Çıkış kapısı
Soru:
“Putin Moskova’dan utanç içinde kaçacak ve yaşamının geri kalan yıllarını Çin’de devlet emeklisi olarak geçirecek adam mı?”
Bu soru WSJ’de (Wall Street Journal) Walter Russell Mead imzasıyla yayımlandı. (9 Mart 2022)
Yazara göre, “Putin, Ukrayna hesaplarında fena halde yanıldı ve yanıltıldı.”
Rus lider “iktidardaki geleceğinin, özgürlüğünün ve büyük olasılıkla yaşamının bu savaşın sonucuna bağlı olduğunu biliyor. Kazanmak için her şeyi yapacak.”
Walter Russel Mead “İşte tam bu nedenle Putin’in savaşı daha da çirkinleşecek” diye yazıyor.
New York Times’ta Thomas Friedman da yazısına “Putin’in iyi bir çıkış yolu yok ve bu beni gerçekten korkutuyor” başlığını atmış.
WP (Washington Post) yazarı Leon Aron ise “Rus ulusal geleneğinde askeri gerilemeler yoktur” söylemiyle Putin’in -netameli- durumunu tanımlıyor.
Yani…
“El yükselterek, vites büyüterek kazanmak zorunda…”
Tasavvur ettiği “kolay, düşük maliyetli istila ve Ukraynalılardan hoş geldin partisi hayaldi”, Putin bunu şimdi
açıkça görüyor.
Rus ruletini Ukrayna’da kaybederse gideceği, yaşamını sürdürmek için sığınabileceği hiçbir yer yok.
Walter Russel Mead o nedenle “sığınabileceği tek yer olarak Çin’de devlet emeklisi” fantezisini yazmış.
Ve böyle bir ezik seçeneği hiçbir zaman kabullenmeyecek karakterdeki Putin’in “güç kullanmaktan vazgeçmeyeceğini ve şiddeti katlayarak artıracağını” yazmış.
UMUTSUZ UMUT
Putin, geçtiğimiz hafta dört gün içinde iki kez “nükleer silah gücünü” telaffuz etti.
Zaten 200 bine yakın askeri ve kilometrelerce uzayan tank, top ve zırhlı konvoyları, savaş jetleri, gemileri, akıllı füzeleriyle Ukrayna’yı dövüyor.
Ayrıca…
Ukrayna direnişini psikolojik silahla da yıkmak çabasında.
Bu psikoloji dosyanın başlığı “umutsuz umut…”
Le Monde, “insani koridor örneğini veriyor.”
Ukrayna’daki Rus güçleri “sivillerin ülkeyi terk etmek için bulundukları kentlerden ayrılmalarına olanak veren insani koridorlar” sunmakta.
Böyle bir imkânla kurtulacaklarına inanan kuşatılmış insanlar, geride evlerini, birikimlerini, eşyalarını, fotoğraflarını, anılarını bırakarak her şeyini kaybetmiş mülteci konumuna geçmeyi kabulleniyorlar.
Ve…
Güvenli olması gereken koridorda mayın patlıyor.
Bir başka koridora top mermisi düşüyor.
Keskin nişancı kurşunu içlerinden birinin canını alabiliyor.
Otobüs hattı bombalanıyor.
Yani…
Mesaj şöyle:
“Sana verdiğim son umudun da ihanetini tatmak için, insani koridora gel.”
Le Monde birkaç “insani koridor” uygulamasıyla böyle bir genelleme yapmış.
Ancak...
Dün İrpin’den binlerce -çoğunluğu kadın ve yaşlı- Ukraynalı “ateşkes sonucu” sağlanan “insani koridordan” tahliye oldu. Çetiner Çetin’in HaberTürk’te yayınladığı görüntülerinde kanıtladığı gibi otobüslerle ve diğer araçlarla Kiev’e doğru yola çıktılar.
Bomba, mayın, keskin nişancı saldırıları olmadı. Ukrayna’da herşey “beyaz“ ve “siyah” netliğinde değil.
İYİ VE KÖTÜ SAVAŞI
Batı kültüründe “sonunda özgürlüğün her zaman kazanacağı inancı” vardır.
Oysa…
Putin’in Kremlin’de oturduğu yerden tarih farklı dersler veriyor.
Çarların imparatorluğu özgürlük
üzerine kurulmamıştı.
Çarlık çöktüğünde, yerine kurulan Sovyetler Birliği de “insan özgürlüğü” ilkesine dayanmıyordu.
Stalin özgürlüğe susamış Ruslar tarafından görevden alınmadı; yatakta öldü.
Sovyetler Birliği sonrası Rusya’ya Batı tarzı demokrasiyi sokmaya çalışan liberaller Yeltsin dönemi güç mücadelesinde kenara itildiler.
Putin de “özgürlüğün her zaman kazanacağını” düşünmüyor.
Demir yumrukla Çeçenistan’da, Gürcistan’da, Kırım’da sonuç aldı.
Demir yumruğu şimdide
Ukrayna’ya sallıyor.
Rusya sınırlarının ötesinde demir yumruk etkisi Tibet, Sincan ve Hong Kong’da çalıştı.
Venezuela’da, Küba’da, Kuzey Kore’de, Belarus’ta da çalışmakta.
………….
Bu bağlamda…
Rusya’da özgür basının son kalıntıları ezildi.
Protestolar bastırıldı.
Muhalefet yamyassı edildi.
Putin’in siyasi kariyeri üç sarsılmaz bağlılığı yansıtmakta.
1 - Kişisel gücüne
2 - Rusya’nın genişlemesine
3 - Otoriter yapının liberal Batı üzerindeki üstünlüğüne
‘ÇIKIŞ’ IŞIĞI
Ukrayna Lideri Zelenskiy işte bu karanlıkta “çıkış kapısı” gibi bir ışık yaktı.
“Kırım ve Donbas’taki özgürlüğünü ilan eden bölge devletleri için Rusya’yla konuşmaya hazır olduğunu” söyledi.
Bu söylemin inandırıcı olduğu yorumuna açık bir de serzenişi oldu…
“NATO’ya kırgınım” dedi.
…………
Ukrayna ve Rusya temsilcilerinin bir sonraki görüşmelerinde bu yaklaşım masada olacak.
Zelenskiy, “Kırım’ın Rusya’ya ait olduğunu, Donbas’taki iki devletin bağımsızlığını resmen” kabul mü edecek?
Böylece Putin’e “prestijini kurtaracak” bir çıkış yolu mu açılacak?
Bunu göreceğiz.
Ve de…
Putin’in bu kadarıyla yetinip yetinmeyeceğini!..
……………..
Hem Putin hem de Zelenskiy için bir siyaset vecizesi: “Bir lider olarak çok şeyi yanlış anladığınızda, en iyi seçeneğiniz erken ve küçük kaybetmektir.”
Zelenskiy NATO’yu ve Batı’yı yıllardır yanlış okudu.
Putin de Ukrayna’nın milli bilincini, güçlü direnişini kendi askeri gücünü, Batı’nın böylesine büyük ve tam bir tavır refleksine girebileceğini göremedi.
