16.08.2020 - 03:10 | Son Güncellenme:
Gökhan Karakaş
Türkiye’de dalış sezonu 23 Nisan’da açılıyor. Fakat bu yıl paydaşı turizm sektörünün küresel koronavirüs salgınından çok olumsuz etkilenmesiyle dalış sezonu haziran ortalarından itibaren kontrollü olarak başladı. Kovid-19 önlemleriyle kullanılan tüm dalış malzemelerinin dezenfeksiyonu sağlanırken dalış tekneleri yarı kapasiteyle hizmet veriyor.
Orta kuşağın güneyinde, sıcak orta kuşaktaki Türkiye’de yaklaşık 300 dalış merkezi bulunuyor. Yılın 8 ayı sportif dalış yapılabilen, çevresindeki denizler kadar göl, akarsu ve barajlarda fantastik irtifa dalışlarını mümkün kılan ülkemiz binlerce su altı canlısına ev sahipliği yapıyor.
Yedi bölgesinde sualtı sporu (sportif ve teknik derin dalış) yapılmasına olanak veren ülkemizin dalış başkenti olarak bilinen Kaş’ta sualtı faaliyeti neredeyse yıl boyu sürerken Kuzey Ege’nin cazibe merkezi Ayvalık’ta da kış aylarının soğuk günlerinde bile devam ediyor.
Muhteşem 3’lü
8 bin 337 kilometrelik kıyı çizgisinin başka bir yeridir Kaş. Turizm merkezi ‘Kaş Başka’ sloganını fazlasıyla hak ediyor. Türkiye Sualtı Sporları Federasyonu’nun (TSSF) temsilciliğinin bulunduğu, uluslararası sualtı yarışmalarının hatta Guinness rekor denemelerinin yapıldığı Kaş’ta, her seviyeden dalgıcın rüyalarını süsleyen derinlikler var. Derin dalış tutkunları için ışığı kaybolmayan turkuaz renkler, orta su dalgıçları için hoş sürprizler, yeni başlayanlar için keşif tutkusu barındırıyor. Dalışın başkentinde Uçanbalık, Kanyon, Batık Dimitri, Kovanlı, Çoban Burnu her seviyeden dalgıç için ideal.
Akdeniz’de birkaç yerde görülen kızıl mercanlara ev sahipliği yapan Ayvalık, Kuzey Ege’nin lokomotif dalış istasyonu.
İstanbul metropolünün dalgıçlarını kendine mıknatıs gibi çeken Saros’un en popüler istasyonu İbrice. Enez, Kömür ve Güneyli de sualtı durakları arasında. Türkiye’de eşsiz güzellikler sunan sualtı noktalarından yola çıkarak dalış meraklılarına rehber olabilecek bir liste hazırladık.
Dalış eğitimi şart
Dünya dalış disiplinlerinin geçerli olduğu ülkemizde sualtına inmek için TSSF’nin tanıdığı dalış belgelerinden birini almak gerekiyor. Dalışa başlama yaşı 14 olarak belirlenirken, temel malzemelerin kullanımı, aletli dalış fiziği, güvenli dalış kuralları derslerini içeren kursu tamamlamak gerekiyor. Yetkili dalış merkezinden alınacak 10 saat teorik eğitimin ardından 4 açık deniz dalışı sonunda temel becerilerin tamamlanmasıyla 1 yıldız CMAS dalıcı belgesi alınarak eğitmenler eşliğinde 18 metre derinliğe inilebiliyor. Batık, mağara ya da derin dalış gibi uzmanlık gerektiren sualtı maceraları içinse ileri seviyede eğitim almak zorunlu.
