüyordu. Çarşamba sabah saatlerine gelindiğinde ise, İran donanması 20 saat süren çabaların olumsuz sonuç verdiğini belirtip tatbikat için bölgede bulunan Hark'ın battığını resmen doğruladı. 40 yıldır donanma envanterinde bulunan en büyük tonajlı gemi Hark'ı batıran yangının, neden başladığına dair bir açıklama yapılmadı. 1977 yılında İngiltere'de imal edilen Hark, 1979 yılındaki devrimin ardından uzun müzakereler konu olmuş ve 1984 yılında İran donanmasının envanterine girmişti. Amerikan Associated Press (AP) haber ajansının yayınladığı uydu görüntüleri, savaş gemisinin Cask Limanı'nın batısında yer aldığını ortaya koydu. İran, Nisan 2020'de Saviz adlı geminin Kızıl Deniz'de bir limpet mayınıyla hedef alındığını açıklamıştı. Bu olaydan kısa süre önce de İsraillilerin kargo gemilerine saldırı düzenlediğini duyurmuştu. Geçtiğimiz yıl İran'ın askeri tatbikatı inanılmaz bir hataya sahne olmuştu. Bir savaş gemisinin yanlışkla ateşlediği füze bir diğer gemiye isabet etmiş, 19 denizci yaşamını yitirmişti. 2018 yılında ise İran'ın kuzeyindeki Hazar Denizi'nde bir donanma destroyeri batmış ve olay günlerce yerel medyanın gündeminden düşmemişti. İran Devrim Muhafızları, ABD tarafından Umman Denizi’nde İran’a ait bir petrol tankerine el koyma çabasının 25 Ekim tarihinde engellendiğini duyurmuştu. Tahran yönetiminin açıklamasına göre, İran askerleri söz konusu tankerin güvertesine indi, kontrolü ele geçirdi. Tankerin yönü değiştirildi ve yeniden İran sularına döndürüldü. Ancak ABD ordusuna göre, durum İran'ın anlattığı gibi değil. Pentagon, İran birliklerinin Vietnam bandıralı bir petrol tankerine el koyduğu sırada ABD donanmasının olay yerinde olduğunu aktardı. Uluslararası medyaya konuşan ABD'lilere göre ayrıca, İran'a ait onlarca insansız hava aracı Çarşamba gününden itibaren Hürmüz Boğazı'ndaki Amerikan gemisi Essex'e kadar yaklaştı. İran medyası ise, ABD ve İran güçlerinin 25 Ekimde karşı karşıya geldiği olayın görüntülerini yayınladı. Video kaydı, İran askerlerinin helikopterden bir tankere indiği görüntülerle açıldı. İran helikopterinden ABD savaş gemisine birçok kez nişan alındığı görülürken, medyada yer alan haberlerde olay yerine çok sayıda ABD helikopteri ve savaş gemisinin geldiği savunuldu. ABD'lilerin çabasının tankerinin kurtarılmasını engelleyemediğini kaydeden İran medyası, helikopter ve savaş gemilerinin rotayı tıkama girişiminin de başarısız olduğunu ileri sürdü. CNN Internatinoal, görüntüleri 'İran, ABD donanmasıyla geçen ay gerçekleşen 'çatışma'nın görüntülerini paylaştı' başlığıyla ekranına taşıdı, Pentagon'un söz konusu iddiaları reddettiğini belirtti. ABD ordusu, 31 Ekim tarihinde bütün Ortadoğu semalarında devriye gezen ünlü bombardıman uçağı B-1B Lancer'ın fotoğraflarını resmi internet sitesinden yayınlamıştı. B-1B Lancer'a eşlik eden uçaklar arasında Suudi Arabistan'a ait F-15'ler, İsrail'den bir F-15, Mısır ordusuna ait F-16'lar ve Bahreyn hava kuvvetlerinden bir F-16 vardı. Nükleer anlaşma, İran ile P5+1 ülkeleri arasında 2015 yılında imzalandı. ABD, İngiltere, Fransa, Çin, Rusya ve Almanya'nın taraf olduğu anlaşma, İran'ın uranyum zenginleştirme programını kısıtlaması karşılığında ülkeye uygulanan yaptırımların kademeli olarak kaldırılmasını öngörüyordu. Ancak Donald Trump'ın ABD Başkanı seçilmesiyle rüzgar tersine döndü. Orta Doğu'da koşulsuz şekilde İsrail'i destekleyen Trump, başkanlık koltuğuna oturduktan iki yıl sonra, 2018'de tarihi anlaşmadan çekildi. Ayrıca yine aynı yılın sonlarında İran'a karşı yeni yaptırımlar açıkladı. Donald Trump, petrolün yanı sıra İran'ın en büyük ihracat gelir kaynağı olan demir-çelik, alüminyum ve bakır sektörlerini de kapsayan yeni yaptırımları ise Mayıs 2020'de devreye soktu. Tahran yönetimi de anlaşmadan kısmen çekildiğini ilan etti. Dönemin İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, zenginleştirilmiş uranyum seviyesini artıracaklarını açıkladı. Tüm bunlar olurken, dünyanın en önemli enerji güzergahı Basra Körfezi'nde bazı petrol tankerlerinde patlamalar oldu. ABD ve Ortadoğu'daki müttefikleri, patlamalardan İran'ı sorumlu tuttu. İran'ın bir ABD insansız hava aracını füzeyle vurması ise, şimşek yüklü bulutların çarpışmasına yol açtı. Donald Trump, İran'a saldırı emri verdiğini ve 10 dakika kala söz konusu saldırıyı iptal ettiğini söyledi. Pentagon, uçak gemisi USS Abraham Lincoln ve diğer savaş gemilerini Mayıs ayında Ortadoğu'ya gönderdi. Washington ayrıca Ortadoğu'daki müttefik ülkelerine Patriot füze savunma sistemi bataryası da konuşlandırdı.