Güneri Cıvaoğlu

Güneri Cıvaoğlu

ngunericivaoglu@gmail.com

Tüm Yazıları

Kovid-19 için dünyanın umudu “yeni bir aşı...”

“NDV-HXP-S” adı verilen bu aşı mevcut bütün aşılardan çok daha güçlü antikorlar oluşturuyor.

Yeni bir moleküler tasarımla üretilecek bu aşı ilk klinik denemede.

Yapımı çok daha kolay...

Yılda “Milyarlarca doz” üretilebilir.

Maliyetinin düşük olması büyük avantaj.

Aşıya ulaşamayan az gelişmiş ülkelerin nüfusları için bu çok önemli.

Ayrıca...

Küresel aşılanma oranını katlayarak yükselteceği için 7 milyar insana “sürü bağışıklığı” sağlama şansını sunabilecek.

UMUDUN ADI ‘YENİ AŞI’

TAVUK YUMURTASINDA ÜRETİM

Haberin Devamı

New York Times gazetesinde Carl Zimmer’in haber analizinde küresel umut veren yeni aşı şöyle anlatılıyor:

Pfizer ve Jhonson&Jhonson gibi şirketlerin mevcut aşıları zor bileşenler kullanılarak özel fabrikalarda üretiliyor.

Buna karşılık “yeni aşı” her yıl dünyanın dört bir yanındaki fabrikalarda milyarlarca influenza aşısı gibi tavuk yumurtalarında seri olarak üretilebilir.

.................

NDV-HXP-S’nin geliştirilmesini koordine eden PATH Aşı Yenilik Merkezi’nden  Dr. Bruce İnnis “koruma için başarılı” açıklamasını yaptı.

“Dünya çapında bir aşı olduğunu düşünüyorum” dedi.

Olay şöyle...

New York’ta Mount Sinai’deki İcahn Tıp Fakültesi’ndeki bilim ekibi, -insanlarda zararsız olan- “Newcastle hastalığı virüsünü” kullanarak bir dizi hastalık için aşı oluşturdular.

Örneğin...

“Ebola aşısını” geliştirmek için “Newcastle hastalığı virüsünün” genlerine bir “Ebola geni” de eklediler.

Daha sonra bu “tasarlanmış virüsü” tavuk yumurtasına yerleştirdiler.

Yumurtada hızla çoğalan “tasarlanmış virüs, Ebola aşısı üretiminde” kullanıldı.

UMUDUN ADI ‘YENİ AŞI’

EBOLA YERİNE KOVİD-19

Araştırmacılar bu kez Ebola proteinleri yerine “koronavirüs başak proteinleri” kullanarak aynı şeyi yapmayı başardılar.

PATH, normalde tavuk yumurtasında grip aşısı yapan bir Vietnam fabrikasında binlerce doz “NDV-HXP-S” üretilmesini sağladı.

Ekim ayında elde edilen aşıları test etmek üzere New York’a gönderdi.

Mount Sinai araştırmacıları “NDV-HXP-S’nin farelerde ve hamster’larda güçlü koruma sağladığını” saptadı.

Araştırmanın lideri Dr. Peter Palese “dürüstçe söyleyebilirim ki dünyadaki her hamster’ı, her fareyi SARS- CoV-2’ye karşı koruyabilirim ama hâlâ insanlarda ne yaptığını bilmiyoruz” dedi.

Haberin Devamı

Ve şimdi yeni aşının “insan denemelerine” geçiliyor.

Vietnam’da, Tayland’da ve Brezilya’da da NDV-HXP-S’in insanlar için klinik denemeleri başlıyor.

BURUN SPREYİ AŞI

Bir farklılık daha...

Mount Sinai ekibi bu yeni aşı için Meksikalı aşı üreticisi Avi-Mex’e “burun içi sprey” olarak ruhsat verdi.

Şirket “aşının iğne değil sprey olarak da gücünü” saptamak üzere klinik denemelere başlıyor.

..................

Sık sık mutasyona uğrayarak daha bulaşıcı ve daha tehlikeli hale gelen Kovid-19 ile bilim insanlarının aşı ve ilaç çalışmaları yarış halinde.

Tarih göstermiştir ki sonunda her zaman bilim galip gelmiştir.

UMUDUN ADI ‘YENİ AŞI’

PUTİN’E 2036 YOLU

Rusya Başkanı Vladimir Putin “2036’ya kadar Rusya’nın başında kalmasına izin veren” yasayı imzaladı.

Böylece Putin Rusya’yı 56 yıl yönetme şansını elde etmiş oldu.

68 yaşındaki, Putin 2036’da 83 yaşında olacak.

Haberin Devamı

Putin’in imzaladığı bu yasa 2020 yazında yapılan anayasa referandumunun ardından geçtiğimiz ay parlamentoda kabul edilmişti.

Aslında...

Putin’in bu mevcut görev süresi 2024’te doluyordu.

2024’te Başkanlıktan istifa etmesi gerekiyordu.

Kremlin’i eleştiren ve Rusya’nın en büyük şehirlerinden bir olan Yekaterinburg eski Belediye Başkanı Yevgeny Roizman Twitter’da “Cumhurbaşkanına sonsuz yaşam bahşedecek bir yasayı da geçirsinler” diye yazdı.

ÖMÜR BOYU DOKUNULMAZLIK

2020 yazında kabul edilen değişiklik ile Putin’in sevdiği ve önerdiği “muhafazakâr ilkeler” de Anayasa kapsamına alındı.

“Tanrı’ya inanç...

Yalnızca heteroseksüellerin evliliği...

Vatansever eğitim...”

Ayrıca...

Anayasa değişikliği “Rus cumhurbaşkanlarına, görevden ayrıldıktan sonra bile ömür boyu dokunulmazlık” sağlıyor.

Bütün bunlara ek olarak, resmi rakamlara göre Putin’e halk desteği hâlâ yüzde 65...

Virüs salgınına, yavaşlayan ekonomiye rağmen önemli bir destek oranı bu.

...................

Dünyada en fazla hangi liderler görevde kaldı?

Onları çerçeve içinde yansıtıyorum.

UMUDUN ADI ‘YENİ AŞI’

İktidar rekortmenleri

Paul Biya (Kamerun Başbakanı ve Başkanı. 45 yıldır iktidarda.)

Nguema Mbasogo (Ekvator Ginesi Başkanı. 41 yıldır başkan.

Ali Hamaney (İran Ruhani Başkanı. 39 yıldır görevde.)

Denis Sassou Nguesso (Kongo Cumhuriyeti Başkanı. 37 yıldır başta.)

Hun Sen (Kamboçya Başbakanı. 36 yıldır başta.)

Yoweri Museveni (Uganda Başkanı. 35 yıldır başta.)

Idriss Deby (Çad Başkanı. 30 yıldır iktidarda.)

Nursultan Nazarbayev (Kazakistan Onursal Başkanı. 29 yıl görevde kaldı.)

Emomali Rahmon (Tacikistan Başkanı. 28 yıldır iktidarda.)

Isaias Afwerki (Eritre Başkanı. 27 yıldır başta.)

.................

Putin 15’inci sırada.

.................

Not: Listenin son güncellemesiyle bazı değişiklikler olabilir.