Sekiz perdelik senaryo
Ukrayna senaryosu özenle hazırlanmış...
Vitrinin “meşru” görüntüsüne özen gösterilmiş.
Şöyle ki...
- Perde 1:
“Rusya Federasyonu Meclisi Duma” -bağımsızlığını ilan eden- Ukrayna’nın Donetsk ve Luhansk yönetimlerini “tanıma” kararı alıyor.
- Perde 2:
Putin, Güvenlik Konseyi’ni topluyor.
Bütün dünya televizyonlarına açık bir maraton toplantı.
Önce Putin söz alıyor, çok uzun bir konuşma yaptı.
Donetsk ve Luhansk bölgelerindeki yönetimler için Minsk Anlaşması’nın Ukrayna tarafından yerine getirilmediğini söylüyor.
“Zaten Ukrayna diye bir devlet yok. Sovyetler Birliği’nin Ukrayna’yı yaratma çılgınlığı sonucu böyle bir devlet ortaya çıktı” diyor.
Konsey üyelerinden, Duma’nın kararını dikkate alarak, görüşlerini bildirmelerini istiyor.
Hepsi tek tek “Donetsk ve Luhansk’ın bağımsız devletler olduğunu, Moskova tarafından resmen tanınması gerektiğini” -ezberletilmiş gibi- dile getiriyor.
Son söz gene Putin’in.
O da aynı görüşü vurgulayarak, kararı adeta mühürlemiş oluyor.
Amaç gene, “sürece meşruiyet kazandırmak...”
Kararın sadece ve tek başına Putin tarafından değil, devletin en üst organı tarafından ittifakla alındığını dünyaya göstermek.
Yani...
“Tek adam diktasının dayatması değil” mesajı vermek.
Dışişleri Bakanı Lavrov’un, Rusya eski Cumhurbaşkanı ve Konsey Başkan Yardımcısı Medvedev’in de konuşanlar arasında olduklarını belirteyim.
Medvedev’in “ABD ve Batı’nın yaptırımlarına karşı hazırlıklıyız” söyleminin altını çiziyorum.
- Perde 3:
Bu kararı Rusya Başbakanı Medvedev imzalıyor ve iki bağımsız devlet başkanlarına bildiriyor.
- Perde 4:
Rusya tarafından resmen tanınan iki devletin başkanları, Kremlin’den “topraklarının ve yurttaşlarının güvenliğini sağlamak üzere silahlı kuvvet göndermesini” istiyorlar.
Böylece...
Rusya “işgal için sınırı aşmış olmuyor, her iki devletin yardım çağrısı ve daveti üzerine kuvvetlerini gönderiyor.”
Buradaki “meşruiyet” motifine de dikkat.
(Tıpkı Suriye Başkanı Beşar Esad’ın “yardım için Rus Kuvvetlerini ülkesine davet etmiş olması” gibi.)
- Perde 5:
Her iki devletle Rusya arasında askeri alan dâhil birer anlaşma imzalanıyor.
Bu da kuvvet göndermenin “diğer meşruiyet ayağı...”
Açılmamış sayfalar
Ya sonra?
6. ve sıradaki diğer perdeler?..
Donetsk ve Luhansk’ta “ayrılıkçıların egemen oldukları topraklar, aslında her iki bölgenin de üçte biri. Üçte ikiyi oluşturan diğer ilçeler Ukrayna güçlerinin elinde ya da ihtilaflı alanlar.”
Ayrılıkçı yeni devletler Rus güçleriyle birlikte üçte ikiyi oluşturan toprakları da ele geçirmek üzere ilerleyecekler mi?
Bunu yapmaları halinde iki seçenek var.
A) Ukrayna kuvvetleri o topraklardan geri çekilir.
B) Ya da direnir, çatışma başlar ve çatışmalar da savaşa dönüşür ve bu da 6. perde...
Ve...
