Adı üstünde temel bilimler, onlar olmadan bilim olmaz. Olsa da temeli olmayan binalar gibi en ufak bir sarsıntıda başınıza çöker.
Temel bilimler, eskiden, akademik yaşamın olmazsa olmazlarının en başında gelirdi. Gelişmiş ülkelerde hâlâ öyle.
Bilim ve teknoloji bugün bu noktaya geldiyse, arka planında temel bilimciler vardır.
Avrupa’da ya da Amerika’da fizikçiyim dediğinizde ayağa kalkarlar. Biyolog ya da kimyacıyım dediğinizde de, “Başka meslek mi bulamadınız?” demez, saygı duyarlar.
Sosyal bilimlerde de durum farklı değil. Ama bizde maalesef adeta dibe vurdular. Sıfıra yakın puanlarla öğrenci aldılar. Mezunlara neredeyse hiç istihdam olanağı sağlanmadı!..
Temel bilimler, bir zamanlar, bizde de kıymetliydi. Eğer ille de bir üniversite kurulacaksa, fen ve edebiyat fakültesi yani temel bilimler olmazsa olmazların başında gelirdi ve başta tıp olmak üzere tüm fakültelere akademik destek sağlanırdı.
Kontenjanlar şişirilip, boş kalmaya başlayınca, akademik çöküntünün sorumlusu onlar ilan edilip, önce kontenjanları azaltıldı, sonra da üniversite kuruluşunda zorunlu fakülte olmaktan çıkartıldı.
Şimdi çok az üniversitede var. Hele hele vakıflar hiç yüzüne bakmıyor. Bu yüzden de Ar-Ge çalışmaları yok gibi!..
Nereden nereye?
Temel bilimleri yücelten de YÖK’tü, yerle bir eden de.
Aynı YÖK bakın şimdi ne diyor? Ama daha önce, ağlar mısın, güler misin dedirten şu habere bir göz atalım.
“YÖK Başkanı Erol Özvar başkanlığında düzenlenen toplantıya YÖK Yürütme Kurulu Üyeleri ile çeşitli üniversitelerden alanında uzman akademisyenler katıldı.
Toplantıda temel bilim programlarının mevcut durumunun yanı sıra, YKS yerleşme puanı yüksek öğrenciler için temel bilimlerin özendirilmesi ve tercih edilebilir hale getirilmesi, araştırma ve teknoloji altyapısının mevcut durumu ile iyileştirme önerileri, eğitim ve öğretim kalitesi, mezunların istihdamı ve iyileştirmelere ilişkin çözüm önerileri konuları ele alındı.
YÖK Başkanı Özvar, konuşmasında, üniversitelerimizin fizik, kimya, biyoloji ve matematik gibi temel bilimler alanındaki bölümlerine ilginin istenen oranda olmadığını gözlemlediklerini ve bu bölümlere ilginin artması için çözüm üreteceklerini aktardı.
Toplantının, ‘üniversitelerin temel bilim alanlarından matematik, fizik, kimya ve biyoloji bölümlerinin mevcut durumunu değerlendirmek, son zamanlarda ortaya çıkan öğrenci sayılarının azalması ve mezunlarının istihdam olanakları gibi sorunlara çözüm aramak ve temel bilim bölümlerinde daha kaliteli bir eğitim ve öğretim vizyonu ortaya koyma konusunda’ yeni dönemdeki yol haritasının oluşturulmasına katkı sağlayacağına inandığını vurgulayan Özvar, YÖK temsilcileri, rektörler ve çeşitli üniversitelerden alanında uzman bilim insanlarının katılımıyla gerçekleştirilen bu toplantıyı, konunun en üst düzeyde gündeme alınmasının bir başlangıcı olarak gördüğünü ifade etti.
Türkiye’nin Ar-Ge ve yenilikçilik performansının sürekliliği ve gelişimi için temel bilim alanlarına nitelikli gençlerin ilgisinin canlı ve devamlı tutulmasını sağlamak zorunda olduklarının altını çizen Özvar, ‘Temel bilimlerin araştırma faaliyetlerine ve katma değeri yüksek, inovatif ve yüksek teknolojik ürünlerin geliştirilmesine katkısı hepinizin malumudur. Temel bilimlerin, tıp, dişçilik, eczacılık gibi sağlık alanları, mühendislik alanları ve ekonomi üzerindeki etkisi yadsınamaz’ diye konuştu.”
Başkan Özvar’ın söyledikleri çok doğru. Peki ama bu noktaya nasıl gelindi? Öncelikle o araştırılmalı ki aynı hatalar bir daha yapılmasın.
Ar-Ge, deneme/yanılma yöntemiyle değil, akılla ve bilimle yapılır. YÖK’ün tekrar bu noktaya gelmesi sevindirici. Bakalım devamı gelecek mi?
Bu noktada Atatürk’ün şu sözünü bir kez daha hatırlatmakta yarar görüyoruz:
“Söylediklerim bilimle çelişirse, söylediklerimi değil, bilimi dikkate alın.”
Özetin özeti:Ülkelerin dünya bilimine katkıları ile gücü ve refahları arasında derin bir korelasyon var. O yoksa diğeri de yok! Üretim çok önemli ama katma değeri yüksek ürünler üretmek çok daha önemli!..
