Radyoaktif uyarı yaptı: Rusya kullanabilir! Uzmanlar tehlikeye dikkat çekti
11.03.2022 - 07:40 | Son Güncellenme:
Ukrayna ve Rusya arasında yaşanan savaş tüm dünya tarafından takip edilirken, sahadaki gelişmeler ve Rusya’dan yapılan açıklamalar nükleer silahlar konusundaki endişelerin ne kadar haklı gerekçelere dayandığını da ortaya koyuyor. ABD'den yapılan son uyarı bu korkuyu daha da artırmış durumda. Uzmanlar ise önemli bir detaya dikkat çekiyor.
Oğuzcan Atış - Fazilet Şenol / Milliyet.com.tr - Rusya’nın Ukrayna topraklarına yönelik gerçekleştirdiği saldırı 15'inci gününde. Ukrayna'nın direnişi ve Rus ordusunda yaşanan başta lojistik olmak üzere bazı problemler tüm dünya tarafından saniye saniye takip ediliyor. Rusya’nın geçtiğimiz günlerde yaptırımlara karşılık nükleer güçlerini hazır duruma getirmesinin yankıları sürerken, ABD’li yetkililerden gelen son açıklama ise endişe yarattı. Rus ordusunun işgal sırasında ilerlemekte güçlük çektiği için taktik nükleer silah kullanabileceği belirtilen açıklamayı uzmanlar yorumladı.
'HER ŞEY YANIP GİDER'
Ankara Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü eski müdürü, emekli öğretim üyesi Prof. Dr. Niyazi Meriç, "Hiroşima'da patlayan bomba 64 kg civarındaydı, Uranyum 235. Bunun etkisini artırmak ya da azaltmak patlatılan yüksekliğe bağlı. Hiroşima'da 600 metre yükseklikte patlatıldı bomba. O bölge 1,5 km çapındaki alanda 15 bin santigrat derece sıcaklığa erişti. Bu bombanın asıl etkisi yüksek sıcaklık. Birdenbire ortaya çıkan sıcaklık neticesinde ortalık kavruluyor, her şey yanıyor. İnsanın kemikleri bile eriyor" ifadelerini kullandı.
'YARDIMA GİDEN İNSANLAR ÖLDÜ'
Hiroşama'da insanların bomba patladıktan çok kısa bir süre içinde yardım için koşturduğunu ve sonuçlarının hüsran olduğunu söyleyen Prof. Dr. Niyazi Meriç bunu, "Hiroşima'da 200 bin kişi öldü ama bomba patladığı sırada 40 bin kişi öldüyse, 160 bin kişi de onlara yardıma gitmeye çalışırken öldü. O bölgeye gittiğiniz zaman aldığınız radyasyon sonucu ölürsünüz. Eğer gitmezseniz o bölgede kaç kişi varsa onlar ölür. Şimdi insanlar tecrübeli. Öyle bir şey olduğu zaman o bölgeden hemen uzaklaşırlar ve kimseyi sokmazlar. Ancak ilk patladığı sırada Hiroşima'da herkes yardıma koştu. Bomba patladığı sırada o bölgede kurtulan çok fazla insan oldu ama yardıma giden bütün insanlar öldü" sözleriyle açıkladı.
'YOK EDECEĞİ ALAN YÜKSEKLİĞE BAĞLI'
Prof. Dr. Meriç, Hiroşima'da Uranyum 235'in, Nagazaki'de ise Plütonyum-239'un patlatıldığını söyledi. Plütonyum-239'un en küçüğünün 10 kg olduğunu söyleyen Prof. Dr. Meriç, nükleer silahın ne kadar küçük olursa olsun yerden yüksekliği arttıkça etkisini büyüdüğünün altını çizdi. Prof. Dr. Meriç, bir binanın üzerinde patlatıldığı zaman 200-250 metre çaptaki bir alanı etkileyeceğini belirtti.
Peki küçük çaplı bir alanı yok etmek için kullanılan bir nükleer silahın uzun vadede etkisi ne olur? Meriç bu konuya tekrardan Hiroşima üzerinden örnek vererek, "Bize ilkokulda demişlerdi ki oraya 100 sene boyunca girilmeyecek. Ben kısa bir zaman önce gittiğimde şehir tamamen güzel bir şekilde kurulmuştu. Bomba 1945'te atıldı. Ben oranın tarihini inceledim. İnsanlar hemen şehri kurmaya başlamışlar. Ankara-İstanbul gibi şehir olmuş. Belirli bir süre oradan uzak durulmadığı için 200 bine yakın insan lösemiden ölmüş. Bedelini çok ağır ödemişler" şeklinde konuştu.
