Süper aşı, süper antikor
Turkovac aşısı üretildi.
Koronavirüse karşı aşı üretebilen dokuz ülkeden biri olmak önemli.
“Omicron dâhil bütün koronavirüslere etkili olabilecek tek bir aşı çalışmalarını” yansıtayım…
Son 20 yılda üç yeni koronavirüs salgını çıktı.
Önce, 2002’de SARS, 2012’de MERS, şimdi de Kovid...
ABD Duke Üniversitesi ile Singapur Ulusal Üniversitesi iş birliği kurumu olan Duke-NUS Tıp Okulu’ndan Virolog Dr. Wang -belki de insanlık için büyük hizmete kapı aralayan- bir buluş yaptı.
Daha önce SARS geçirip kurtulan ve iki yıl önce ortaya çıkan Kovid’e karşı aşılanmış kişilerde “nadir bir bağışıklık seti oluştuğunu” saptadı.
Çok sayıda başka koronavirüs türlerini bloke eden “süper antikorlardı” bunlar.
Açayım…
İncelemeye aldığı -daha önce SARS geçirmiş ve şimdi de Kovid’e karşı aşılı- sekiz hastanın test tüpü deneylerinde, “insanlara hiç bulaşmamış beş farklı cins yarasadan koronavirüs suşları” kullandı.
Ve sonuç…
“Hepsini birden nötralize eden süper antikorlarla” karşı karşıyaydı.
OLAY VE YANKILARI
Bu sonuçlar New England Journal of Medicine’de yayımlandı.
Büyük ses getirdi.
Bilinen bütün koronavirüslere ve bilinmeyen ama zamanla ortaya çıkabilecek türlerine, art arda oluşabilecek yeni mutasyonlara karşı “tek ve evrensel aşı” çalışmaları için en güçlü kanıtlardan biri olarak değerlendirildi.
Dr. Wang deneylerini fareler üzerinde sürdürmekte.
Doğada gizlenen çok sayıda yarasa koronavirüsü olduğuna göre art arda daha fazla salgın dalgaları beklemek için her sebep var.
Beyaz Saray Tıp Danışmanı ve ABD Ulusal Alerji ve Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü Başkanı Dr. Fauci “Gelecek, şu anda yaşadıklarımız kadar hatta daha kötü olabilir” diyor ve çözümü şöyle gösteriyor:
“Her sonraki salgına yeni bir aşıyla yanıt vermek yerine, tüm koronavirüs mutasyonlarına karşı koruma sağlamalıyız. Yani geniş kapsamlı tek bir aşı geliştirmeliyiz. Bu hayati önemdedir.”
KÜRESEL FON
600 milyon dolarlık bir fon sağlanması halinde “süper aşı” hayal değil.
Ama devletler, bu denli tehlikeli bir küresel tehdit karşısında bile cimri.
Oysa…
Silah giderleri için dünyada bir yıllık harcama 2 trilyon dolar.
Küresel silah harcamalarının 3 binde 1’i tutarında 600 milyon dolarlık fon devede kulaktır.
“Çağın vebasının” üstesinden gelmek için çok küçük bir miktar…
Öte yandan…
Halklarda da gerekli evrensel bilinç yeterince gelişebilmiş değil.
Düşünün ki daha 48 saat önce “3. doz aşı olduğunu” açıkladığı anda eski ABD Başkanı Trump hitap ettiği taraftar kalabalığı tarafından yuhalandı.
Bu da toplumların siyasi iktidarlara baskı yapmak için -belirttiğim gibi- henüz bilinçlenmiş olmadığını gösteriyor.
Hâlâ aşı karşıtı olanların varlığı her ülkenin acı gerçeği.
Gerçi ABD, koronavirüs salgınına karşı 560 milyon dolar harcama yaptı ama bunun büyük kısmı “aşı satın alımları” içindi.
Aslan payı kendi halkına…
Geri kalanı ise “300 milyon doz hibe olarak” ekonomik gücü olmayan ülkelere…
Bununla beraber, eylül ayı içinde Dr. Fauci’nin ajansı Harvard, Duke ve Wisconsin üniversitelerine “pankoronavirüs araştırmaları için 36.3 milyon dolarlık” vaadinde bulundu.
Bir düzineden fazla ekip ve birkaç biyoteknoloji şirketi bu hedefe kilitlenmiş durumda.
Pfizer ve Moderna “haberci RNA aşılarının” temel teknolojisinde öncü, Weissman da “pankoronavirüs aşı” üzerinde çalışmakta.
MİSYONERLER
Walter Reed Ordu Araştırma Enstitüsü’nde evrensel aşı üzerinde çalışan biyolog Pamela Bjorkman “Oxford araştırmacılarıyla ortak araştırmalar” yürütmekte.
Farklı koronavirüslerden gelen başak proteinlerin (spike) önemli kısımlarını içeren bir nanoparçacığı tek bir virüs boyutunda test ediyor.
“Aşıda yer almayan koronavirüsleri de nötralize edebilen” antikor üretmeyi başardı.
Fareler üzerindeki testleri sürüyor.
Amaç “geniş kapsamlı bir bağışıklık tepkisi…”
İsrail ve Norveç’in (Oslo) “tek aşı” çalışmaları ve deneyimlerinde de dikkat çekici ilerlemeler var.
“Virüs bulaşmış hücreleri tanıyarak yok edebilen öldürücü T hücrelerini destekleyen aşılara” odaklılar.
PARA PARA
Ancak hepsinin ortak zorluğu yeterli mali destekten yoksunluk…
Sonuç…
Bloomberg’e göre, “evrensel bir koronavirüs aşısı geliştirmenin asıl zorluğu, bilim değil ekonomi…”
Devlet yöneticileri ne yazık ki “dudak servisinde” cömertler.
Yani…
Sadece “laf” servis etmekteler.
Ama bunun böyle devam edemeyeceği görüşü de giderek daha fazla paylaşılmakta.
………….
Not: Bu yazı için Bloomberg’de yayınlanan “Omicron ve Tüm Koronavirüsleri Yenmek için Tek Bir Atış Avı” başlıklı yazıdan yararlandım.