1- Metropolün su altı cenneti: Prens Adaları
İstanbul’da en zengin su altı habitatına sahip bölge Adalar. Nüfus yoğunluğu oranında insansal etkilerden daha az etkilenen Prens Adaları halen dalgıçları kendine çekecek dalış noktaları barındırıyor. Büyükada’da Arap Burnu, Sargos Taşı, Kurşunburnu, Güvercin Çatlağı; Heybeliada’da Tek Taş, Eski Fok Mağarası ve Çakar Altı, Burgazada’da Kalpazan Kaya, Kumbaros, Marta Koyu’nu sayabiliriz. Kaşıkadası, Kınalıada, Sivriada, Neandros, antik Vordonisi adalarında dalış yapılırken Sedef Adası ve Yassıada’da dalış faaliyeti yasak. (Türk Balıkadamlar Kulübü-Marmara Dalış Merkezi)
2- Beyaz balina Aydın’ın ziyaret ettiği: Sinop
1992 yılında Sinop-Gerze’de görülen balina Aydın, Karadeniz’in dalış yapılabilecek güzellikler barındırdığını kanıtlamıştı. Sinop’un derinlikleri volkanik oluşum nedeniyle net görüşe imkan veriyor. Fauna ve florası oldukça zengin bir dip yapısına sahip. Sinop Üniversitesi bünyesinde Gerze Belediyesi desteğiyle Boztepe Yarımadası, Akliman ve İnce Burun dalış noktaları arasında dalış yapılıyor.
3- Karadeniz’in hırçınlığıyla Trabzon: Rize
Hırçın Karadeniz’de faal dalış okulları bulunuyor. Trabzon Profesyonel Sualtı Adamları Spor Kulübü, dalış tutkunlarını Akçakale Burnu, Sürmene Taşlığı ve derindeki Gürgen feribotuna götürüyor. Rize‘de ise Karadeniz Dalgıçları Spor Kulübü Deniz Atı, Pazar kayalıkları, Sahil Güvenlik batığı, Çayeli ve Çamburnu’na sportif dalış yaptırıyor.
4- Kuzey Ege denilince Saros Körfezi: İbrice Limanı
Barındırdığı güçlü akıntılarla kendini temizleyen Saros Körfezi dalgıçların ve sualtı fotoğrafçılarının gözdesi. İri vatoz Bull Ray ve mola mola gibi büyük türlerin bile görüldüğü İbrice Limanı, İstanbul’a 3.5 saat uzaklığı ve çadırdan otele konaklama seçenekleriyle ilgi görüyor. Kaptan Cousteau’nun övgüyle söz ettiği 235 tür deniz canlısına ev sahipliği yapan Saros Körfezi’nde doğal güzellikler kadar yapay resifler de dalgıçları cezbediyor. (Mavi Ege Dalış Merkezi, İbrice Dalış Merkezi, Argos Dalış Merkezi)
5- Depremin denize aldığı: Gölcük
1999 depreminin merkez üssü Gölcük’te Murat Kulakaç’ın Değirmendere sahilden başlattığı dalış faaliyetleri tüm sahil boyunca sürüyor. Batık kent kadar, batık otel ve büyük çınar ağacı da dalış noktalarından. Sualtı fotoğrafçıları denizatı ve kırlangıç görüntülemek için bölgeye sıklıkla gidiyor. (DESSAD, Marka Dalış Merkezi)
6- Çanakkale Savaşları’nın su altındaki izleri: Kabatepe
Birinci Dünya Savaşı’nda önce denizden sonra karadan İstanbul’a ulaşmak isteyen işgalcilerin yenildiği toprakların derinliklerinde pek çok savaş gemisi bulunuyor. Çanakkale’yi geçilmez kılan direnişin sembolü batıklar arasında en ünlüsü Lundy Batığı. Ayrıca bu yıl dalışa açılan Alman denizaltısının torpidosuyla batarak 20 metrede yatan HMS Majestik bölgenin cazibesini artırıyor. (Bilimsel Yüzme Eğitim Spor Kulübü, BlackFish Dalış Merkezi, Troy Dalış Merkezi)
7- Dikkat kılıç balığı çıkabilir: Gökçeada
Ege’nin bozulmamış doğasıyla bir doğal açık hava müzesi olan Gökçeada, Karadeniz ve Akdeniz arasında köprü. Halen balina görülebilen ve kılıç balığı avlanabilen adada Türkiye’nin ilk sualtı parkını Türkiye Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV) kurdu. (Gökçeada Dalış Merkezi)
8- Marmara’nın sürprizlerine hazır olun: Gemlik
“Bursa’nın da Denizi Var” sloganıyla Gemlik’te kıyı dalışına davetlisiniz. Kapaklı Tersane Koyu, Eşek Uçurumu, Çoban Kaya, Osman Taşı, Karayolları Burnu dalış noktaları arasında. (Mavi Keyif Dalış Merkezi)
9- Yaşayan Marmara Yalova: Karamürsel
Marmara Denizi’nin halen canlı çeşitliliğine ev sahipliği yaptığını kanıtlayan bölgede AKSAS Su Sporları Merkezi çalışıyor. KARSAD ise 20 metre derinlikte İnönü isimli vapura keyifli dalışlar yaptırıyor.
