Hit şarkıların “Slowed and Reverb” versiyonları bir süredir dinlenme rekorları kırıyor. Rihanna’nın Diamonds’ı gibi klasik olmuş hit şarkıların da, daha birkaç ay önce patlamış Doja Cat’in Woman’ının da slowed and reverb yani yavaşlatılmış ve reverb eklenmiş versiyonları büyük ilgi görüyor.
Ve bu durum gerçekten beni çok şaşırtıyor. İnsan bir şarkıyı neden önce hızlı sonra da yavaş ve reverb’lü dinlemek ister? Siz ister misiniz?
Hababam Sınıfı müziği olmadığı sürece herhangi bir şarkıyı herhangi bir şekilde hızlandırıp yavaşlatmak bana çok anlamsız geliyor.
“Mahmut Hoca’yı hastaneye kaldırdılar”. Hababam Sınıfı şarkısı yavaş. “Mahmut Hoca okula geri döndü.” Hababam Sınıfı şarkısı hızlı.
Bunun dışındaki kullanımların benim gözümde anlamı yok. Melih Kibar yıllar önce bestelemiş, yapmış, uygulamış konu kapanmış.
Büyük hit şarkıların yavaş ve reverb eklenmiş versiyonları tür fark etmeden indie, rock her türde şarkıya uygulanıyor. Türkiye’de de bir hit şarkı çıktığı an ertesi hafta slowed and reverb versiyonlarını internette buluyorsunuz. Şarkı kadar bazen şarkıdan çok daha fazla stream alıyor bu versiyonlar.
Bir nevi fabrika çıkışı arabayı alıp kafana göre dağıtmak gibi (modifiye demiyorum çünkü o da sanat, bu başka bir şey): “Çamurlukları çıkardım, kapıları ve lastikleri attım, motor kapağı da fazlaymış gibi hissettim onu da söktüm, böyle daha çok seviyorum” gibi bir şey. E hacı, bu artık araba değil ki?
Şarkıyı besteleyen, düzenleyen bir bildiği var ki böyle yapmış. Şarkı da zaten beğenilmiş neden elliyorsun? Ama işte mesele bir hit şarkıdan bir tane daha hit şarkı/içerik çıkarmak. Olaya böyle bakarsanız mantıklı. Yavaşlatıp koy YouTube sayfana, en kolay içerik. Telif konuları nasıl halloluyor hiç bilemiyorum.
Şarkılardan farklı müzikler ve versiyonlar üretmek yeni bir şey değil. Hatta güzel bir şey aslında. Şarkılar remiks’lenir, cover’lanır, değiştirilir, yorumlanır, çok da güzel olur. Ben bazı şarkıların farklı isimlerce remikslenmiş hallerini bazen orijinallerinden çok beğeniyorum. Sevdiğim albümlerin tamamen remiks versiyonlarının çıkmasını da eskiden beri sevmişimdir. Kings Of Convenience’tan Tame Impala’ya, Alicia Keys’den Brad Mehldau’ya bu işe girişmiş çok insan var. Hem orijinal versiyonlarını hem remiks’lerini beğenerek dinlediğim çok fazla iş var.
Ama bu remiks’ler işinin ustası kişiler tarafından yapılıyor. Bu DJ’lerin, prodüktörlerin, müzisyenlerin orijinalde zaten çok iyi olan şarkılara ve düzenlemelere, yani esere diyeyim, katkıları çok daha sofistike ve büyük oluyor. “Yavaşlat abi, bas reverb’ü, hah tamam” değil. Çünkü şaka değil, slowed and reverb bundan ibaret.
Şarkı aniden yavaşlıyor ve reverb katılıyor. Neden bu yavaş versiyonlar en az şarkıların kendi orijinal mix’leri kadar ilgi görüyor bunun bir açıklaması olmalı. “Şarkıya daha yakından bakmak gibi” demiş bir dinleyici forumlardan birinde. İyi bildiğin şarkıyı yavaş yavaş, tane tane, anlayışı kıt birine anlatır gibi anlatmak demek özetle slowed and reverb. Kimi dinleyici yorumlarından şarkının sözlerin daha iyi anlaşıldığını ve bu yüzden yavaş versiyonların sevildiğini anlıyoruz.
Kimileri dans ettiği şarkıyı yavaş dinleyince hislendiğini söylüyor. Böylece aynı şarkı önce eğlenceli ve up beat dans ettiren, sonra da ağlatan şarkı olabiliyor. Hızlandır dans et, yavaşlat hüzünlen.
Türkiye’de iş daha da ilginç çünkü zaten yavaş olan şarkıyı daha da yavaşlatmışlar. Mesela Bedo ve Patron’un “Ölebilirim” adı şarkısı zaten adından da anlaşılabildiği gibi aşktan öldüren bir şarkı. Daha da yavaşlayınca ölümden de beter olunuyor sanırım.
Bazı şarkıları da o kadar çok yavaşlatmışlar ki vokaller kalınlaşmış. Korku filmi gibi olmuş. Mesela Dolu Kadehi Ters Tut’un “Aldattın mı” adlı şarkısında olduğu gibi. Şarkıyı bir adet zombi söylüyor gibi geliyor kulağa. Manga’nın “Cevapsız Sorular”ına daha insaflı davranılmış. Ferman’ın vokali kalınlaşmış ama zombi gibi tınlamıyor, daha ziyade ağır grip geçiyor gibi.
Ezhel’in “İmkânsızım”ı yavaşlayınca sözler tane tane olmuş ama onun yerine şarkıyı normal hızında dinlesek de sözlere internetten baksak olmuyor mu? Rap şarkının sözlerini anlayabilmek için yavaşlatıp dinlemek ne demek yahu?
Burada onlarca, yüzlerce örnek verebilirim ama tek tek uğraşmak anlamsız. Yavaşlatılmış şarkı dinleyen bir dinleyici türü var arkadaşlar. Ne oluyor dünyaya bilmiyorum ama gidişat iyi değil. Bazıları küresel ısınmaya bakıp bunu söyleyebilir, bazıları ekonomiye ya da açlık sınırındaki insan sayısına. Benim parametrem de bu.
Yavaşlatılmış şarkı dinliyor insanlar böyle daha iyi anlıyoruz diye. Nokta.