'RUSYA'YA VE TÜRKİYE'YE ZARAR VERMEZ'
Rusya'nın kullanacağı bir nükleer silahın ne Rusya'ya ne de Türkiye'ye zarar vereceğini söyleyen Prof. Dr. Niyazi Meriç, bombanın lokal olarak patlayacağını ve o bölgede sıcaklığın aşırı derecede artacağını belirtti. Sıcaklığın artmasının sebebini, "Bütün uranyumu birdenbire yok ediyorsun. Uranyum yok olmaz ve füzyon hâlâ devam ederse tehlikeli. Tamamı açığa çıkıyor, tamamını yok ediyorsun. Bütün enerji ortaya çıkınca hava olabildiğince ısınıyor. Sadece geriye kalan kül, toprağa serpiliyor. Topraktaki serpilenleri de rüzgar alıp ancak başka yerlere götürebilir" diyerek açıkladı.
Rusya'nın bu silahları kullanabileceğini söyleyen Prof. Dr. Meriç, "Eğer Ukrayna'yı yenemezse imajı düşer. Amerika da Japonya'yı yenemeseydi şimdi Amerika olmazdı. Büyük ülkeler bu sebeple alt etmek için elinden gelen her imkanı kullanırlar. Elinde hangi silahlar varsa da kullanmak isterler ama bunun bedelini ağır öderler. Amerika o zaman çok güçlüydü. Hiroşima'yla ilgili insanlar çok uzun bir müddet haber alamadı. Basında yer verilmedi. Sanırım 1990'da serbest bıraktılar. Ancak şimdi her şey insanların gözün önünde. Böyle bir şey olursa tüm dünyada Rus düşmanlığı başlar. Eğer bunu göze alabiliyorsa bedeli ağır olur. Alınabilir ama Rusya ağır bedeller ödemek zorunda kalır. Kullanması mümkündür. Aşamadığı, başaramadığı zaman Ukrayna'nın gözünü korkutmak için yapabilir. Japonya da öyle oldu. Hiroşima'ya atılınca Japonya sindi, Nagazaki'ye atılınca teslim oldular. Onları teslim alabilmek için kullanabilir" ifadelerini kullandı.
'NÜKLEER SİLAH KULLANIMI RUSYA'YI DA ETKİLER'
Savunma Analisti Hakan Kılıç, “ABD, Rusya'nın nükleer silah kullanabileceğini iddia etti. Evet, Rusya dünyanın tepkisi çekmemek ve 3'üncü Dünya Savaşı'nı çıkarmamak için tahrip gücü düşük nükleer başlıklar kullanabilir. Rusya, Ukrayna’ya gözdağı vermek ve savaşı hızlıca bitirebilmek için 10-15 kiloton TNT gücünde nükleer güç kullanabilir” diyen ve Rusya’nın bu şekilde yapacağı olası bir hamlenin NATO ile savaş çıkarmayacağını düşündüğünü belirten Kılıç, “Ukrayna’da şu an Rus askerleri var ayrıca Rusya ile Ukrayna birbirine çok yakın. Kullanılacak nükleer silah küçük çapta etki yaratacak bir silah olsa bile Ukrayna’da bulunan Rus askerlerini etkileyebilir. Ayrıca Rusya’da radyasyon etkisi ve nükleer serpinti içeren yağmurlar görülebilir. Bu sebeple kullanma ihtimali çok zayıf” dedi. Kılıç, Rusya’nın Ukrayna’da gerçekleştireceği bir nükleer saldırıda kendisinin de etkilenebileceğinin altını çizdi.
Taktik ve stratejik nükleer silahların belirli anlaşmalar ışığında tanımlandığını vurgulayan Hakan Kılıç, "Rusya ve ABD ise antlaşmalar ve silahsızlanma görüşmeleri bazında menzili bin kilometre altındaki balistik füzelere taktik balistik füze derken, 500 km menzile kadar olan ve karadan fırlatılan nükleer harp başlığı taşıyan herhangi bir füzeyi stratejik olmayan yani taktik nükleer silah (TNW-Tactical Nuclear Weapons) olarak kabul ederler. Bu noktada füzenin balistik füze olması gerekmez. Yani seyir füzesi de olabilir. Ayrıca denizden (denizaltı dahil) ve havadan fırlatılan menzili 600 km’ye kadar olan ve yine herhangi bir füze türü ile taşınan nükleer harp başlığı platformunu taktik nükleer çerçevesinde değerlendirirler. Bu tanımın dışındaki yani karadan ateşlenen füzelerde 500 kilometre üstü menzile sahip olan, denizden ve havadan ateşlenenlerde 600 kilometre üzeri olan nükleer harp başlığı taşıyan tüm silahlar stratejik nükleer silahtır” sözleriyle taktik ve stratejik nükleer silahlar arasındaki ayrımı anlattı.
