Washington’da 75. yıl kutlaması

9 Temmuz 2024

NATO’ya üyesi devlet ve hükümet başkanları, ABD’nin başkenti Washington’da bir araya gelerek İttifak’ın 75. yıldönümünü görkemli şekilde kutlayacak. Liderler 3 gün boyunca, NATO’nun savunma harcamalarından külfet paylaşımına, yeni tehditlere karşı geliştirilecek imkan ve yetenekler gibi bir dizi konuda konuşup, İttifak’ın birliğini ve yeni tehditlere karşı hazırlandığını dünyaya gösterecek. Zirve, aynı zamanda ABD Başkanı Joe Biden’ın, 5 Kasım’daki başkanlık yarışına uluslararası çapta start vermesine vesile olacak. Peki neler konuşulacak?

Külfet paylaşımı ve harcama

ABD’de yönetim değişikliğine karşı hazırlık yapan Avrupalı müttefikler, yüzde 2 harcama konusundaki iradelerini yineleyecek. Biden’ın yerine Trump’ın seçilmesi halinde, Washington’ın külfet paylaşımı konusunda daha sert ve tavizsiz tutum sergilemesi bekleniyor. Bu çerçevede NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, 32 üyeli İttifak’ta, Türkiye dahil 23 ülkenin yüzde 2’lik hedefi karşıladığını, hedefi

Yazının Devamı

Popülistlerin gölgesinde bir NATO zirvesi

7 Temmuz 2024

Bugün Pazar. Uluslararası ilişkilerde ve özellikle transatlantik eksende önemli değişiklikler yaşanması bekleniyor. İngiltere’de düzenlenen erken genel seçimlerde İşçi Partisi (LP), Muhafazakar Parti’nin 14 yıllık iktidarına son verdi. İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden (AB) ayrılması için çaba harcamış olan Nigel Farage’ın yeni partisi UK Reform parlamentoda 13 sandalye ile temsil edilecek. İşçi Partisi yarışı en az 410 sandalye ile açık ara önde bitirerek, biraz Tony Blair dönemini andıran bir galibiyetle karşı karşıya. İskoçya’nın bağımsızlığını talep eden İskoç Ulusal Partisi’nin sandalye sayısı 48’den 11’e düşecek. Liberal Demokratlar’ın ise milletvekili sayılarını 11’den 61’e yükseltmeleri öngörülüyor. Başbakan Rishi Sunak erken seçim kararı alarak muhalefeti gafil avlayabileceğini düşündü, ancak yanıldı ve partisinin uzun süre iktidardan uzak kalmasına neden olacak ilginç bir hamlede bulunmuş oldu. 

Keza bugün Fransa’da yapılacak olan ikinci

Yazının Devamı

Aşırı sağın ‘dayanılmaz yüksekliği’

30 Haziran 2024

Fransa’da bugün halk sandık başına giderek, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un ani şekilde feshetme kararı verdiği Fransız parlamentosundaki yeni temsilcileri belirlemeye çalışacak. 2. Dünya Savaşının sona ermesinden bu yana kaygı ve korkunun doruk noktasına ulaşan Fransa’da halk aşırı sağ yabancı düşmanı Ulusal Birlik (RN) partisine ciddi ölçüde meyil ediyor. Ülkede kimilerine göre ‘yerleşik düzen’, bana göre ise ‘geleneksel’ diye tarif ettiğim parti ve kurumların halk nezdindeki girişimlerinin, seçmene ‘yabancı düşmanı bir partiye oy vermemeleri’ konusunda yaptıkları sağduyu çağrılarının sanki fazla bir etkisi yok. 

Nitekim son 20 yıldan bu yana aşırı sağın yükseliş trendine yönelik bütün parametreler alt üst oldu. Örneğin geçmişte katılım oranının düşük olması aşırı sağ partilere yarıyordu. Şimdilerde ise yüksek olması etkili. Trend tersine döndü. Geçmişte, aşırı sağ partilerin tutarsızlıkları, beklentileri ve sandıkları olumsuz yönde etkiliyordu. Seçimlerde

Yazının Devamı

Ve Rutte resmen NATO’nun patronu!

27 Haziran 2024

Hollanda Başbakanı Mark Rutte, uzun süren temaslar ve ikna turlarının ardından dünkü Kuzey Atlantik Konsey toplantısında NATO Genel Sekreteri olarak resmen duyuruldu. Türkiye, ilk kutlayan ülkeler arasında yer aldı

Önce inkar etti... Daha sonra ilgi gösterebileceğini söylerken, 23 Ekim 2023’de resmen aday oldu. Ve nihayetinde Hollanda Başbakanı Mark Rutte, büyükelçiler düzeyindeki haftalık olağan Kuzey Atlantik Konsey toplantısında NATO Genel Sekreterliği’ne resmen atandı.

14 Şubat 1967’de Hollanda’nın Lahey kentinde dünyaya gelen Mark Rutte, gençlik yıllarından itibaren Liberal Demokratların saflarında siyaset hayatına başladı. 2002 yılında Jan Peter Balkenende hükümetinde çalışma ve sosyal işler bakanı olarak yerini alan Rutte, 2004 yılında da yüksek eğitim ve öğrenimden sorumlu devlet bakanlığı görevine getirildi. 2010 yılından itibaren tam 4 kez hükümet başkanlığı görevini üstlenen Rutte, kah azınlık hükümetine başkanlık etti kah sosyal demokratlarla koalisyon kurarak, tam 14 yıl boyunca ülkenin dizginlerini elinde

Yazının Devamı

Macron’la birlikte ‘tufan’

23 Haziran 2024

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerinde uğradığı hezimetin ardından, bazılarına göre ‘ezber bozan’ hamlelerde bulunuyor. Bana kalırsa, ezber bozmuyor. Bir şekilde sürekli olarak kontrolü elinde tutmak amacıyla ilginç, hatta distopik olarak niteleyebileceğimiz hamlelerde bulunuyor. Benim için sürpriz değil. Ancak Fransa ve Avrupa’daki siyasi gözlemciler için, beklenmedik hamleler.

