Edebiyatta verimli bir yıldı

Edebiyat dünyası için dolu dolu bir yıldı dersek yalan olmaz. 2013’ün ilk aylarından itibaren geniş bir edebiyat kitlesini tatmin edecek şekilde, merakla beklenen romanlar birer birer yayımlandı. Şubatta Murathan Mungan’ın oyun kitabı “Mutfak”, Metis Kitap’tan çıkarak edebiyat ve tiyatro severleri mutlu etti. Onu mart, nisan ve mayısta art arda Ahmet Altan, Ayşe Kulin ve Hasan Ali Toptaş’ın romanları izledi. Ahmet Altan’ın “Son Oyun”u, çıktığı gün, birkaç saat içinde kitapçılarda bulunamaz hale geldi. Ayşe Kulin, Remzi Kitabevi’nden çıkan “Dönüş” romanıyla, “Gizli Anların Yolcusu” ve “Bora” kitaplarıyla başlayan üçlemesini tamamladı.
Hasan Ali Toptaş ise sekiz yıllık uzun bir aradan sonra İletişim Yayınları’ndan çıkan “Heba” romanıyla suskunluğunu bozdu. Toptaş bu uzun ara hakkında, “Heba’yı yazarken, bir çocuğun sapanla kuş vurduğu yerde durdum. Aynı sayfayı tam bir yıl boyunca yazdım. Roman sanatının insana sabrı öğreten bir yanı var” dedi.
Sonbahar ise 2013 edebiyat hasadının en bereketli mevsimiydi. Yapı Kredi Yayınları’ndan Orhan Pamuk’un, yazmakta olduğu romanı “Kafamda Bir Tuhaflık”ın kahramanı Mevlüt Karataş’ın ortaokul yıllarının hikâyesini anlattığı “Ben Bir Ağacım” yayımlandı. “Herkes için Orhan Pamuk” sloganıyla basılan roman, Pamuk’un deyişiyle, bugüne dek yazdığı sayfalardan “en kolay anlaşılabilir ve en güçlü olanları”nın seçkisiydi. Doğan Kitap ise Hakan Günday’ın “Daha”sını yine sonbaharda yayımladı. Günday’ın “Daha”sı da büyük
ilgiyle karşılandı.
İlk baskısı üç günde tükenen, sonbahara okur ilgisiyle damga vuran roman Everest Yayınları’ndan çıkan Ahmet Ümit’in “Beyoğlu’nun En Güzel Abisi” oldu. Yılın son dikkat çeken kitabı ise Doğan Kitap’tan yayımlanan Elif Şafak’ın “Ustam
ve Ben”iydi. Şafak’ın 16’ncı yüzyıl İstanbul’unda Hindistan’dan gelen beyaz bir fil ve onun bakıcısının hikayesini anlattığı roman Nobelli yazar Saramago’nun “Filin Yolculuğu” romanına benzetildi ancak yazar bu iddiaları reddetti.

Yayınevi transferleri
2013’ün en çok konuşulan edebiyat olayları ise yayınevlerinin transferleriydi. İlk büyük transfer
ise Ayşe Kulin’di. Kulin mart ayında, 20 kitabının yayımlandığı Everest Yayınları’ndan ayrıldı ve “baba evim” dediği Remzi Kitabevi’ne döndü. Yaz aylarının başında ise Nobelli yazar Orhan Pamuk, 19 yıllık yayınevi İletişim Yayınları’ndan ayrılarak
Yapı Kredi Yayınları’yla çalışmaya başladı. Çok konuşulan bu geçiş sırasında Pamuk’un transfer ücreti olarak 1 milyon dolar aldığı dahi iddia edildi. Yılın sonunda Yapı Kredi Yayınları Yaşar Kemal’in “Çocuklar İnsandır”ını 4 bininci kitabı olarak yayımladı.
2013’te 82 yaşındaki Kanadalı yazar Alice Munro Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazandı. Yılın ödül sürpriziyse 28 yaşındaki Yeni Zelandalı Eleanor Catton’ın, 25 yaşındayken yazdığı 832 sayfalık “The Luminaries” başlıklı romanıyla Man Booker Ödülü’nü kazanması oldu.

“Kürk Mantolu Madonna”ya 70’inci yıla özel baskı

* Çok satan kitaplar listelerinin son yıllardaki vazgeçilmez romanı Sabahattin Ali’nin “Kürk Mantolu Madonna”sı, ilk baskısının 70’inci yılında özel bir baskıyla Yapı Kredi Yayınları tarafından yayımlandı. Bunun üzerine iki aylık edebiyat dergisi Notos 39’uncu sayısına romanı konuk etti ve meseleyi enine boyuna masaya yatırdı.
* Yılın olay ziyareti ise Umberto Eco’nun 9-10 Nisan’da İstanbul’da arz-ı endam etmesi oldu. Yazar Boğaziçi Üniversitesi’nde Albert Long Hall’da Orhan Pamuk ile sohbet etti.
* Kadıköy Belediyesi’ne ait olan ve belediye hizmetleri için kullanılan tarihi şehremaneti binasının restorasyon çalışmaları başladı. Tarihinde İstanbul işgaline, halk ayaklanmalarına, Hayri Bey’in Halide Edip’in balkon konuşmalarına tanıklık etmiş 100 yıllık bina; restorasyon bittiğinde bir kent kütüphanesi
ve kültür merkezi olarak kullanılacak.
* Butik kitapçı Robinson Crusoe 389 butik otel ve gurme restoranlar arasında ayakta kalma savaşı verirken sadık okurlarından destek istedi, imza günleri düzenledi, kampanyalar başlattı.
* 2009 yılından beri yenileme çalışması nedeniyle kapalı olan Sait Faik Abasıyanık Müzesi yeniden açıldı.
* Müzecilik Meslek Kuruluşu Derneği, Heybeliada’daki Hüseyin Rahmi Gürpınar Müzesi binasının işlevinin, İBB tarafından değiştirileceği konusunda endişeli olduğunu açıkladı. Gürpınar Müzesi’nin neye dönüşeceği konusundaki soru işaretleri 2014’e girerken hâlâ akıllarda.

2014’te neler okuyacağız?
Gelelim yeni romanlara... 2014’ün ilk aylarında bizi iki önemli yazarın iki kitabı bekliyor. Yılın ilk aylarında hem Orhan Pamuk hem Ayşe Kulin yeni kitaplarını yayımlayacak. Orhan Pamuk uzun süredir üstünde çalıştığı, 1960’lardan 2000’lerin başına uzanan işportacı Mevlüt’ün hikayesini anlattığı romanı “Kafamda Bir Tuhaflık”ı Yapı Kredi Yayınları’ndan çıkaracak. Şubatta ise Ayşe Kulin’in “Hayal” romanı Remzi Kitabevi’nden yayımlanacak. Kulin romanda, edebiyatçı olma hikayesini eğlenceli bir üslupla anlatıyor.
Bu iki ses getirecek romanın yanı sıra Paul Auster, Paulo Coelho, Kazuo Ishiguro, Ian McEwan, yeni yılda romanları Türkiye’de ve dünyada yayımlanacak isimlerin sadece bazıları. 2013’ün 2014’e mirası hareket dolu bir edebiyat dünyası gibi görünüyor.