Paşinyan şamar oğlanı
Sosyal medyada Putin’in Ermenistan Başbakanı Paşinyan’ın suratına telefonu kapatan bir videosu dolaşıyor.
Putin “Meşgulüm Paşinyan, toplantıdayım” deyip saf bir hareketle tersliyor Ermenistan Başbakanı’nı, telefonu kapatıyor.
Böyle bir konuşmanın videobant olarak medyaya verilmesi, dünya TV’lerinde yayınlanması, sosyal medyaya yansıması anlamlı.
Putin’in her telefon konuşması dışarıya servis ediliyor mu ki!
Burada Paşinyan’a, Ermeni toplumuna ve ilgili devletlere bir mesaj var.
“Rusya, Paşinyan’ı gözden çıkardı!..”
Bu yorumu kuvvetlendirecek bir başka “Putin tavrı” daha...
Paşinyan’ın “yolsuzluk” iddiasıyla hapse attırdığı ve kısa süre önce tahliye ettirmek zorunda kaldığı Ermenistan’ın eski Cumhurbaşkanı Robert Koçaryan’ın doğum gününü de “tweet atarak” kutlamıştı Putin.
Koçaryan’ın daha sonra Karabağ’ı geçerek Rus ve Ermeni askerleriyle fotoğraf çektirmesi de Paşinyan’ın suyunun kaynadığına bir işaret.
YOLCU MU?
Azerbaycan güçleri Karabağ’da ilerliyor.
Paşinyan bu çatışmayı başlattığına “bin pişman...”
Rusya’dan medet umuyor, Putin’in ağırlık koyarak savaşı durdurmasına çalışıyor ama bu girişimi “suratına kapanan telefonla noktalanıyor.”
Yorumlar şöyle...
Putin, Paşinyan’ı gözden çıkarttığını, Ermenistan’a ve dünyaya bu telefon tavrıyla belli etti.
“Paşinyan Başbakan olarak kalırsa Karabağ’daki savaşa müdahale etmeyeceğim” mesajını verdi.
- Paşinyan ya istifa edecek ya da Ermenistan halkı tarafından indirilecek.
Yani...
Büyük olasılıkla “Abbas yolcu...”
AMERİKANCI PAŞİNYAN
Putin’in Paşinyan’a kestiği cezanın sebebi ne?
Cevap şöyle:
Paşinyan Moskova’ya değil Amerika’daki ve Avrupa’daki Ermeni lobilerine dayanmakta.
Amerika’ya daha yakın.
Rusya’nın kendi hinterlandında böyle bir “ayrık otuna” tahammül etmeyeceği açık.
Azerbaycan çatışması vesilesiyle Paşinyan hesabını kapatmak istiyor.
Plan...
Paşinyan’ın yerine Moskova’ya yakın birini getirmek...
ASIL HESAPLAR
Türkiye ile Rusya arasında “gaz anlaşması” bir bölümüyle 2021’de bitiyor.
Türkiye bu durumda ortaya çıkacak enerji açığını TANAP (Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı) üzerinden yani Azerbaycan’dan tedarik edebilecek.
Bu da “bilinen sır.”
Rusya, herhalde -yaklaşan- bu gelir kaybı riskini düşünmekte.
Özellikle de ekonomisinin ciddi yaralar aldığı, rezervlerinin hayli azaldığı şu süreçte...
Azerbaycan’ın Ermenistan’a yakın bir coğrafyada Gürcistan’a geçen ve oradan Anadolu’ya ulaşan boru hattı çatışmalar sürerse tehlikeye girebilir.
Türkiye’yi de bu çatışmaların içine çekme riski oluşturur.
Sonuç...
Paşinyan’ın yerine kendine yakın bir adamı Ermenistan’ın başına geçirene kadar Rusya diş göstermeyecek.
Ama bu hep böyle devam edecek sanılmamalı.
TARİHTEN YAPRAKLAR
Karabağ’ın işgaline giden tarihi sürecin özeti şöyle...
Müstafi Amiral ve Bahçeşehir Üniversitesi Denizcilik ve Global Stratejiler Merkezi Başkanı Cihat Yaycı’nın gönderdiği araştırmadan yansıtıyorum.
1905-1907
1897’de Rusya’da yapılan ilk nüfus sayımına göre, Erivan’da 313 bin 178 Türk vardı. Fakat Ermeniler, Azerbaycan Türklerine karşı kademeli olarak etnik temizlik uygulamaya başladı.
..................
20. yüzyıl başlarında yapılan sayıma göre, Erivan’daki 99 bin kişilik nüfusun 62 bin 600’ü Türk, 36 bin 400’ü ise Ermeni olarak değişmişti.
1917-1918
Ermeniler, Rusya’da gerçekleşen ihtilali kullanarak Azerbaycan Türklerine karşı soykırım ve işgale girişti.
Erivan ve Gence illerinde 200, Şuşa, Cebrayıl ve Zengezur ilçelerinde 75 Türk köyü Ermeni işgaline uğradı.
Stephan Şaumyan komutasındaki Ermeniler Bakü’deki Türkleri yok etmek için planını uygulamaya koydular. Türk soyundan oldukları için katledilen 10 binlerce insan evlerinde yanarak can verdi.
Bakü-Şamahı Kuba’da, Muğan ve Lenkeran’da 50 binden fazla Türk kardeşimiz şehit edildi.
Karabağ’da 150, Zengezur’da 115, Erivan’da 211 köy ateşe verildi. Erivan ve çevresinde bulunan 88 köy, 1920 hane ateşe verildi. 131 bin 970 Türk vahşice şehit edildi.
1920
Bu dönemde Zengezur ve Nahçıvan Ermenilere peşkeş çekildi. Her ne kadar Kars Antlaşması ile Nahçıvan Azerbaycan’a geri verilse de, Zengezur Ermenilere bırakıldı. Böylece Nahçıvan Azerbaycan’dan fiziksel olarak ayrı düştü.
....................
Sovyetler döneminde Türkler sistemli olarak bölgeden toplu şekilde göçe mecbur edildi.
Çok sayıda Türk şehit oldu.
....................
Moskova, Ermenistan’la savaş içinde olan Azerbaycan’ın durumunu fırsat görerek Bakü’de hükümeti düşürdü.
Azerbaycan’da bir komünist partisi hükümeti kuruldu.
Kızıl Ordu 26 Nisan 1920’de Azerbaycan’a girdi.
Ardından, 28 Nisan 1920’de Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’ni ilan etti.
1946-1947
II. Dünya Savaşı sonrası yurt dışında yaşayan Ermeniler bölgeye yerleştirildi. (1946’da 50 bin 900, 1947’de 35 bin 400...)
1948-1952
Stalin’in emriyle 100 binden fazla Türk zorla bölgeden göç ettirildi. Çoğu hayatını kaybetti.
1988
1922’de Ermenistan topraklarında 1300 Türk köyü vardı. 1988’de sadece 210 Türk köyü kalmıştı. Ermeniler “Türk’süz Ermenistan” sloganıyla Karabağ’ı işgal etti.
