Merve Kantarcı Çulha

İş görüşmelerinin insana tecrübe kazandırdığı fikrindeyim. Bu nedenle kendime olabildiğince görüşme ayarlamaya çalışıyorum. Bu sırada karşımdaki profesyonel insanları hem dinliyor hem de kendime notlar çıkarıyorum. Bu hafta Türkiye’nin ilk kadın kanalı Woman TV Genel Yayın Yönetmeni Ahu Özyurt ile görüştüm. Kendisinin samimiyeti dolayısıyla görüşmem iş görüşmesinden çıkıp bir röportaja döndü. Neden mi? Dinlerken bende hem tecrübeli bir gazeteciden neler öğrenebilirim soru işaretlerini hem de bu tecrübesini nasıl paylaşabilirim hissiyatını oluşturdu.

Evet, yanlış okumadınız Türkiye’nin ilk kadın televizyonu. Birçok programın artık evlerde sorun oluşturduğundan yola çıkarsak evlerinizde bilgi alabileceğiniz ve uzmanına soru sorabileceğiniz bir kadın kanalından bahsediyorum. Kısa sürede kanalın izleyici kitlesinin arttığını belirten Woman TV Genel Yayın Yönetmeni Ahu Özyurt, kanala aynı zamanda erkeklerinde ilgisinin yoğun olduğunu belirtiyor.

Medya sektörünün ekonomik anlamda zorlandığı günlerde yeni bir kurum olarak ortaya çıktınız ve istihdam alanı oluşturdunuz. Siz bu durumdan etkilendiniz mi?

Seçim süreci medya sektörünü çok etkiledi. Bu dönemde herkes tasarruflu iş yapmaya gayret

Ülkemizde iş hayatında hâlâ hanımefendilere verilen değerin istenilen düzeyde olduğunu düşünmüyorum. Öyle ki bir işe başvurduğumuzda kariyer bilgilerinden önce evli misin bekâr mı, evliysen çocuk düşünüyor musun, nişanlıysan ne zaman evleneceksin? gibi bir yığın sorularla karşılaşmaktayız. Birçok hanımefendi mutlaka birgün işi ile ailesi arasında kalmıştır. Bu nedenle hem girişimci hem de iyi bir anne olmayı başaran kadınlar bana mail atınca anında geri dönüyorum. Çünkü her birinin mutlaka ayrı hikâyesi oluyor. Üstelik kendi işini kuracak hanımefendilere yol gösterme açısından faydalı olduğunu düşünüyorum. Bu minvalde bana mail atan Küçük İzler’in kurucusu Ebru Bayraktar hanımla güzel bir söyleşi gerçekleştirdik. Boğaziçi Üniversitesi Kimya Bölümü mezunu olan Ebru Hanım, evli ve bir çocuk annesi. İş hayatından 15 yıl sonra tamamen başka bir alanda kendi işini kurmaya karar veriyor ve hikâyesi başlıyor.

İş Kurma Süreciniz Nasıl Başladı?

Boğaziçi Üniversitesi Kimya Bölümünü bitirdikten sonra California Üniversitesinde İşletme sertifikası aldım. 15 yıl kurumsal bir firmada ürün müdürü olarak çalıştım. 40 yaşına geldiğimde şirketin taşınması sebebiyle işten ayrıldım ve sonrasında ne

Ramazan Bayramına az kaldı. Tatil kapımızda. Bazıları planını yaptı, bazıları da hâlâ arayış içinde. İlk gün aileyle geçiririm, geride kalan tatilimde ne yapsam? Bir yerlere gelişigüzel atlayıp gitsem mi, yoksa netten bir tur mu ayarlasam ya da bir otel için rezervasyon mu yaptırsam? Şu an muhtemelen birçok kişi tatile hazırlık evresinde ve bu soruları cevaplamaya çalışıyordur.

Tatiller güzel oluyor olmasına da bazen aceleyle alınan kararlar büyük mağduriyetlere sebep oluyor. Her ne kadar ben dikkatliyim deseniz de bir bakmışsınız en kötü tur paketi size denk gelmiş ya da gerçekte hiç olmayan bir otelin kurbanı olmuşsunuz.

