Güldener Sonumut

Cuma gününden bu yana Avrupa’da önemli bir hareketlilik yaşanıyor. Malum geçtiğimiz hafta bu köşede kaleme aldığım üzere Büyük Britanya’nın Cornwall bölgesinde G7 ülkelerin devlet ve hükümet başkanları bir araya geldiler. Bugünden itibaren de Transatlantik ilişkilerin merkezi olan Brüksel, NATO’ya üye ülkeler devlet ve hükümet başkanlarını ağırlamaya hazırlanıyor. Belçika’nın Başkenti Brüksel 3 gün boyunca adeta bir kaleye dönüşecek. Şehir merkezi ile bazı bölgelere girişler kısıtlanacak. Belçika’nın bağımsızlığının simgesi olan 50. Yıl anıtına NATO’nun bayrağı çekildi. Brüksel’in önemli bir simgesi olan ve halk dilinde ‘işeyen adam’ olarak bilinen Manneken Pis’e de NATO üniforması giydirilecek.

Salı günü ise ABD ile Avrupa Birliği arasında liderler düzeyinde bir zirve gerçekleştirilecek. Gerek G7 zirvesinde gerekse NATO ve ABD-AB zirvesinde alınan prensip kararları bilfiil zirvenin en önemli konuğu olan ABD Başkanı Joe Biden tarafından Rusya

NATO Zirvesi’nin gündemi ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın görüşme trafiği netleşmeye başladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı yoğun bir NATO mesaisi beklerken, İttifak’ın da önemli kararlar alması gündemde.

NATO üyesi ülkelerin devlet ve hükümet başkanlarını bir araya getirecek Brüksel zirvesinin gündemi açıklık kazandı. Türkiye adına Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılacağı zirvede, İttifak’ın önümüzdeki 10 yıllık yol haritası belirlenecek.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın NATO mesaisi de hayli yoğun olacak. Kuzey Atlantik Konsey toplantısına katılacak olan Erdoğan, Afganistan dosyasında Ankara’nın hassasiyetini dile getirecek. ABD’nin Afganistan’dan tamamen çekilmesiyle birlikte ülkenin dünyadan kopmaması için Kabil Havalimanı’nın güvenliğinin sağlamasına önem veren Ankara, bu konuda atılacak adımlara öncülük edebileceği mesajını iletecek. NATO’nun Afganistan’daki Kararlı Destek Misyonu Çerçeve Ülkeleri olarak bilinen ABD, İngiltere, Almanya, İtalya ve

Kovid salgını başladığından beri diplomasi ve uluslararası ilişkiler sanal alanda icra edildi. Dünya’nın önde gelen düşünce kuruluşlarının yıllık toplantılarının hepsi askıya alındı. Münih Güvenlik Konferansından, Halifax toplantılarına kadar, Trilateral, CFR, Davos ve Bilderberg toplantılarının hepsi ertelendi. Kısa adı ABCD olan ‘Annual Baltic Conference on Defence’ gibi bölgesel toplantılar bile maalesef yapılamadı. Transatlantic Forum, Brussels Forum gibi Alman Marshall Fonu’nun düzenlediği etkinlikler de sadece sanal ortamda gerçekleştirildi. İlişkileri ve bağları koparmamak adına yararlı oldu ancak etkileri sınırlı kaldı. Zira diplomasi ve uluslararası ilişkiler sadece resmi toplantılarda etkili olmuyor. Ülke temsilcilerinin birbirleriyle gayri resmi bir ortamda, sonuç bildirgelerinin yayınlanmadığı, sonuç beklentisi olmayan entelektüel ortamlarda da buluşup konuşmaları çok önemli. 18 Haziran tarihinde düzenlenecek olan Antalya Diplomasi Forumu da bu açıdan son derece önemli. Çok geniş bir katılım öngörülüyor.

14 Haziran’daki zirve öncesi İttifak’ın askeri ve siyasi kanadı tehditlere karşı kararlılıkla mücadele hedefini ortaya koydu. NATO zirvesi, ikili sorunların çözümü için önemli bir fırsat oluşturacak.

14 Haziran’dan düzenlenecek olan NATO liderler zirvesi öncesinde İttifak’ın askeri ve siyasi kanadı tehditlere karşı kararlılıkla mücadele etme hedefini iletirken, üye ülkeler arasında birlik ve beraberlik mesajını da pekiştirdiler. Videokonferans yöntemiyle düzenlenen NATO dışişleri bakanları toplantısında NATO Genel Sekreteri Jens Stotlenberg, İttifak’ın Afganistan, Belarus, Rusya ve Çin’in Batı dünyasına yönelik tavırlarını değerlendirerek, NATO’nun güvenlik alanında küresel rekabet çağına uyum sağlamak üzere çalışacağını açıkladı. Bir ülkenin veya bir kıtanın tek başına güvenlik tehditlerine karşı baş edemeyeceğini hatırlatan Stoltenberg, Brüksel’de düzenlenecek olan NATO Zirvesinde de müttefikler arasındaki ilişkileri pekiştirip dayanışma ruhunun sağlamlaştıracaklarına vurgu

