842 Sokak’ın eski adı, Mekke Yokuşu’dur. Kemeraltı Çarşısı’na tepeden bakan yokuşa tırmanmak için, 17. yüzyıla tarihlenen Esnaf Şeyh Camisi’nin güney tarafına 442 sokağa gelmeniz yeterli. Mekke yokuşuna komşuluk eden ikinci cami, zirvesindeki Hacı Mehmet Camisi’dir. 19. yüzyıl yapısı Hacı Mehmet Camisi’nin avlusundan İzmir’i seyretmek doyumsuzdur. Yokuşun girişindeki harap binalar moralinizi bozmasın ilerledikçe zamana direnen bakımlı evlerin olduğunu görürsünüz. Yokuşta iki katlı cumbalı, avlulu konut mimarisinin zengin örneklerine bakıp evlerin varsıl ailelere ait olduğunu söyleyebiliriz.
Bu evlerde daha çok Kemeraltı Çarşısı’yla ilişkisi olan esnaf, tüccar, zanaatkâr ve diğer meslek erbabı aileler yaşadı.
Merkeze yakın olması ulaşım kolaylığı ve diğer avantajları nedeniyle bu konutlarda yaşamak tercih nedeniydi. Evlerden bir kaçına girdiğim için iç mimarisinin zenginliğini, rahatlığını bilirim.
***
Mimari zenginliği dışında, tarihi yokuş kurtuluş ve Cumhuriyet tarihimize önemli hizmetler vermiş bir devlet adamının doğum una ev sahipliği yaptı.
“Altı sene, askeri tahsilin yıl sonu tatillerini İzmir’de geçirdim. İzmir’e dayımın yanına, sılaya gidiş, benim için bahtiyarlık ve açılıp, serpilme, fırsatı olmuştur. Değirmen Dağındaki küçük mütevazi ev, denize karşı, hala bana dünyanın en güzel köşkü gibi görünür. Dinlenirdim, gezerdim. Fransızca gazeteler okur memleketimin dört köşesinde fevkalade bir hadise varsa, onu öğrenir takip ederdim.
Nihayet, gelecek sene dersleri için biraz hazırlanır, bazen dil dersi de alırdım. Küçük dayım doktordu, edebiyat meraklısıydı. İzmir, bu suretle on üç ila yirmi iki yaşlarımda benim başlıca sevgilim olmuştur. On altı sene sonra büsbütün başka şartlar içinde İzmir’e girdiğim zaman, türlü duygularım arasında sevgiliye kavuşmak heyecanı ayrıca yer alıyordu.”
***
Parke taş döşeli yokuşun (İsmet İnönü Sokağı) insanı yormayan merdivenlerinden çıkıp 49. basamakta soluklanın, sağdaki ayyıldızlı ahşap kapılı evi mutlaka ziyaret edin. Evin öyküsü konusunda İsmet İnönü Vakfı sitesinde açıklayıcı bilgiler var, isteyenler bilgileri siteden okuyabilir, yazacağım başka İzmir yokuşları da var.
İyi pazarlar...