Peki, tatil mağduriyetlerinin önüne geçmek için ne yapmalı? Ayda yılda bir gelen tatil gününü zehir etmemek için nelere dikkat edilmeli? Tüketiciler Derneği (TÜDER) Başkanı Levent Küçük ile tatilde yaşanan mağduriyetler üzerine bir söyleşi gerçekleştirdik. Tatil paketlerinde dolandırıcılara ve sosyal medyada aldatmalara dikkat çeken Küçük, tatil mağduru olmamak için uyardı.

Tatil yerini seçerken dolandırılmamak için nelere dikkat edilmeli?

Geçen seneye göre bu sene tatil yerlerinde fiyatların iki kat arttığını görüyoruz. Bu bağlamda uygun fiyatta

Gıdaları tüketmeden çöpe atıyoruz, ihtiyaç fazlası kıyafetleri dolapta bekletiyoruz, en yakın mesafelerde araç kullanıyoruz, dolmayan çamaşır makinesini çalıştırıyoruz, makyaj yaparken neredeyse ıslak mendil kutusunu bitiriyoruz, hatta hiç açmadığımız kozmetik ürünleri var; tarihi geçince çöpe atıyoruz, abdest alırken milyonlarca insanın bir damlasını bulamadığı suyu bir dakikada harcıyoruz, iftar yaparken sabit menülere teslim oluyoruz, misafir geldi ayıp olmasın diye ihtiyaçtan fazla ekmek alıyoruz, restoranda bazen peçete dağlarına sebep oluyoruz, çocuğun tabağındaki bitiremediği yemeğini çöpe atıyoruz…

Bu listeyi uzatmak mümkün. Bunların hiçbirini yapmayanları takdir ediyorum ama gelin görün ki mutlaka birini yapıyoruz. Ticaret Bakanlığının İsraf Raporuna göre dünyada her yıl üretilen gıdaların 1,3 milyon tonu, başka bir deyişle üçte biri, çöpe atılıyor. Bu rakam, dünya enerji tüketiminin %10’undan fazla bir değere eşit. Ekonomik yükü ise 750 milyar dolar. Şöyle bir baktığınızda okuryazarlık arttı, üniversite mezun sayısı arttı, bilinçlenme arttı; fakat sonuçlar öğrenim ve gelir düzeyinin artmasına paralel olarak yemek israfının da arttığını gösteriyor. Dünyadaki bütün

Çocuğunuz ya da yeğenleriniz için harika bir oyuncak ya da çok güzel bir kıyafet gördünüz, önce fiyatını mı sorarsınız yoksa hemen kasaya mı yönlenirsiniz? Genelde dayanamayız. “Onun için almaya değer” anlayışıyla hareket ederiz ve çocukları fark etmeden olağanüstü doyumsuz olma dünyası ile tanıştırırız.

Alışveriş yaparken hepimiz denk gelmişizdir; çocukların ebeveynlerine bir yığın oyuncak veya herhangi bir şey aldırmak istemelerine, çığlıklarına, huysuzluklarına... Bunun karşısında “oğlum o satılmıyormuş, kasiyer abisi bu satılmıyor değil mi, evde aynısından bir sürü var.” şeklinde çocuklarını sakinleştirmeye çalışan anneler ve babalar… Doyumsuzluk tam olarak nedir? Nasıl başa çıkılır?

Ebeveynler, artık belli bir metotla, uygulama ile değil de çocukları çocuk olarak görmeden hareket etmesi gerektiğini anladı anlamasına da hâlâ değişime nereden ve nasıl başlayacağını bilmiyor. Bence işe, “Benim zamanımda çocuklar böyle değildi, benim çocukluğumda bu kadar oyuncağım bile yoktu.” sözlerini bırakmakla başlamalı. Bir kere artık zaman sizin zamanınız, sizin çocukluğunuz, sizin şartlarınız değil. Burada herkes hemfikir olmalı. Teknoloji çağındayız. Çocuklar; robotlar,

“Devir ekonomi devri” diye sürekli aynı cümleyi duyuyoruz. Aslında geçmişten günümüze bu hep böyleydi fakat bizler farkında değildik. Farkına vardığımızda ise neye nereden başlayacağımızı şaşırdık. Ekonominin ne olduğunu anlatmaya başlamanın yeri esasında çocuklardır. Evet, eğer ülkemize dair bir şeylerin düzelmesi için geleceğe dokunmak istiyorsak çocuklardan başlanmalıdır. Tabi bunun en güzel yolu da ailelerden geçiyor. Tüketim çılgınlığını şöyle bir düşündüğümüzde ne demek istediğimi anlayacaksınız.

