Tunca Bengin

Türkiye ile ABD ilişkilerinin normalleşmesi için öncelikle gereken ne? Güven sorununun aşılması. Özellikle de ABD’ye duyulan güvensizlik açısından. Çünkü; ABD bugüne kadar terör örgütü YPG/PKK konusunda verdiği sözlerin hiçbirini tutmadı. Dahası ABD, başkanı dahil birbirini tekzip eden açıklamalarla sürekli kafa bulanıklığı yarattı. Yani Türkiye’yi oyalamak adına ne gerekiyorsa yaptı. O nedenle de Türkiye haklı olarak “gel aramızdaki soğukluğu giderelim” diyen ABD’ye karşı acabalı bir yaklaşım içinde. Dolayısıyla da bu sorunu aşmanın gerçekliği ABD’nin ne kadar iyi niyetli olduğuyla doğru orantılı. Peki şu an için buna dönük yine verilen sözler dışında pozitif net bir gösterge var mı? Yok. Dahası bunu test etmek içinde Mart’taki çalışma gruplarındaki gelişmeleri beklemek durumundayız. Oysa bunu hemen test etmek de pekala olası... Nasılını emekli Tuğgeneral Dr. Naim Babüroğlu, anlatıyor:

“Boşaltılması hata olan Süleyman Şah Türbesi ve Saygı Karakolu’nun eski yerine nakledilmesinin bence tam zamanı. Çünkü ABD diyor ki;PYD/PKK’yı gerekirse Menbiç’ten boşaltırız, bizde orada kalırız...Ama ABD çok uyanık bu durumda Fırat’ın doğusuna gelme de diyor. Onun için Türkiye Fırat’ın doğusundan

Menbiç’te YPG/PKK’lı teröristlerle birlikte şov yapan ABD’li general ne diyordu? Türkiye bizi vurursa agresif karşılık veririz... O nedenle de ilişkiler hepten gerilmişti ve günlerdir Türk askeri ile ABD askeri karşı karşıya gelirse ne olur tartışması gündemdeydi. Ve genel kanı da “Böyle bir şey olmaz ama olursa da Türk askeri gereğini yapar” şeklindeydi. Neyse ki iş bu noktaya gelmedi ve TSK’nın Afrin’deki kararlılığını gören ABD, Türkiye ile müttefik, stratejik ortak olduğunu anımsadı. Yani Menbiç’teki ABD’li generalin karizmasını çizmek için şimdilik sadece masaya vurmak yetti. Aslında bunun işareti PKK ve YPG’nin aynı örgüt olduğunu resmileştiren iki gün önceki ABD istihbaratının raporunda da vardı. Ancak hemen sonrasında ABD’nin diplomasi kanadından gelen “PKK ile YPG’yi savaştıralım” ya da “Ağır silah vermedik ki geri alalım” gibisinden gayri ciddi açıklamalar kafaları yine karıştırmıştı. Dolayısıyla da Ankara ile Washington arasında ilişkilerin normalleşmesi için varılan son mutabakatın geleceği de tamamen ABD’nin samimiyetiyle bağlantılı bir durum. Çünkü başından beri Türkiye’nin ABD’ye çağrısı ve hamleleri çok net:

Stratejik müttefikliğin gereğini yap, terör örgütüyle

Terör örgütü YPG/PKK’ya verdiği destek nedeniyle ilişkilerin kopma noktasına geldiği ABD’ye karşı Türkiye’nin en önemli kozlarından biri İncirlik Üssü. O nedenle de ABD ile yaşanan her gerginlikte olduğu gibi yine kapatılması ya da neden kapatılmadığı tartışması gündemde. Hatta geç kalındığına yönelik eleştiriler de oluyor. Çünkü ABD’nin Ürdün’de İncirlik’e alternatif yaratma arayışı söz konusu. Yani İncirlik’in durumunun ABD Dışişleri Bakanı Tillerson’un bugünkü Ankara ziyaretinde de masada olacağı açık. Dolayısıyla da İncirlik Üssü’nün önemi ve ABD açısından anlamını irdelemekte yarar var. Tabii Türkiye’nin 1970’li yılların ortasında kullandığı böyle bir kozu bugüne kadar neden devreye sokmadığını da... Konuya Genelkurmay İstihbarat Dairesi eski Başkanı Em. Korg. İsmail Hakkı Pekin açıklık getiriyor:

“İncirlik hem Ortadoğu’ya hem Kafkaslar’a, yani Rusya’ya yönelik çok kritik bir üs. Ürdün muharebenin orta yerinde yarın ne olacağı belli olmayan istikrarsız bir ülke. İncirlik’te uçaklarla atılan nükleer bombalar da var. Onun için ABD çok önem veriyor. Türkiye’nin de kapatırken çok dikkatli olması gerekiyor. Çünkü kapattığınız zaman ABD’yi doğrudan karşınıza alırsınız. Şu aşamada

Türkiye Afrin’i işgale gitmediğini, tam tersine orayı terör örgütlerinden temizleyerek asli sahipleri için yaşanabilir bir yer haline getirmeye çalıştığını ısrarla vurguladı, vurguluyor. Ki bunun örneğini daha önceki Fırat Kalkanı Harekatı’yla ortaya koydu da. Yani söze geldiğinde Suriye’nin toprak bütünlüğü konusunda ahkam kesen küresel- bölgesel tüm aktörler fiiliyatta parçalama ve pay kapma kavgası verirken, Türkiye tek başına 2 bin kilometrekarelik bir güven ortamı yarattı. Ve bugün orada ülkesine geri dönenler huzur içinde yaşıyorlar. Şimdiki hedef de Afrin ve İdlib’i de güvenli hale getirerek hem Türkiye’nin bekasına yönelik tehditleri ortadan kaldırmak hem de 3,5 milyona yakın Suriyeli mülteciye eve dönüş yolunu açmak. Dolayısıyla Zeytin Dalı Harekatı ve sonrasına dönük hamleler kadar yaklaşık 7 yıldır misafir edilen Suriyeli mülteciler döner mi tartışması da gündemde. Çünkü İstanbul, İzmir, başta olmak üzere Türkiye’nin 81 vilayetine yayılan Suriyelilerin kendilerine tanınan olanaklar nedeniyle artık zorlasan da dönmeyeceklerini iddia edenler olduğu gibi dönmeye hazır olduklarını savunanlar da var. Örneğin mülteciler ve göç konularında en yetkin isimlerden Metin Çorabatır (

ABD Savunma Bakanlığı Pentagon Sözcüsü’nün Afrin harekâtıyla ilgili “Bu operasyon (Zeytin Dalı) DEAŞ’a karşı kazanımlarımızın bir kısmını kaybetmemize neden olacak bir potansiyel taşıyor” şeklindeki son açıklaması tam anlamıyla malumun ilanı. Çünkü Suriye’deki varlığının gerekçesini radikal dinci teröristlerle mücadele olarak dillendiren ABD’nin kirli tezgâhındaki taktik neydi? Terör örgütü DAEŞ’i gösterip bir başka terör örgütü YPG/PKK’ya alan açmak. Ki bu alçak tezgâhla Suriye topraklarının yüzde 30’u ve enerji kaynaklarının yüzde 50’si YPG/PKK’ya teslim edilmiş durumda. O nedenle, Pentagon Sözcüsü aslında diyor ki; YPG/PKK’ya o kadar silah verdik koruduk, kolladık ve toprak kazandırdık ama Türkiye’nin bu kararlığıyla bizim oyun bozuldu, bozuluyor...

Peki, aynı ABD nasıl oldu da Zeytin Dalı Harekâtı başladığında “Afrin’in kendileri için bir operasyon alanı olmadığı” gibisinden açıklamalarla ilgisiz davrandı? Yanıt basit:

Afrin’de askeri bulunan Rusya ile Türkiye karşı karşıya gelsin, kapışsın...

Yani bir başka kirli tezgâh. Ama ne oldu?

Türkiye ile Rusya uzlaştı ve TSK bölgede YPG/PKK’lı, DAEŞ’li ayırt etmeksizin temizliğe başladı. Dolayısıyla da ABD umduğunu bulamadı, daha doğrusu,