“Ukrayna böylece Rusya’ya gerekçe” daha doğrusu “bahane” vermiş olur
Rus kuvvetleri “Ukrayna’yı kısmen” ya da “tamamen istilaya” geçer, bu da 7. perde...
İstilayı başlatır.
“Kısmi istila ihtimali...”
Rus kuvvetleri Dinyeper Nehri’ne kadar olan Ukrayna’nın doğu topraklarını almayı hedefler.
Dinyeper Nehri sahilindeki sanayi Ukrayna’yı besleyen “aort damarı gibidir.”
Rusya, nehrin batısına geçtiğinde Ukrayna’nın tamamına pençe atmış olur ki bu da 8. perde.
Satır araları
Senaryonun bazı satır aralarına da işaret edeyim.
“Bağımsızlıklarını ilan eden ve Rusya tarafından tanınan her iki devletin topraklarında da Rusça konuşanlar çoğunluktadır.”
Daha önceleri nüfusun yüzde 30’u Rus’tu.
Ancak...
2014’te ayrılıkçıların silahlı mücadeleyi başlatmaları üzerine, zaman içinde Ukraynalıların çoğu daha güvenli olduğuna inandıkları ülkenin batısına göç etti.
Pek de güvenilir şartlarda yapılmayan 2019 tarihli referandumda “Rusya yanlısı taraf” ağır basmıştı.
Ayrıca...
Rusya şu son zamanlarda daha da ivme kazanan bir hızla bölgedeki 900 bin kişiye “Rus pasaportu” verdi.
Böylece...
“Sosyal dokuyu, yerel psikolojiyi olgunlaştırma süreci” diyebiliriz.
Karşı hamleler
Dünkü Le Monde haber analizini şu satırlarla noktalamış.
Pek çok Rus tarafından “Ukrayna’ya savaş ilanı” olarak algılanan Putin’in “kıyamet konuşması”na dikkat...
Rusya Başkanı’nın kendini bu iki yeni devleti kapsayan Donbas’taki manevrayla sınırlayacağını sanmak iyimser hayaldir.
........
Pazartesi günü senaryonun ilk perdesinin açılışından itibaren gün boyu borsalardaki büyük Rus şirketlerinin hisseleri -adeta- çöktü.
Daha ABD ve Batı’dan hiçbir “yaptırım” duyurulmadan böyle bir çöküş yaptırımlarla neler olabileceğinin ön işareti mi?
ABD henüz tavrını açıklamadı.
Rusya’nın sonraki adımlarını sezmeye çalışıyor olmalı.
Ama...
Ukrayna üzerinde toplanan kara bulutlar şimdiden kaygı verici.
..........
Rusya’nın Ukrayna’yı yutması, Avrupa’da ve Asya’da bütün yerleşik jeopolitiğin sarsılması, büyük fay kırıklıklarının ortaya çıkması sonuçlarını doğurur.
Sadece ekonomik yaptırımlarla göğüslenemeyecek “küresel karanlık senaryolar” yazılmakta...
Bunların arkasında Putin’in “Büyük Rusya’yı geri getirmek hedefi” için yorumlar var.
Pandemi yarasını henüz saramamış dünya ekonomisi hala nekahet dönemindeyken, sonu belirsiz yeni ve güçlü darbeleri nasıl taşıyacak?
Başka bir yazıya...
Not: Yazıyı bitirdikten sonra İngiltere’den çok sert bir yaptırım açıklaması geldi. 5 büyük Rus bankasının ve 3 Rus’un Londra’daki varlıkları dondurulmuş.
AB’nin de 3 büyük Rus bankasının varlıklarını donduracağı haberleri uçuşuyor.
Almanya 2. boru hattı anlaşmasını rafa kaldırma kararını aldı.
Çok sert yaptırımlar konuşulmakta.
.......
Not: Dünkü yazımda Rusya’nın net döviz rezervi sehven “600 milyon dolar” olarak çıktı. “600 milyar” olacaktı.
Düzeltiyorum.