Birçok çocuk paranın nasıl yönetileceğiyle ilgili bilgi sahibi olmadan yetiştiriliyor. Bu süreç ilkokuldan üniversiteye kadar devam ediyor. Sonrası için ise bir şeyleri düzeltmek ve kısıtlamak oldukça zor oluyor. Dolayısıyla ilerde daha büyük yanlışlar yapmamaları için ebeveynlerin çocuklarına küçük yaştan itibaren para kazanmanın, tasarruf yapmanın ve uzak durulması gereken tüketim davranışlarının önemini öğretmeleri gerekir.

Ekonomistler, çocuklukta şekillenen tercihlerin ve kökleşen davranışların önemine dikkat çekiyor. Bu bağlamda ekonomiyi erken yaşlarda anlamak, yetişkin dönemdeki tercihlere yön verir. Örneğin kumbara alışkanlığı edinen çocuklar daha kolay para

Düğün, nişan, sünnet ve yaş günü gibi günler insan yaşamında özel bir öneme sahip. Tekrarlanması mümkün olmayan bu özel günleri hepimiz fotoğraf çekerek, videoya alarak veya başka bir şekilde kayıt altına almaya çalışıyoruz. Tamamen ekonominin etkisi altına giren bu özel günlerde her şey kusursuz olsun isterken her alanda kendini hissettiren kapitalist sistem, bir bakmışsınız düğünü yarıda kesiyor.

Geçen hafta kuzenimin düğününe katıldım. Düğünde fotoğraf makinemle kendi ailemi birkaç fotoğraf çektim. Yani gelin damat girişi, dans gibi özel anların fotoğrafını çekmedim. Bütün amacım kuzenime hediye verebileceğim hatıra birkaç fotoğraf kalmasıydı. Bu çekimleri salonun fotoğrafçısına da engel olmadan yaparken düğün salonu işletmecisi geldi. Tehditkâr bir edayla, “Siz ne yaptığınızı sanıyorsunuz. Fotoğraf çekmek yasak. Sözleşmem var benim. İstersem şu an bu düğünü bitirilebilirim.” şeklinde konuştu. Neye uğradığımı şaşırdım. Ben de şu şekilde cevap verdim, “Ben ablasıyım ve hatıra olarak birkaç fotoğraf çektim. Profesyonel fotoğrafçı değilim. İster telefonumla ister fotoğraf makinemle çekerim. Burada kötü olan nedir anlamadım. “

Karşımda üsluptan bir haber insan… Uyarının da bir adabı

Temizlik ürünü deyip geçmeyin. Bir bakmışsınız bütçenizde büyük bir kısmı temizlik ürünleri oluşturuyor. Temizlik konusunda çılgın bir millet olduğumuzu düşünüyorum. Hatta dünyanın birçok yerinde bizdeki temizlik kültürü yok denilebilir. Birbirinden farklı çamaşır suları, kokulu cifler, halı şampuanı, oda temizleyici, sabunu, yumuşatıcısı, yağ çözücüsü ve sayamadığım uzunca bir liste… İnsanın aldıkça alası geliyor. Peki, siz ne kadar bütçe ayırıyorsunuz hiç düşündünüz mü? Hangi semt en çok temizlik ürünü kullanıyor merak ettiniz mi?

Türkiye genelinde tasarrufun arttırılması ve israfın önlenebilmesi için öncelikle hangi alanlarda harcama yaptığımızı araştırırken temizlik ürünlerine ayrılan bütçeler dikkatimi çekti. Ticaret Bakanlığı’nın Türkiye İsraf Raporundaki verilere göre aylık ortalama temizlik giderlerinin “51-100 TL” olduğunu belirtenler en yüksek orandadır. Bireylerin yaklaşık yarısının aylık ortalama temizlik gideri “101 TL”nin üzerinde. Bende kendi çevremde ufak çapta bir araştırma yaptım. Aylık harcamalar bu rakamın çok üzerinde. Tabi bu rakamların da sebep olduğu birçok neden var. Yani örneğin, bireylerin aylık ortalama temizlik gideri ailedeki kişi sayısına göre