Afrin’den sonra hedefin Menbiç olduğunu açıklayan Türkiye ısrarla ABD’den terör örgütü YPG/PKK ile işbirliğini sonlandırmasını istiyor. ABD ise Türkiye’ye verdiği sözlere rağmen, Menbiç’e yapılacak bir operasyonu engellemeye çalışıyor. Hatta “ABD askeri Menbiç’ten çekilmeyecek” gibisinden tehditvari bir çıkışla terör örgütüne kalkan olma durumu söz konusu. Dolayısıyla da ABD ile YPG/PKK arasındaki ilişkinin söylenenin aksine, “taktik” değil “stratejik” bir tercih olduğu açık. Yani ABD 1990’lı yıllarda başlayan Ortadoğu’daki stratejik yönelimi istikametinde YPG/PKK’yı silahlandırarak araç olarak kullanabileceği bir gücü, daha doğrusu, terör ordusunu elinde tutmak istiyor. Hem de tüm dünyanın gözü önünde. İşte bu noktada akla gelen soru da şu:

Terör örgütüyle doğrudan ilişki kuran ve silahlandıran ABD’ye karşı uluslararası hukukta bir yaptırım yok mu?

Yanıtı MİT eski Müsteşar Yardımcısı Cevat Öneş veriyor.

“Uluslararası hukukta BM kararları içerisinde yeri var ama süper güç olunca bunun yaptırımı çok sınırlı. Ya da yok gibi bir şey bugünkü şartlar içerisinde. Yani bütün bu meseleyi, gelişmeleri küresel güçlerin Ortadoğu bölgesindeki çıkar çatışmalarının devamlılığı içerisinde

Orduların gücü asker, silah sayısı ve kullanılan teknoloji kadar istihbaratın etkinliğiyle de bağlantılı bir durum. Yani savaşı kazanmak için var olan vurucu gücü doğru ve net hedeflere yönlendirmek de gerekiyor. Tıpkı 2016’daki Fırat Kalkanı ve bugün başarıyla devam Zeytin Dalı harekatlarında olduğu gibi. Çünkü her iki örnekte de Türkiye hem milli ve yerli silahlarla takviye edilen Silahlı Kuvvetleri’nin gücünü hem de doğrudan teröristleri hedef alan nokta atışlarıyla da istihbarat alanındaki başarısını ortaya koydu, koyuyor. Dahası kritik hedeflere atış yapıldıktan sonra da verilen hasar ve sivillere zarar gelip gelmediği hem havadan hem de bizzat merkezden izleniyor. Veriler, fotoğraflanıp raporlaştırılıyor. Dolayısıyla da PYD/YPG’nin uluslararası kamuoyunda kara propaganda yapması engelleniyor. O nedenle Türkiye’nin bu başarısı ve nasılını da irdelemekte yarar var...Örneğin istihbarat olmadan savaş kazanılamayacağını belirten Genelkurmay İstihbarat Dairesi eski Başkanı Em. Korg. İsmail Hakkı Pekin, şöyle diyor:

“Nereyi vuracağınızı, nereye gideceğinizi, nerede mayın, güç olduğunu bilmeniz lazım bunun yolu da istihbarattan geçiyor. Şu anda istihbarat olarak Türkiye çok önemli

TSK, Afrin’deki temizlikten sonra Menbiç’e yönelecek. Bunu hem siyasi irade hem de askeri yetkililer çok net ve kararlı bir şekilde deklare etti. Hem de defalarca. Çünkü Menbiç’teki PYD/YPG yani PKK varlığının da yok edilmesi gerekiyor. Yoksa yapılan Fırat Kalkanı, Zeytin Dalı harekâtlarından beklenen sonuçların sıkıntıya girmesi söz konusu. O nedenle, TSK’nın Afrin gibi Menbiç’e gitmesi de kaçınılmaz. Tabii sonrası da Fırat’ın doğusu... Yani Türkiye’nin bekası için tehdit oluşturan teröristlerin hepten temizlenmesi. Bir başka deyişle de ABD’nin kirli oyununun bozulması... Nitekim ABD de bunun farkında ve inatla terör örgütü PYD/YPG’ye destek veriyor. Hatta yetkili ağızları ABD askerlerinin Menbiç’ten çekilmeyeceğini, teröristlere kalkan olacağını söylüyor. Dolayısıyla da son günlerde en çok tartışılan konuların başında NATO’nun iki üyesi Türkiye ile ABD arasında doğrudan çatışma olasılığı var...

Gerçekten Türk askeri ile ABD askeri karşı karşıya gelir mi, gelirse de ne olur?

Soruya yanıtı Genelkurmay İstihbarat Dairesi eski başkanı, emekli Korg. İsmail Hakkı Pekin veriyor:

“Karşı karşıya geleceğini sanmıyorum. Bunların hepsi Türkiye’yi Afrin operasyonundan sonra sıkıştırmaya ve