Pandeminin en kötü liderleri
Hangi dünya lideri en kötü “pandemi siciline” sahip?
“Kötücül rekabet” şiddetli...
O soytarıların saçma sapan tavırları, maskaralıkları komik...
Ama...
Sebep oldukları ölüm rakamları düşünüldüğünde o tebessüm dudaklarda donuyor.
Öfke ateşleri yakıyor.
İşte onlardan bir demet.
Pandemi haberleri üzerine Nikaragua’nın -neredeyse ebedi- başkanı Daniel Ortega ve eşi, “Kovid-19 zamanında aşk” diye adlandırdıkları şenlik düzenlettiler.
Gabriel García Márquez’in “Kolera Günlerinde Aşk” yapıtından esinlenen tirajikomik bir şenlik adı.
Ortega ve eşinden, halka “şenlikli bir geçit”, sokaklara çıkın çağrısı yapıldı.
Böylece Kovid-19 virüsünün geometrik diziyle katlanarak çoğalmasına davetiye çıkardılar.
Bu pervasız çağrı bilim adamlarını dehşete düşürmüştü.
...................
Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro sorumsuzluğun ötesinde “insanlık suçu” sanığı...
Virüsün ülkesinde kontrolsüz yayılması ve dahası diğer ülkeleri de tehdit eden “en ölümcül mutasyonun” sorumlusu.
Pandemi başlayınca, Bolsonaro, “ABD Başkanı Trump’ın Hidroksiklorikin’i çare olarak gösteren fikirlerini” paylaştı.
“Acil pandemi fonlarını” böyle işe yaramaz tedavilerle saçtı savurdu.
“Kovid-19 inkârına katılmayı” reddettikleri için sağlık bakanlarını görevlerinden attı.
“Brezilyalıların kanalizasyonda yüzdükleri için yüksek bağışıklık nedeniyle pandemiden etkilenmeyeceklerini” söylüyordu.
“Küçük gripler geçirerek atlatırlar” diyordu.
Kendisi de Kovid-19’la enfekte oldu ama hiç aldırmadı.
Brezilyalıları “antivirüs eylemlerini protesto etmek için sokak gösterilerine” çağırdı.
Bu gösterilere şahsen katıldı.
Çok az istisna dışında maskesiz insan kalabalığının festival neşesiyle gösteri yaptıkları sırada, Başkan Bolsonaro da aralarındaydı.
Önüne gelenle neşe içinde el sıkıştı.
Bu arada zaman zaman kendi eline öksürüyordu ama kim takar.
Brezilya’da salgın patladı.
Her gün binlerce kişi ölürken Bolsonaro halka “Sızlanmayı bırakın” diye sesleniyordu.
Bu adama hangi tıp kurulu “akıl sağlığı raporu” verebilir ki?
..................
Meksika Devlet Başkanı Andrés Manuel López Obrador “virüsü yok saydığını” ilan etmişti ama Kovid-19 onu da yakaladı.
Ama o hâlâ halkına “hayatı her zamanki gibi yaşamalarını” tavsiye ediyordu.
Kovid-19’u kaptıktan sonra bile “Maske tak” tavsiyelerini reddetti.
Bütün bu “kötücül tavırları” Trump ABD’sinde olduğu gibi Meksika’da da “maske takmayı siyasallaştırdı.”
Ölümler katlanarak arttı.
Meksikalı bilim adamları “geride kalan hafta sonu Kovid-19 vaka ve ölüm sayılarının resmi rakamlardan yüzde 60 daha fazla olduğunu gösteren” bir rapor yayımladılar.
...................
Belarus diktatörü Aleksandr Lukaşenko ise saçmalığın nirvasına varmıştır.
Ona göre, Kovid-19 salgını sadece bir “psikoz...”
Pandemiyi önlemek için de “votka ve sauna” yeterli.
Virüsü yavaşlatmak için bilimsel bütün önerilere karşı çıkıyor.
Buna karşın Belarus halkı akılcı ve sorumlu davranmakta.
Başkan Lukaşenko’nun söylemlerini hiç ciddiye almadılar.
Maske taktılar, sosyal mesafeyi uyguladılar.
Hastaneler için gerekli tıbbi malzemeleri sağlamak amacıyla kampanyalar düzenlediler.
Sonuç...
Başkan’a rağmen Belarus’taki virüsün ve ölü sayısının kontrolden çıkmasını önleyebildiler.
Belarus halkı -yasakları iplemeyen- dünyadaki çok sayıda sorumsuz halka örnek olmalı.
...................
Sovyetler’in dağılması sonrası oluşan ülkelerden Türkmenistan’da da “maske takmak, salgınla ilgili tartışmalar ve söylemler” yasak.
“Koronavirüs” sözcüğünün medyada ve sağlık bilgilendirme yayınlarında yer alması “kesinlikle yasak” ilan edildi.
Türkmenistan hâlâ “ülkede koronavirüs vakası olmadığı” iddiasında.
İnanı yok.
..................
1985’ten bu yana Kamboçya’yı Hun Sen yönetiyor.
Dünyanın en uzun hüküm süren başbakanı.
İlk gününden itibaren Kovid-19 pandemisini “inkâr etti.”
Bu tepki kısa sürede baskıya dönüştü.
Kovid-19’u “yok farz eden” tavrının eleştirilmesini yasakladı.
Şikâyette bulunanları tutuklattı.
Sessizliği sağlamak, rejimin kontrolünü sıkılaştırmak için “acil durum” ilan etti.
Salgın korkusuyla diğer ülkeler tarafından dışlanan transatlantik yolcularına limanlarını açtı.
Sonuçları tahmin edebilirsiniz.
....................
Afrika’da, otoriter popülist Tanzanya Devlet Başkanı John Magufuli virüse karşı “trajikomik” liderlerden biri.
Halkına “maske ve aşılarla uğraşmamaları” çağrısı yaptı.
“Üç gün dua etmenin virüsü ortadan kaldırdığını” iddia etti.
“Papaya” meyvesinin de virüse iyi gelip gelmediğini test ediyordu.
Bilim adamlarıyla alay ediyor, “Papaya testi sonuçlarının olumlu sonuçlar verdiğini” söylüyordu.
Başkan Magufili bu ay öldü. Resmi açıklama onun “kalp komplikasyonu nedeniyle hayatını kaybettiği” yolunda.
Ancak, muhalefet Başkan’ın “Kovid-19’dan öldüğü” iddiasında.
...................
Her dünya lideri hatalar yapabilir.
Ancak...
Bu “kötücüllerin” yanlışlıkları yüz binlerce insanın ölümlerine neden oldu.
“Soykırım sanıklarıdır.”
................
Bu yazıda Washington Post’ta yayımlanan, Frida Ghitis’in yazısından yararlandım ve bazı satırlarını yansıttım.
Frida Ghitis, yazısını şu cümleyle noktalıyor:
“Trump’a gelince...
Bu sıraladığım liderler bize salgını kötü yönetmekte Trump’ın yalnız olmadığını gösteriyor...”