10- Felsefenin doğduğu topraklarda dalmak: Asos
Binlerce yıllık tarihiyle Asos’un 20 km kuzeyindeki Sokakağzı dalış tutkunlarının pek çok deniz canlısını keşfetmesine olanak tanıyor.
(Sea Dalış Merkezi)
11- “Çanakkale İçinde” türküsü hatırlanır
Çanakkale Balıkadamlar Spor Kulübü Çanakkale Boğazı çevresinde güvenli dalışlar yaptırıyor.
12- Gerçek bir su altı cenneti: Ayvalık
Dalış denilince herkesin aklına gelen mavi derinlikleri barındıran Ayvalık’ta Mağaralı Tepesi, Vapur Sığlığı, Kraliçe Taşları, Kadri Taşları, Küçük İlyosta, Gökhan’ın Yeri, Melina Adası, İncirli Amforalar, Kocadağ Burnu, Üç Taşlar, Patericia, Haluk Cecan, Necat Coşkun, Deli Mehmet, Ezerbey ve Kerbela başlıca dalış noktaları. Özellikle kızıl mercanlar büyük ilgi görüyor. (Profesyonel Balıkadam Dalış Merkezi, Ayvalık 3 Deniz Dalış Merkezi, İDA Dalış Merkezi)
13- Kapıdağ Yarımadası’nda bitmeyen Marmara: Erdek
Kurbağalı Plajı, Tavşan Adası, Balyoz Burnu, Manastır Koyu ve Doğanlar dalış noktaları arasında. (Erdek Dalış Merkezi)
14- Yavaş şehri su altında yaşamak: Seferihisar
Turkuazın her tonundaki Sığacık’tan çıkışla 15 dalış noktasını barındıran Seferihisar Dalış Merkezi, Serenad Dalış Merkezi hizmette.
15- İmbat rüzgarıyla İzmir güzelleri: Mordoğan-Karaburun-Karşıyaka
Çok sayıda irili ufaklı ada barındıran bölgede Keçi Adası, İrem&Mete kayalıkları, Çapa, Gavur Limanı, İzmir Burnu, İmdat Burnu, Aslan Kayası’na hızlı botlarla gidilerek güzel dalışlar yapılıyor. (Karaburun Dalış Merkezi, Ege Octopus)
16- Batıklar ve balıklarla cennet bahçesi: Çeşme
Ege’nin incisi Çeşme, Monem batığının görsel güzelliğini birbirinden ilginç canlı çeşitliliğiyle zenginleştiriyor. (Derin Doğa Su Sporları ve Koçluoğlu Dalış Merkezi)
17- Dikkat bu kez fok çıkabilir: Foça
Antik çağda İyon uygarlığına ev sahipliği yapan Foça, ülkemizde de 100 kadarı görülen nesli tükenmek üzere olan fokların yaşam alanı. Besin zincirinin eşsiz memelisi fokların çok sevdiği balıkların bulunduğu bölgede Foça Dalış Merkezi hizmet veriyor.