Avrupa Birliği (AB) ile NATO’nun başkenti konumundaki Brüksel’de hayat normalleşmeye başlıyor. Henüz basın mensuplarının da yer aldığı toplantılara yer verilmiyor. Ancak önümüzdeki haftadan itibaren dünyanın önde gelen sanayileşmiş ülkelerinin liderleri bir araya gelerek, hem ekonomiye hem de dış politikaya şekil vermeye çalışacaklar. Haziran ayı Brüksel açısından yoğun geçecek. Aslında Londra, Brüksel, Antalya, Brüksel hattında hareketlilik yaşanacak. Malum G7 ülkelerin dönem başkanlığını İngiltere üstleniyor. 11 Haziran tarihinde G7 liderler 3 gün boyunca İngilitere’nin gün batısında bulunan Carbis Bay’de bir araya gelecekler. Gündemde Kovid -19’la mücadele, ekonominin geleceği, yeşil mutabakat, iklim değişikliği ile çok uluslu küresel şirketlerin vergilendirmelerine yönelik olarak önemli kararlar alınacak. İngiltere Başbakanı Boris Johnson G7 dönem başkanı sıfatıyla zirveye Avustralya, Hindistan, Güney Kore ve Güney Afrika hükümet başkanlarını da davet etti.

ABD Başkanı Joe Biden’ın hem

Kovid-19 salgını başladığından beri Avrupa Birliği’ne (AB) üye ülkelerin hepsi kendi siyasi sistemleri ve gelenekleri çerçevesinde pandemiyle mücadele etmeye çalıştılar. Aşıların tedarik sürecini Avrupa Komisyonu’na devreden ülkeler, Kovid-19’la mücadele konusunda alınacak önlemlerin arasında yer alan maske tedariki, sokağa çıkma yasağı, kapanma kararları, karantina ve tecrit süreçleri gibi konuları kendi idari yapıları ve siyasi geleneklerine göre belirlediler. Bir yıllık sürecin ardından AB ülkelerinin Kovid-19’la mücadele konusunda bilanço vakti geldi. AB’ye üye ülkelerin siyasi çeşitliliğini de göz önünde bulundurmakta fayda var. Aralarında Almanya gibi federal, Fransa gibi üniter yapıya sahip ülkeler, Belçika veya İsveç gibi parlamenter monarşiler de bulunuyor. Her birinin ülke dövizi yani savunduğu değerlerini ön plana koyan mottoları farklı. Örneğin Almanya’nın dövizi “Birlik, Hak ve Özgürlük”. Fransa’nın dövizi

Avrupa Parlamentosu’nda hazırlanan 2019-2020 Türkiye raporu, büyük tartışmalar sonrasında kabul edildi. Rapor sert olmakla birlikte Türkiye’nin temel beklentileri konusunda tavsiyelere de yer verdi.

Avrupa Parlamentosu’nun (AP) her yıl kaleme aldığı Türkiye raporu, bu yıl da büyük tartışmalar sonrası genel kurul toplantısında kabul edildi. İspanyol parlamenter Nuna Sanchez Amor’un kaleme aldığı raporda, 2019 ve 2020 yıllarına ilişkin Avrupa Birliği - Türkiye ilişkileri değerlendirildi.

Son iki yılda Türkiye’de yaşanan gelişmelere yer veren rapor, temel hak ve özgürlükler alanındaki eksikliklere işaret ederken, AP’de söz alan birçok milletvekili, AB’nin Türkiye ile ilişkileri sonlandırması gerektiğini savundu. Ancak AB dönem başkanlığını üstlenen Portekiz’in Dışişleri Bakanı Augusto Santos Silva, AP’de yaptığı konuşmada Türkiye ile üyelik müzakerelerinin 2018’den bu yana fiilen durduğunu hatırlatarak, ilişkilerin sonlandırılmaması gerektiğine vurgu yaptı. Türkiye’nin AB açısından stratejik öneme sahip

Dünyada irili ufaklı çatışmaların yeniden canlandığı bir dönemde Avrupa Birliği (AB) sıradışı birlik kimliğini korumaya devam ediyor hatta pekiştiriyor. Hatırlanacağı üzere AB’yi oluşturan ülkeler 100 yıl boyunca birbirleriyle savaştılar. En vahşi savaşları yaşadılar. Yaşattılar. İhanetlerin, katliamların, birbirlerini sırtından bıçaklayan liderlerin kıtasından, son 70 yılda artık huzur ve barış içerisinde yaşamanın yollarını keşfeden bir topluluk haline geldiler. Bu müthiş bir başarı hikayesi aslında. En azından refah devletinin gereğini nasıl yerine getirecekleri konusunda birbirleriyle mutabıklar. Uzun süre güvenliklerini ABD ve NATO’ya devreden AB ülkeleri, kalkınmalarını ve sosyal refahlarını aslında bu sayede elde ettiler. Çatışmalara da fazla katılmadılar. NATO ve ABD önderliğindeki kriz yönetimlerine ağırlıklı olarak maddi katkı ve siyasi destek vermekle yetindiler.

Aslında bu vesileyle ikinci dünya savaşından bu yana kendilerini yeniden inşaa edebildiler. Öyle ki AB ekonomik açıdan ABD ile birlikte çok önemli bir dünya aktörü oldu.