Menderes Özel

Zaman zaman savaşsalar da Osmanlılar ve Venedik Cumhuriyeti, Akdeniz’in iki iyi ticaret ortağıydı

Osmanlı-Venedik ilişkileri 15 ve 17’nci yüzyıllarda  dönem dönem gerçekleşen 7 savaş haricinde kazan-kazan esasına dayalı, çok kârlı ticari işbirliği şeklinde yürüyordu.

1463-1479 Birinci Osmanlı-Venedik Savaşı’nda Mora ve Arnavutluk Türk hakimiyetine girmiş, Osmanlılar neredeyse Venedik’in eteklerine ulaşmıştı. Bu hezimet Venedik’i 25 Ocak 1479’da İstanbul Anlaşması’nı imzalamak zorunda bıraktı.

Yetişkinlere yönelik PlayStation 4 oyunu ‘The Last of Us Part II’, intikamın felsefesini onu karşıt cephelerden yaşatarak sorgulatıyor. Oyun, sekizinci kuşak konsolların son başyapıtlardan biri

Yeni tip koronavirüs salgını, başka bir salgında bugün yaşadığımızdan çok daha korkunç sonuçlarla yüzleşebilme olasılığını zihinlerde kurumsallaştırdı.

Koronavirüs günlerinin en popüler ifadelerinden biri krizi fırsata çevirmek. Dünyada statükoyu temelinden sarsan bu salgın, birçoğunun önceden burun kıvırdığı bazı olguların onların gözünde değer kazanmasına yol açtı. Elektronik spor da bu olgulardan biri.

Ulusal ve uluslararası tüm spor müsabakalarının askıya alındığı bu dönemde mesela FIFA, eNations Cup’la (elektronik uluslar kupası) profesyonel sporcularla esporcuları bir araya getirdi. NBA’deki gururumuz Cedi Osman, Red Bull Gaming Ground @HOME’da şansını denedi. Ayhancan Güven’in yarıştığı Porsche Mobil 1 Supercup serisi tamamen dijitale döndü. Red Bull Chess Masters Satranç Turnuvası da hem elemelerini hem de final masalarını çevrim içine taşıdı. Yapılan araştırmalar eSpor ekonomisinin yüzde 60’a yakın büyüdüğünü ve büyümeye devam ettiğini gösteriyor. Futboldan basketbola, motor sporlarından NBA’e birçok kulüp, dijitalde kendi tezahürünü yaratıyor. Türkiye’de de durum bu.

Dünyadaki online

Kansas’ta ortaya çıktıktan sonra ABD askerleriyle dünyaya yayılan H1N1 virüsü Osmanlı İmparatorluğu’nda da etkili olmuştu

Ocak 1918’de başlayıp Aralık 1920’de sona eren İspanyol gribi salgınında dünya çapında 17-50 milyon kişi (bazı kaynaklara göre 100 milyon) ölmüştü. 500 milyon kişiye, yani o zamanki dünya nüfusunun yüzde 27’sine bulaşan H1N1 virüsü aynı zamanda 2009’daki domuz gribi salgınının da kaynağıydı.
Sayılar arasında uçurum olsa da bu salgın, insanlık tarihindeki en ölümcül salgınlardan biri olarak kayıtlara geçti.

Salgının kaynağına yönelik tezlerden biri virüsün ilk kez Kansas’taki bir domuz çiftliğindeki hayvanlarda görüldüğü. Domuzlardan çiftçilere sıçrayan virüs, Amerikan askerleriyle Avrupa’ya taşındı.

‘Yanacağı kadar yanmış’ bir halk olan Filistinliler, Batı Şeria’da ‘Yanan Adam’ festivalinin İsrail uyarlamasıyla karşı karşıya

ABD Başkanı Trump’ın ocak ayı sonunda ‘Yüzyılın Planı’ diye lanse ettiği İsrail-Filistin çatışmasına sözde son verecek olan iki devletli çözüm için yol haritası çoğu kesimde öfkeyle karşılanmıştı.