Nitekim Macron’un hamleleri, sadece Fransa’nın siyasi geleneklerini ve bu alanda birikmiş ekin sermayesini değil, atasözlerini de altüst ediyor. Örneğin, Fransa’da “après moi, le déluge”, türkçe karşılığıyla ‘benden sonra tufan’ deyimi sıklıkla kullanır. Macron bu deyimi sanki ‘benimle tufan’ olarak değiştirdi. Zira Başbakanı Gabriel Atal ve kabine üyelerine danışmadan hatta bilgi vermeden, Pierre Charon gibi bir avuç danışmanıyla birlikte yıldırım seçim kararı alan Macron aynı zamanda, seçmene karşı da adeta psikolojik boyutta bir darbe gerçekleştirdi. Nitekim Charon da

Yazının Devamı

G7 zirvesi, NATO ve sıradaki zirvelerin düşündürdükleri

16 Haziran 2024

Dünya’nın en ‘gelişmiş’ ekonomilerini bir araya getiren G7 zirvesi sona erdi. Zirvede liderlerin neredeyse dünyadaki bütün sorunlarla ilgili bir görüş ve önerisi oldu. Biraz mizahi şekilde ifade edersek, sanırım kapsam dışı bıraktıkları yegane konu Galatasaray-Fenerbahçe arasında yaşanan çekişme ve buna bağlı söz düellosu hakkındaki görüşleri. Şayet Avrupa kupası başlamış olmasaydı belki iki satır ayırırlardı. Nitekim şampiyonaya ev sahipliği yapan Almanya’nın Başbakanı Olaf Scholz, zirvenin bitmesini beklemeden ülkesine döndü. Keza Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da erken seçimlerden dolayı Fransa’nın yolunu tuttu. İngiltere Başbakanı Rishi Sunak ile ABD Başkanı Joe Biden de aynı sebeplerden dolayı evlerine döndüler. İtalya Başbakanı Giorgia Meloni zirvenin basın toplantısını tek başına gerçekleştirmek mecburiyetinde kaldı.

Bu köşenin müdavimleri, geçtiğimiz 31 Aralık’ta kaleme aldığım üzere 2024’ün transatlantik topluluk için önemli bir sınav yılı olduğunu, 4 milyarı aşkın insanın sandık

Yazının Devamı

G7 seçkinler kulübü olmama çabasında

15 Haziran 2024

İtalya’daki G7 Zirvesi’nin ikinci gününde üye ülkelerin dışındaki liderlerin davet edilmesinin önemine dikkat çekildi. Masada ise Asya-Pasifik, Gazze ve yapay zeka gibi konular vardı

Dünyanın en gelişmiş ülkelerini bir araya getiren G7 Zirvesi’nin ikinci gününde liderler, Asya-Pasifik bölgesinde Çin’in artan etkisini değerlendirdiler. Çin’in artan atıl üretim kapasitesi ve Rusya’ya yönelik ambargoyu delme girişimlerinin yanı sıra, Pasifik bölgesinde artan askeri varlığı ve gerek Tayvan, gerekse Filipinler’in ekonomik münhasır alanlarını tehdit etmesi kapsamlı bir şekilde ele alındı. Fransa da Yeni Kaledonya’da yaşanan gerilim ve Rusya gibi üçüncü ülkelerin Avrupa ve G7 ülkelerinin Asya-Pasifik bölgesinde egemenlikleri ve toprak bütünlüklerini tehdit edecek habis girişlerde bulunduklarını hatırlattı. 

Yasadışı göçün kapsamlı bir şekilde ele alındığı zirvede Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula Von der Leyen (VDL) Avrupa Birliği’nin gerçekleştirdiği eylem planını

Yazının Devamı

G7’den Rusya ve Çin’e tam saha pres

14 Haziran 2024

İtalya’nın ev sahipliğinde başlayan G7 Zirvesinde ilk gün liderler Rusya ve Çin’e karşı alınacak önlemlere odaklandı. Rus varlıklardan doğan faiz Ukrayna için kullanılacak. Ayrıca Gazze konusu da masadaydı

İtalya’da başlayan G7 Zirvesi’nin ilk gününde liderler önemli kararlar aldı. Dünyanın ekonomik anlamda en gelişmiş 7 ülkesini bir araya getiren G7 zirvesinde, liderler Rusya ve Çin’e yönelik ekonomik ve siyasi baskıyı artırma kararı aldı. Rusya’nın Ukrayna’ya karşı başlatmış olduğu işgal savaşının ardından Avrupa Birliği (AB) ile ABD, Japonya ve Kanada’da dondurulmuş Rus kamu varlıklarının Ukrayna’nın yeniden inşası ve mühimmatların finansmanı konusunda kullanılmasıyla ilgili olarak prensip kararına ulaştı. AB’ye üye ülkeler kendi coğrafyalarında dondurulmuş Rus varlıklarının faizini Ukrayna için kullanma konusunda zaten prensip anlaşmasına varmıştı. Bu anlaşma ile bu G7 ülkelerine de genişletilecek.

Aynı bağlamda ABD ile Japonya, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile ikili güvenlik anlaşması imzalayarak, Kiev

Yazının Devamı