Gazetem Milliyet’in 23 Nisan birinci sayfası, “100. yılın sanat diliyle yansıtıldığı, bir başyapıttı.”
Yürekten alkışlıyorum.
Arkasında o kadar güzel ve duygulandırıcı öyküler var ki...
Anlatayım...
.......................
ÖYKÜ 1:
Fikir, Genel Yayın Yönetmenimiz Mete Belovacıklı ve Yazı İşleri Müdürü Bertan Ağanoğlu’nun...
Hem Belovacıklı, hem Ağanoğlu sağlam Atatürkçülerdir.
100’üncü yıl için çok farklı bir Milliyet yapmak üzere konuyu Ek Yayınlar Yayın Yönetmeni Filiz Aygündüz’le paylaşırlar.
Aygündüz heyecanlanır.
Damardan Atatürkçü uluslararası sanatçı Bedri Baykam’ın bu çalışmayı yapması için görüş birliğine varırlar.
22 Nisan akşamı Mete Belovacıklı’yla telefonda konuşuyorduk “Yarınki Milliyet’te büyük sürpriz var” demişti.
Gerçekten elime aldığım Milliyet gazetesi çok anlamlı ve güzel bir sürpriz oldu.
Milliyet tarihinde kilometre taşı sayfalardan biri olarak yerini alacak.
......................
ÖYKÜ 2:
Bedri Baykam öneriyi hemen kabul eder, duygulanır.
“Çocukluğumda evimize giren 4 gazeteden biridir Milliyet” der.
Dün de bana telefonda “Milliyet’in resimli bantlarına bakarak daha okula gitmeden okumayı söktüğünü” söyledi.
“Yıllarca Milliyet’in spor sayfalarını okuyarak büyümüş. Milliyet’e tenis yazıları yazmış.”
Ve...
16 Nisan’da Milliyet birinci sayfası için fırçalarını ele almış, tuvalin başına geçmiş. (Neden 16 Nisan? Cevabı daha sonraki öykülerde.)
Yapıt için anlattıkları şöyle:
“Coşku dolu çocuklar” Atatürk’ün isteğiydi.Sayfada çocuklar görüyorsunuz.
23 Nisan onların bayramı.
Çocukların çok sevdiği sinema sanatçısı “Ayşecik” var onlar arasında.
Ve gene çocuklar arasında oğlum Suphi...
Babam da CHP milletvekili, Suphi Baykam sağlam Atatürkçüydü.
Nesilden nesile emaneti simgeliyor.
Sağ üstte savaş görüntüsü...
Cumhuriyet’in “kâğıt” üzerinde değil, “kan, barut savaşla kurulduğunun” ifadesi.
Tablodaki “kadınlar laik, çağdaş demokrasiyi” simgeliyor.
“Egemenlik kayıtsız, şartsız milletindir” söylemi ise Millet Meclisi’nin temeli.
Atatürk’ün gözleri resme egemen.
Bizleri gözlüyor.
Yani...
Katmanları, felsefesi olan çok değerli bir çalışma.
..........................
ÖYKÜ 3:
Bedri Baykam neden Milliyet’in birinci sayfada yayımlanan yapıtı için çalışmaya ancak 16 Nisan’da başlayabildi?
Çünkü...
15 Nisan “Dünya Sanat Günü.”
Başından söyleyeyim, UNESCO’ya “bir dünya sanat gününü öneren ve kabul ettiren” sürecin başat aktörü bir Türk sanatçı; Bedri Baykam...
Ve bunun “Leonardo Da Vinci’nin doğum günü 15 Nisan olmasını öneren de” Bedri Baykam...
16 Nisan’a kadar ödül programları ve çalışmalarıyla yoğun olarak meşguldü.
Gelelim hikâyesine...
Bedri Baykam 2006’dan beri Türkiye’deki Uluslararası Plastik Sanat Dernekleri (UPSD) Başkanı.
2015’ten beri de UNESCO’nun resmi partneri Uluslararası Sanat Dernekleri (AİAP/ İAA) Dünya Başkanı.
Bedri Baykam Birleşmiş Milletler’in ve UNESCO’nun pek çok “Küresel Anma Günü” olduğuna bakıyor. Ama “Dünya Sanat Günü” yok.
2011’de Meksika’da toplanan “AIAP/IAA” genel kuruluna işte bu “Leonardo Da Vinci’nin doğum günü olan 15 Nisan’ın her yıl Dünya Sanat Günü olarak kutlanması” önerisinde bulunuyor.
Daha önceki -CHP kurultay delegeliği deneyimleriyle- önemli ülkelerin delegelerinden de imza alarak 9 ülkenin ortak teklifi haline getiriyor.
Öneri “oy birliğiyle” kabul ediliyor. Sonraki yıllarda her ülkede 15 Nisan “Dünya Sanat Günü” olarak kutlanıyor. Aktiviteler yapılıyor.
Mayanın tuttuğu görülüyor.
......................
ÖYKÜ 4:
2017 yılında UNESCO’nun genel kurulu Paris’te toplanıyor.
Bedri Baykam AIAP/IAA’nın Başkanı olarak konuşma yapıyor.
Meksika ve Türkiye büyükelçilerinin önerileriyle UNESCO Excutive Bord’una sunuluyor.
2019 ajandasına alınıyor.
Ardından yoğun kulis...
Nisan 2019’da UNESCO Excutive Bord’da kabul ediliyor.
23 Kasım’da da UNESCO Genel Kurulu’nda da oy birliğiyle tescil ediliyor.
Bu yıl BM’de de kutlandı.
.......................
ÖYKÜ 5:
Bu yıldan itibaren “Dünya Sanat Günü Onur Ödülleri Wallace Hartley ve Grubu’nun” adıyla veriliyor.
Wallace Hartley ve Grubu Titanic transatlantiği sulara gömülürken -zaten sayıları yetersiz olan- kurtarma sandallarına binmemiş, son ana kadar balo salonunda müzik yapmaya devam etmişti.
Yıllar sonra Wallace Hartley’in bedeni deniz altından çıkarıldığında viyolonseli bel kayışıyla vücuduna bağlanmış olarak bulunmuştu. Naaşı İngiltere’de toprağa verildi.
Cenazesine 40 bin kişi geldi.
Sanata böylesine ölümüne tutkulu olan bir ismin Dünya Sanat Günü’nde onur ödülü için seçimi elbette çok doğru.
.....................
ÖYKÜ 6:
Yazıyı Bedri Baykam’dan “Sanatçı Atatürk” tanımlamasıyla noktalayacağım.
Bedri, “Mustafa Kemal’in Samsun’dan başlayarak her girişiminin, kongrelerinin, ilk Meclisi’nin büyük Cumhuriyet tablosu için çizilmiş ön skeçler olduğunu” söylüyor.
En değerli tablo...