25.04.2024 - 12:46 | Son Güncellenme:
BBC Türkçe
Silahların, ABD Başkanı Joe Biden’ın geçen ay onayladığı 300 milyon dolarlık yardım paketinin bir parçası olduğu ve bu ay Ukrayna’ya gönderildikleri kaydedildi. ABD medyası, füzelerin Kırım’daki Rus güçlerini vurmak için en az bir kere kullanıldığını bildirdi. ABD daha önce de orta menzilli taktik füze sistemleri göndermiş, ancak kısmen ABD'nin askeri hazırlığı konusunda bilgi sızması kaygıları nedeniyle daha güçlü silahlar göndermekte isteksiz davranılmıştı. Ancak Biden’ın 300 kilometre menzilli uzun menzilli füze sistemlerinin gönderilmesine Şubat ayında yeşil ışık yaktığı belirtildi.
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Vedant Patel "Başkanın doğrudan talimatıyla, ABD'nin Ukrayna'ya uzun menzilli füzeler verdiğini teyit edebilirim” dedi. Patel, Ukrayna’nın talebi üzerine daha önce bu konuda duyuru yapmadığını da ekledi. Kaç adet füze gönderildiği bilinmiyor ancak ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, Washington'ın daha fazlasını yollamayı planladığını belirtti. Sullivan "Bir fark yaratacaklar, ancak bu podyumda daha önce de söylediğim gibi sihirli değnek değiller" dedi.
İngiliz medyasına konuşan ve adının açıklanmasını istemeyen ABD’li bir yetkiliye dayandırdığı haberinde uzun menzilli füzelerin ilk kez Kırım’daki Rus havaalanlarını vurmak için kullanıldığını bildirdi. New York Times füzelerin ayrıca, işgal altındaki liman kenti Berdyansk’taki Rus birliklerin karşı da kullanıldığını yazdı. Ukrayna güçleri son aylarda, cephane ve hava savunma sistemi eksikliği nedeniyle zorlu günler yaşadı. Yetkililer, ABD ve diğer Batılı ülkelerden askeri yardımların gecikmesinin yaşam ve toprak kaybına neden olduğunu söyleşmişti.
Yeni yardım paketine ilişkin Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, "Şimdi tartışmalar ve şüphelerle geçen 6 ayı telafi etmek için her şeyi yapacağız. Rus işgalcinin bu süre zarfında yaptıklarını, Putin'in şimdi planladıklarını ona karşı çevirmeliyiz" ifadelerini kullandı. Rusya’nın 24 Şubat 2022’de Ukrayna’yı işgal etmesinden bu yana her iki taraftan çoğu asker on binlerce kişi öldü ya da yaralandı, milyonlarca kişi de evlerini terk etmek zorunda kaldı.
Ukrayna’nın büyük beklenti içinde olduğu 61 milyar dolarlık ABD askeri yardım paketi Senato'dan da geçti. Hava savunma sistemleri, orta ve uzun menzilli füzeler ve topçu mühimmatı Ukrayna ordusunun en fazla ihtiyacı olan silahlar arasında. Rusya’nın Ukrayna’ya yapacağı her hava saldırısı sivillerle birlikte ve enerji santralleri gibi kritik altyapının korunması açısından hayati önem taşıyor. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, ülkesine yalnızca bu yıl yaklaşık 1.200 Rus füzesi,1.500'den fazla insansız hava aracı ve 8.500 güdümlü bomba saldırısı yapıldığını söyledi.
Ukrayna, omuzdan fırlatılan kısa menzilli Stinger gibi füzelerden, gelişmiş ve son derece pahalı Patriotlara kadar Batı’nın sağladığı hava savunma sistemlerine sahip Ancak Zelenskiy, Patriot veya eşdeğerde yedi tane daha hava savunma sistemine ihtiyaç duyulduğunu söyledi.
Hava saldırıları bir yana, karada süren savaşın gidişatı da hayati önemde. Ekim ayından bu yana Ukrayna, büyük ölçüde topçu eksikliği nedeniyle doğudaki topraklarının yaklaşık 583 kilometre karesini Rus güçlerine kaptırdı.
Yüksek Hareket Kabiliyetli Topçu Roket Sistemi (HIMARS), mobil platformlardan güdümlü mühimmat fırlatma kabiliyeti ile Ukrayna ordusuna avantaj sağlamıştı. Bu sistemler hızlı şekilde kurulup, ateşlenip, Rus ordusu yerini belirlemeden konum değiştirebiliyor. Bu askeri yardım paketinde Ukrayna’ya daha fazla HIMARS sistemi yanında tank ve Bradley tipi mayına dayanıklı piyade araçlarının sağlanmasını bekleyebiliriz.
ABD, ATACMS füze sisteminin uzun menzilli versiyonunu da Ukrayna ordusuna vermeye hazır olduğunu kaydediyor.
Bir önceki ATACMS füze sistemi versiyonu, 2023 sonlarında Ukrayna’ya sağlanmıştı. Ancak yeni versiyonda bu füze sisteminin menzili ikiye katlanıyor ve 300 kilometreye çıkıyor. ATACMS füzelerinin sağladığı kabiliyet, Kiev’in Kırım’da bulunan ve hava unsurları ile korunan deniz üssüne saldırı imkanı veriyor.
Bu yardım paketinden önce anlaşmaları yapılmış olsa da bahsedilmesi gerekiyor çünkü hizmete girmeleri yakın Ukraynalı savaş uçağı pilotlarına, Romanya'da verilen F-16 eğitimi sürüyor. F-16 savaş uçakları, gelişmiş havadan havaya ve havadan karaya saldırı kabiliyetleri ile Ukrayna hava savunmasını güçlendirecek. Danimarka, Hollanda ve ABD, "Engerek" adı verilen bu uçakların bir düzineden oluşan ilk partisini birkaç ay içinde Ukrayna’ya teslim edebilir.
Bu jetler, sahadaki durumu Ukrayna lehine değiştirmeyebilir ama Kiev’in savunma hattına büyük güç katacakları kesin. Moskova, F-16'ların sahada fark yaratmayacağını ve Rus kuvvetleri tarafından vurulacaklarını söyleyerek bu teslimatı hafife alan açıklamalar yapıyor.