Yaptırım kıskacı!

Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı şiddetlenerek 10. güne girerken, İngiltere, ABD, Avrupa Birliği (AB), Kanada, Japonya ve İsviçre’nin başını çektiği pek çok ülke, Rusya’ya karşı siyasi, ekonomik ve askeri yaptırımlarının dozunu artırıyor. Rusya’ya yaptırımların daha çok ekonomik olması, Putin’i savaştan vazgeçirmeye ikna etmeyi hedefliyor. Ukrayna’ya karşı Putin’in yanında yer alan Belarus da, bu yaptırımlardan payını alıyor.

Bu yaptırımların Rusya üzerinde ne kadar etki yaratacağına ilişkin araştırmalar, Rus ekonomisinin çöküşe gidebileceği ve yüzde 7 ile 11 arasında küçüleceğini öngörüyor. “JP Morgan”, Rusya’nın “derin” resesyona gireceğini ve GSYiH’nin yüzde 11 küçüleceğini öngörürken, en çok yarayı Rus orta sınıfının alacağını belirtiyor. Oxford Üniversitesi ekonomistleri ise milli gelirin yüzde 6 düşeceğini öngörüyor.

Neler oldu? 

Tüm bu tahminlere, son dönemde alınan belli başlı yaptırım kararlarını eklemek gerekiyor elbette... İşte en önemlilerinden bazıları:

Putin ve Lavrov’un yurtdışındaki varlıkları donduruldu: Sembolik bir yaptırım olarak görülüyor. Ancak Putin ve Lavrov’un finansal varlıklarını hangi şirketlerde, hangi lokasyonda tuttuğu tam bir sır. Bu yaptırım kararını alan ülkeler ise, ABD, İngiltere, AB, İsviçre, Kanada ve Japonya. 

Bu ülkelere adım atamayacaklar: AB, ABD, İsviçre, Japonya ve Kanada, Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Genelkurmay Başkanı Valery Gerasimov’a seyahat yasağı getirdi. Rus parlamentosunun alt kanadı Duma’daki 351 milletvekili de AB, İsviçre ve Kanada’ya seyahat edemeyecek, bu ülkelerdeki paralarına erişemeyecek.

Uçaklara giriş yasağı: İngiltere, ABD, AB ve Kanada dahil 33 ülke, hava sahasını Rusya’ya kapattığı için özel ya da ticari hiçbir Rus uçağı bu ülkelere uçamayacak.

Rus bankalarına SWIFT  darbesi: Rusya’nın, uluslararası ödeme sistemi SWIFT’ten çıkarılması, şu ana kadar alınan en sert ekonomik yaptırımlardan biri. Çünkü bu adımla, yaptırıma dahil Rus bankaları, dünyada işlem yapamayacak. Rus ithalat ve ihracatı da bu yaptırımdan doğrudan etkilenirken, Rus şirketleri yabancı piyasalardan borç para alamama gibi pek çok engelle de karşılaşacak.

Rus Merkez Bankası yurtdışı rezervlerini kullanamıyor: İngiltere, ABD, AB ve Kanada’nın getirdiği bu yaptırımla, Rus Merkez Bankası, söz konusu ülkelerdeki rezervlerine ulaşamadığı gibi, kendi bankalarını, şirketlerini desteklemek amacıyla yurt dışına varlık satamıyor ve karşılığında Ruble alamıyor. Ayrıca belli başlı derecelendirme kuruluşları, Rusya’nın kredi notunu “çöp” düzeyine indirdi.

Oligarklar hedefte: AB, ABD ve Avustralya başta olmak üzere pek çok ülke, Putin’e yakın Rus milyarderlerinin yurtdışındaki paralarının yanı sıra, yatları, lüks evleri ve jetlerine el koymaya başladı. “Altın Pasaport”a da yasak getirilip, oligarkların başka ülke vatandaşlığı üzerinden varlıklarına ulaşmaları engellendi. 

Enerji sahalarını geliştiremeyecek: Özellikle AB’nin aldığı yaptırım kararı, petrolün işlenmesi için gerekli teknoloji, mal ve hizmetlerin Rusya’ya transferini yasaklıyor.