Trump’ın sunduğu haritalarda gelecekteki Filistin devleti İsrail içinde bölük pörçük iki ada olarak kurgulanmıştı. Kadim Kudüs’ü tamamen İsrail’e bırakan planda Filistin’in tek komşusu - o da yalnızca Gazze Şeridi’nin güneyindeki 11 kilometrelik bir hatta- Mısır olmuştu. Batı Şeria’da araya boylu boyunca kilometrelerce çekilen ‘İsrail Seddi’yle Filistin’in Ürdün’e komşu olmasına bile izin verilmemişti.

Gazze Şeridi’ni yeraltından Batı Şeria’ya tünelle bağlayan planın benzerleri ancak yerleşimleri sektörlere bölen distopik bilim-kurgu filmlerinde rastlanabilirdi. İsrail yerleşimleriyle bezeli Batı Şeria’daki

1630’larda bakir Manhattan’a ilk ayak basan eski dünyalılardan biri de ‘Türk’tü...Manhattan’a göçen Hollandalılar yerleşimlerine ‘Yeni Amsterdam’ adını verdi.

Birkaç hafta önce Karayip Korsanı Jack Sparrow’a esin kaynağı olan İngiliz John Ward’un hikâyesini yazmıştım. Daha sonra Yusuf Reis adını alıp bir Türk’e evrilen Ward’la aynı dönemde, Kuzey Atlantik’te terör estiren Genç Murat Reis de Türk olmanın cazibesine katılıp milliyet ve din değiştiren bir Hollandalı Jan Janszoon’du. Üslendiği Fas’ın Sale limanından Kuzey Kutup Dairesi içindeki İzlanda’ya kadar ulaşarak, yüzlerce İzlandalıyı köle yapan Murat Reis’in öyle bir namı vardı ki bayrağını görenler kaçacak delik arıyordu.



Brooklyn ‘Türk Adası’ydı

“Karayip Korsanları” serisinin kahramanı Jack Sparrow yaratılırken ilham kaynağı olan kişi aslında bir Karayip korsanı değil, Akdeniz korsanı İngiliz John Ward’du.

History Revealed dergisi John Ward’un İngiliz tavernalarından Türk korsanlığına uzanan ilginç hikâyesini aktardı.Yoksul bir ailenin çocuğu olarak 1553’te doğan Ward, ergenlik yıllarını doğduğu Kent’in gelgitli sularında balık tutarak geçirdi. Gelecekteki yeteneğinin işaret fişeğini İspanyol Armadası’nın yenilgisi çaktı. Kraliçe I. Elizabeth, İspanyollara ait gemileri yağmalayanlara “korsanlık lisansı” vermişti. Ward da o yarı korsanlardan (privateer) biriydi.  Kraliyet yağmanın yüzde 5’ini, İngiliz donanması yüzde 10’unu alıyor; kalanı gemi mürettebatı ve sahibi arasında paylaştırılıyordu.

Ward, korsanlık yeteneklerini tarih sayfalarında kaybolan bu yıllarında edindi. 1604’te İngiltere-İspanya  savaşı sona erdi.

I. Elizabeth tüm korsanlık faaliyetlerini yasaklayınca işsiz kalan Ward ve diğer “lisanslı korsanlar” kendilerini yine içki ve kumara verdi.

Portsmouth

Oyun dâhisi Hideo Kojima’nın yıllardır beklenen eseri ‘Death Stranding’i “kargocu simülasyonu” diye küçümseyen de yere göğe sığdıramayan da var. Ama Sam isimli ana karakterin getir-götür yaptığı oyunun yepyeni bir tür olduğu kesin

Video oyunlarının, dev Hollywood yapımlarıyla yarışır hale gelmesinde büyük rolü olan Hideo Kojima’nın son eseri “Death Stranding” 8 Kasım’da çıktığı andan itibaren tartışılıyor.

Kolay anlaşılamayan oyuna 10 üzerinden 3 veren eleştirmen de oldu; 10 üzerinden 10 veren de...

“Death Stranding”i basit bir kargo simülasyonu diye küçümseyenler de vardı; “Yeni bir oyun türü doğdu” diye yere göğe sığdıramayanlar da...

Biraz geri saralım; 1986’da işe girdiği Japon video oyunu devi Konami’de hızla yükselen Kojima’nın bu başarısında kendi dehasının ürünü Metal Gear isimli oyun serisi büyük rol oynamıştı.

2015’e geldiğimizde Kojima, çoktan oyun tanrısı muamelesi gören bir fenomendi. Metal Gear serisinin onlarca