İngiltere Başbakanı Truss istifa etti

İngiltere Başbakanı Liz Truss, hükümet programını bir ay içinde çöpe atıp maliye bakanını görevden aldı, bir gün içinde hem içişleri bakanını hem de kıdemli danışmanını kaybetti. Truss'ın ekibi ise saatler boyunca partideki iki başka kıdemli siyasetçinin hâlâ görevde olup olmadığı sorusuna yanıt veremedi.

Başkent Londra'da sabah olduğunda tüm gözler Downing Street 10 numaraya, yani başbakanlık binasına çevrildi. BBC, Başbakan Truss'ın konutun önünde bir açıklama yapacağını 'son dakika' koduyla duyurdu.

İSTİFA ETTİ

Kameralar önüne çıkan Başbakan Truss, istifa ettiğini açıkladı. Boris Johnson kabinesinde dışişleri bakanı olarak görev yapan Truss, Muhafazakar Parti'nin kendi yerine bir isim seçinceye kadar başbakan olarak görevine devam edeceğini de sözlerine ekledi.

Liz Truss 5 Eylül'de iktidardaki Muhafazakar Parti'nin lideri seçilmiş, 6 Eylül'de de başbakan olarak atanmıştı. Sadece 45 gün görev yapan Truss böylece İngiltere'nin tarihinde en kısa süre görevde kalan başbakan oldu.

Özellikle hükümetin geçen ay açıkladığı vergi kesintisi planları sonrası piyasalar sarsılmış, sterlin değer kaybetmiş, giderek artan sayıda Muhafazakar Parti milletvekili Truss'a istifa çağrısı yapmıştı.

Truss Cuma günü Maliye Bakanı Kwasi Kwarteng'i görevden alarak yerine Jeremy Hunt'ı getirmişti.

İçişleri Bakanı Suella Braverman da dün istifa etmiş ve istifa mektubunda Truss'ı eleştirmişti.

'AFFEDİLEMEZ, FELAKET, DEHŞET VERİCİ'

BBC Politika Editörü Chris Mason, bugün yayımlanan analizinde Truss'ın önündeki seçenekleri yazmıştı. "Güçsüz hükümet, sıradan bir oylamayı güç gösterisine dönüştürmeye çalışıp beceriksizce zayıflığının göstergesi haline getirdi. Bakanlar aşağılandı, vekillerin kafası karıştı" diyen Mason, şöyle devam etmişti:

"Hükümeti saran kriz anbean büyüyor. Bu kaosun kontrol altına alınması neredeyse imkansız gözüküyor. Her an her şeyin çökebileceği hissi hakim. Hükümetin işleyemediği çok bariz. Muhafazakarların hissettiği yoğun öfke de sükunete imkan tanımıyor.

Güçsüz hükümet, sıradan bir oylamayı güç gösterisine dönüştürmeye çalışıp beceriksizce zayıflığının göstergesi haline getirdi.

Bakanlar aşağılandı, vekillerin kafası karıştı.

Bütün bir akşam boyunca Muhafazakar Parti’nin parti disiplininden sorumlu üyesi ve yardımcısının görevlerine hâlâ devam edip etmediği sorusuna ne Başbakanlık ne de kıdemli bakanlar yanıt verebildi.

Muhafazakar Partili vekiller gördüklerine inanamıyor.

Çok üst düzey bir Muhafazakar Partili siyasetçiyle konuştum. Analizi o kadar sertti ki ağzım açık kaldı.

Liz Truss’ın yaptıkları için “affedilemez, felaket ve dehşet verici” ifadelerini kullandı:

Peki başbakan bundan sonra ne yapabilir? Sabah uyandıktan sonra yenilgiyi kabullenebilir. Fakat bunu yapacağına dair bir sinyal olmadığını da eklemem lazım.

Partisi artık yolun sonuna geldiğini söyleyebilir.

Muhafazakarlar içinde hoşnutsuzluk had safhada. Veya hiçbir şey olmamış gibi yoluna devam etmeye çalışabilir.

Onu hâlâ destekleyenler, başka bir başbakan bulmanın zor olduğuna dikkat çekiyor ve yeni biri bulunsa bile bu kadar sık başbakan değiştirmenin halka absürt geleceğini belirtiyor.

O zaman erken seçim çağrıları karşı konulamaz hâle gelir. Şu an anketlerde çok geride olan Muhafazakar Parti’den milletvekilleri neden şimdi seçime gidip sandalyelerini kaybetmeyi göze alsın ki?

Fakat yeni hükümetin beklenen ömrü her geçen gün kısalıyor. Kaos katlanarak artabilir."

'UÇURUMUN EŞİĞİNDE'

İngiliz gazeteleri ise, bugün birinci sayfalarını siyasi krize ayırmıştı. . Guardian gazetesi İçişleri Bakanı Suella Braverman’ın istifa mektubunda yer alan, Truss’ı eleştiren ifadeleri öne çıkardı. Gazete “Braverman’s sürpriz salvosu Truss’ı uçurumun eşiğine getirdi” manşetine yer verdi. Gazeteye göre hükümet çökme riskiyle karşı karşıya.

Bu yıl Boris Johnson’ın da bakanlarının art arda istifa etmeye başladığını ve bir süre sonra baskılara dayanamayan Johnson’ın istifa etmek zorunda kaldığını hatırlatan Guardian, aynısının Liz Truss’ın da başına gelebileceğini, Braverman’ın istifasının ilk dalga olabileceğini belirtti.

Daily Telegraph gazetesi ise bakanların hafta sonuna kadar Truss’ı indirme konusunda uzlaştığının düşünüldüğünü yazdı. Telegraph’a göre Truss birkaç gün içinde devrilebilir. Gazete, istifa eden Bakan Braverman’ın mektubunda “ana vaatlerimizi terk ettik, seçmenlerimize verdiğimiz sözleri tutamadık” yazdığını aktardı.

i gazetesi ise “İngiltere hükümetinin kalbinde kaos” manşetiyle çıktı. Dün yaşananları madde madde anlatan gazete, Braverman’ın istifa mektubundaki “Hata yapmamışız gibi davranmak, kimsenin yaptığımız hataları görmediğini düşünerek yola devam etmek ve her şeyin sihirli bir şekilde düzeleceğini ummak ciddi bir politika değildir” ifadelerini öne çıkardı. i’a göreBraverman bugün bir istifa konuşması yapacak. Bu konuşmanın Truss’a daha fazla zarar vermesi bekleniyor.

Times gazetesi de Truss’ı daha fazla çalkantının beklediğini yazdı. Gazeteye konuşan, Kabine’deki Truss’a sadık bakanlardan biri, Truss’ın başbakanlığının artık bittiğini söyledi.

Gazete, daha geniş bir kitleden destek almak isteyen Truss’ın, başbakanlık yarışındaki rakibi Rishi Sunak’ın destekçilerinden Grant Shapps’ı İçişleri Bakanlığı’na atadığını, Shapps’ın Truss’ı en sert eleştiren Muhafazakar vekillerden olduğunu yazdı.

Kaynak: BBC Türkçe