ABD, İngiltere ve Rusya arasında bu konuda mutabakat olduğunu belirten Kılıç, Fransa ve Çin’in taktik nükleer silah anlayışının ve tanımının farklı olduğunu söyledi. Hakan Kılıç, “Fransa tüm nükleer silahlarını stratejik kabul ederken, Çin ise stratejik olması gereken bir sürü nükleer silah türünü bile taktik kabul ederek kendini daha küçük bir nükleer güç gösterme peşinde" yorumunu yaptı.
'NE YAZIK Kİ KULLANILMAZ DİYEMİYORUM'
Savunma Politikası Analisti Turan Oğuz da Rusya’nın Ukrayna topraklarına taktik nükleer silahlarla saldırabileceğine yönelik gündeme gelen iddialar hakkında, "Ne yazık ki kullanılmaz diyemiyorum" şeklinde cevap verdi. Oğuz, “Şu anda beklenilmeyen şeyler yaşanıyor ve Rusya alternatiflerini azaltmış durumda. Benim anladığım kadarıyla Rus ordusunun elinde bulunan eski sistemler hedeflerini vurmak konusunda çok etkili olamıyor. Bu durumda sıkıştıkları noktalarda istemeyerek bile olsa bu silahları kullanmaları ihtimali doğabilir. Tabii bu ihtimal umarım gerçekleşmez çünkü bunun çevresel, insanı ve politik birçok etkisi olacaktır. Nükleer silah kullanımı sonucunda ortaya çıkacak radyoaktif kirlilik sadece Ukrayna ile sınırlı kalmaz. Başta rüzgar olmak üzere çeşitli çevresel etkenler bu kirliliği Türkiye’de dahil olmak üzere tüm bölge ülkelerine taşıyabilir” ifadelerini kullandı.
Rusya'nın şu anda siviller için daha temkinli davrandığını belirten Turan Oğuz, “Ukrayna’da yaşananlara baktığımızda Rus ordusunun daha önce harekât yaptığı yerlere oranla daha dikkatli davrandığını görüyoruz. Yani Suriye örneği ile karşılaştırırsak Ukrayna’da tırnak içinde daha dikkatli bir Rusya var. Ancak bu süreç uzadıkça Rus ordusunun davranışlarının da değiştiğini görebiliriz. Şiddeti yavaş yavaş artırıp son çare olarak taktik nükleer silaha başvurabilirler. Nükleer silah kullandığı an Rusya’nın askeri olarak başarısı olduğunu kabul ettiği gün olacaktır" dedi.
Turan Oğuz, Rusya’nın nükleer silaha başvurması durumunda konvansiyonel anlamda yetersiz kaldığı sonucunun ortaya çıkacağını belirtti. Oğuz sözlerine, “Stratejik nükleer silahlar yüzlerce kiloton veya megaton patlama gücüne sahip olan ve genelde uzun menzilli füzeler ile kullanılan, çok büyük alanları hedefleyen silahlardır. Taktik nükleer silahlar ise birkaç kilotonluk patlama gücüne sahip olan top, uçak veya kısa menzilli füzelerle atılabilen silahlardır. Taktik nükleer silahlarda amaçlanan hedeflenen birliğin veya bölgenin direkt imha edilmesidir. Taktik nükleer silahlar kullanıldığında elbette radyoaktif kirliliğe sebebiyet verecektir ama bu binlerce kilometreye değil yüzlerce kilometreye yayılacaktır. Tamamen kurgusal bir örnekle desteklemek gerekirse Mariupol şehrindeki sivillerin tamamen tahliye edildiğini düşünelim. Buraya atılacak taktik nükleer silah şehri ve içindeki askeri birlikleri tamamen yok eder ama çevresindeki şehirlere zarar vermez. Rusya’nın bu tarz bir silahı kullanması 'Ben konvansiyonel anlamda çaresiz kaldım' demektir” şeklinde devam etti.
İkinci Dünya Savaşı dışında fiilen hiçbir nükleer silahın kullanılmadığını belirten Turan Oğuz, “İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra hiçbir savaşta stratejik veya taktik bir nükleer silah kullanılmadı. Taktik nükleer silahlar genelde nükleer silah sahibi her ülkenin envanterinde bulunuyor. Hatta Türkiye’de de NATO’nun verdiği taktik nükleer silahlar var. İncirlik Üssü'nde uçaklardan atılmak üzere yapılmış B-61 taktik nükleer başlıklı bombalar bulunuyor. Bu bombaların başlıklarını oluşmasını istediğiniz şiddete göre ayarlayabilirsiniz” diyerek sözlerini noktaladı.