18- En büyük su altı uçağının ev sahibi: Kuşadası
Dünyanın en büyük uçak batığının bulunduğu Ege’nin güzel kıyısı Kuşadası’nda pek çok dalış noktası görsel ziyafet sunuyor. (Aktive Blue, Kıwı Dalış Merkezi, Kuşadası Dalış Merkezi)
19- Hayalleri gerçek yapan dalış fabrikası: Bodrum
Ülkemizin en çok dalış noktasına ev sahipliği yapan turizm merkezlerinden Bodrum’da C 47 savaş uçağı, Küçük Reef, Kurt Burnu, Delikli Mağara, Karaada başlıca noktalardan. Sektörün gelişmişliğinin göstergesi Bodrum’da çok sayıda dalış okulu bulunuyor. (Happy Bubbles, Aşkın Dalış ve Aqupro Dalış)
20- Mitolojik efsaneleri su altında hissetmek için: Datça
Mendirek taşı, Ada resifi, Kargı koyu, Moskof İni, Yassı Ada, Sandal taşı gibi dalış noktalarını barındıran Datça Karya medeniyetine ait Knidos ile hatırlanıyor. (Uçan Balık Dalış Merkezi)
21- Her tecrübeye uygun masal gibi dalışlar: Marmaris
Sarı Mehmet Burnu, Keçi Adası Feneri, İnce Burun Feneri, Hayıtlı Burun, Yazih Kaya gibi noktalarla her seviyeden dalgıç için çekim merkezi. Çok seçenekli merkezler arasında Paradise, Marmaris, Nautilus dalış merkezleri bulunuyor.
22- Bol seçenekli: Fethiye
Türkiye’nin en fazla dalış noktasına sahip bölgelerinden biri Fethiye. Af Kule, Türk hamamı, Akvaryum Resifi, Batık, Balaban Adası ve Tüneller ile her seviyeden dalgıca hizmet veriyor. (Best Dalış Merkezi, Ölüdeniz Dalış Merkezi, Deepist Dalış Merkezi)
23- Türkiye’nin dalış başkenti: Kaş
Kaş başka. Uçanbalık Bankosu, Kanyon, Dimitri Batığı, Kovanlı, Çoban Burnu, Tünel, Mağara ve Likya Batığı’nın yanı sıra gemi ve uçak yapay resifleriyle dalgıçların gözdesi. Deniz kaplumbağasından, orfoza kadar canlı görülebilen, 12 ay dalış yapılan, teknik olarak üst seviyede bir dalış başkenti. (Kanyon Dalış Merkezi, Baracüda Dalış Merkezi, Dragoman)
24-Akdeniz’in mavisi su altının büyüsü: Kemer
Akvaryum koyu, Fener, Kiriş Mağara Koyu, 3 Adalar ve Paris II batığıyla Kemer doğal güzelliğini zengin su altıyla süslemeyi başaran bir uğrak yeri. (Octopus Dalış, 3 Adalar Dalış, Posedion Dalış)
25- Akdeniz’de sürpriz yapabilir: Mersin
Sıcak deniziyle okyanus türlerini kendine çeken Mersin’de su altı tutkunlarını sürprizler bekliyor.(Freelife Dalış, Mersin Dalış)
26- Kütüphaneye dalmak: Halfeti
Şanlıurfa’da Fırat Nehri’ne yapılan Birecik barajının suları altında kalan Halfeti’de bir zamanlar yaşam olan cami, kütüphane ve okula dalış zaman tüneli etkisi yaratıyor.
(A.S.D.E.M)
27- Efsaneleriyle Hazar Gölü: Elazığ
Türkiye’nin ikinci büyük tektonik gölü Hazar’ın derinliklerinde 4 bin yıllık batık şehir bulunuyor. (Doğu Dalış Merkezi)
28- Anadolu’nun nazar boncuğu: Sivas-Gökpınar Gölü
Gürün’deki 1470 metre yükseklikteki Gökpınar Gölü berrak suyuyla balıkadamları kendine çekiyor. (Yıldız Doğa Sporları Kulübü)
29- Bozkırın ortasındaki cennet: Eskişehir-Sakaryabaşı
Sakarya Nehri’nin doğduğu topraklarda yıl boyu 22 derece olan derinlikler. (Çifteler Belediyesi Dalış Merkezi)
30- En doğuda en yüksekte: Van
En büyük gölümüz hatta yöre halkının tabiriyle denizdir Van Gölü. Rus gemisi Akdamar batığı, Ahlat ve mikrobiyolitler derinlik sevenleri doğuda yalnız bırakmıyor. (SAS Van Dalış Merkezi)
Uluslararası yarışmalarda ülkemizi başarıyla temsil eden Türkiye’de aletli dalışın tek otoritesi Türkiye Sualtı Sporları Federasyonu’nun internet sitesinde(www.tssf.gov.tr) dalış merkezlerinin tümünün listesini bulabilirsiniz.