1800 yılındaki seçimde ABD Başkanı John Adams 138 seçiciden 65’inin oyunu alabilmişti.
Cumhuriyetçi Parti adayı Thomas Jefferson ise 75 oy...
John Adams sonucu kabullenerek çiftliğine çekildi, siyaseti bıraktı.
Thomas Jefferson ABD’nin 3’üncü Cumhurbaşkanı olarak göreve başladı.
Böylece 220 yıldır devam eden başkanların “barışçıl olarak” görevi devretmeleri/devralmaları geleneği başlamış oldu.
Trump bu demokratik geleneği bozan ilk Başkan.
Gerçi “20 Ocak’ta Beyaz Saray’dan çekileceğini ve bunun düzenli bir geçiş olacağını” -nihayet- açıkladı ama çok geç...
Dilimizdeki “Basra harap olduktan sonra” söylemini hatırlayın.
Kongre binası Trump’ın kışkırttığı Cumhuriyetçi yığın tarafından vandalca basıldıktan, demokrasinin mabedi tahrip edildikten sonra...
1 DAKİKA KALMAMALI
Şimdi, gündemde “Bu yaptığı Trump’ın yanına kâr kalacak mı” sorusu var?
“Trump’ın görevden alınması ve yargılanması” için kanaat önderleri görüş birliğindeler.
Gazeteciliğin Oscar’ı olan Pulitzer Ödüllü Bret L. Stephens’ın dünkü New York Times’ta yayımlanan yazısından satırlar sunayım.
GÖREVİ KÖTÜYE KULLANMAKTAN SUÇLA VE MAHKÛM ET. TRUMP, GÖREVDE 1 DAKİKA DAHA KALAMAYACAK KADAR TEHLİKELİ.
...................
Donald Trump, Amerika’nın kasıtlı kundakçısı, Anayasal Cumhuriyetimizin çatısı altında kibrit yakan adam.
“Ne kadar kısa olursa olsun Trump’ın görev süresini tamamlamasına izin vermek, ulusal güvenliğimizi riske sokar.”
Demokrasi olarak itibarımızı paramparça eder.
Kongre’ye yapılan saldırının “kanunsuz, ahlaksız ve korkutucu bir Başkan’ın kışkırttığı, yardım ve yataklık ettiği” şiddetli bir eylem olduğu gerçeğini ortadan kaldırır.
Trump’ın Amerika’yı nereye götüreceği daha 2015’te belliydi.
Kötü huylu bir narsistti.
İşlerinde dolandırıcı, ilişkilerinde kabadayı, siyasetinde demagog...
Fikirleri yoktu, bağnazlıkları vardı. Karakteri yoktu.
Takipçilerine de “utanmaz olma” ilhamı veren ve kendine megalomanca güvenen utanmazlığa sahipti.
2015’in pek çok sorunu vardı ama en büyük sorunu büyük bir siyasi partinin bir hayduda teslim olmasıydı.
Cumhuriyetçilerin önde gelen üyelerinin, Kongre binasının bu vizigotik yağmaya hazırladıkları siyasi atmosferdeki suç ortaklığından kurtuluşları yok.
SONSUZA DEK YASAKLI
Kongre fiziksel olarak tahrip edildi.
Pencereleri, kapıları kırıldı.
Ancak kırık pencereler ve kapılar tamir edilebilir, siyasetteki bu bozulma ise uzun süre onarılamaz.
Cumhuriyetçiler 5 yıl boyunca Trump’ın davranışlarını normalleştirerek siyasi kültürü bozmasına izin verdiler.
Durmak bilmeyen “yalancılığını, karakter tuhaflığı” olarak algıladılar.
Onun mitinglerini “demokrasi karnavalları” olarak değil, kalabalıkların yönetimi için “eğitim alanı” gibi yorumladılar. Artık yapılacak tek şey var.
“Başkan’ı görevi kötüye kullanmakla suçlayın ve hemen görevden alın. Onu sonsuza dek yasaklayın.
Her Amerikalı, Trump’ın döneminde asla izin verilmeyecek bazı şeyler olduğunu bilsin.”
OVAL OFİS’TE TEHLİKE
Trump Beyaz Saray’da kalmak için inanılması güç ve çok tehlikeli girişimlerde bulunmuş.
Georgia’nın baş seçim yetkilisi Brad Raffensperger’dan “oy bulmasını istediği ve hatta tehdit ettiği” telefon konuşmaları yayınlandı.
Biliniyor.
Ama dahası da var...
Müdahale etmeleri için Georgia ve Arizona’nın Cumhuriyetçi valilerini de aramış.
Michigan’ın Cumhuriyetçi Yasama Meclisi liderlerini “eyaletlerinin seçim sonuçlarını değiştirmeleri” için ve bu konuda baskı yapmak amacıyla Beyaz Saray’a çağırmış.
Pennsylvania Cumhuriyet sözcüsünü de aramış, “oradaki sonucu tersine çevirtmek” için zorlamış.
...................
Asıl dehşet verici olana geleyim...
“Biden’ın göreve başlamasını erteleme fikrini” de ekibiyle tartışmış.
“Sıkıyönetim ilan ederek kaybettiği eyaletlerde yeniden seçim yapılmasını” öneren bazı danışmanlarıyla toplantılar düzenlemiş.
“Beyaz Saray’da kalmak için asker kullanmaya çalışabileceği ihtimali” komutanları endişelendirmiş.
Bunun üzerine, kendi atadığı iki savunma bakanı da dâhil olmak üzere eski savunma bakanları “askerin sadece Anayasa’nın yanında olduğu yolunda” bir bildiri yayımladılar.
Hatırlayın.
Daha dehşet verici olanı...
“İran’a bir askeri harekâtta bulunabileceği” kaygısı da paylaşılmış.
Bu iddialar da Beyaz Saray’ın baş muhabiri
Peter Barker’ın.
TRUMP NEDEN YARGILANMALI?
Trump’ın görevden alınmasını ve mutlaka yargılanmasını isteyenlerin gerekçesi şöyle:
1- Hileyle yeniden seçilme yolunu açmaya çalışan bir Başkan’ın da cezalandırılacağına dair bir emsal oluşturmalı.
Başarısız bir darbe de yeterince endişe verici bulunmalı.
Gelecekte daha yetkin ve otoriter bir adayla benzer bir seçim olamayacağını kim söyleyebilir?
Gelecekteki başkanlar için bir caydırıcılık olmalı.
2- Görev döneminin sonuna yaklaşmış olsa bile bir Başkan’ın hâlâ sorumlu tutulabileceği gösterilmelidir.
Eğer bir Başkan “seçiciler kurulu onun yanında yer almadıkça İran’ı bombalamakla tehdit edebiliyorsa” onun görevden alabileceği mekanizma işletilmeli.
Anayasa’da “görevi kötüye kullanma” suçlaması bu mekanizmadır, ama hiç kullanmazsa mekanizma değersizleşir.
3- Trump’ın tekrar Başkan olma riski göze alınamaz.
İlk görev dönemde “gücünü kötüye kullandığı için onu cezalandırmamak” Trump’ı cesaretlendirir.
Arka arkaya olmayan ikinci bir dönemde ne yapacağını kim bilebilir?