Açın kapıları beyler!

Henüz dört yaşındaydım Cevad Prekazi oyuna girdiğinde heyecanlandığımda. Memlekette gündüz maçlarının açık kanaldan izlenebildiği bir çocukluktan kalan ilk futbol anılarım. Geniş ailemde kızlı erkekli futbol sohbetleri o kadar hararetli yapılırdı ki ofsaytı bilişime şaşkınlığı anlayabilsem de futbol sevgisinin yadırganmasına basmadı kafam bir türlü. Şairin deyişiyle sol mememizin altında taşıdığımız cevahirin hükümdarı yoktu ve kendi yolunda bizi başka başka dünyalara götüren bambaşka bir cevherdi o. 29 yaşındaki İranlı Seher Hudayari’nin kalbi de mavi formasıyla yeşil sahalarda koşturan İstiklal’e düşmüştü. Yasaklı bir sevdaydı onunki... İran devrim sonrası kadınların hayatını kökten değiştiren yasaklarına onların yüzüne stadyum kapılarını kapamayı da eklemişti. Seher, Brezilya ve dünya futbolunun filozofu unutulmaz karakter Dr. Socrates’in “Savunmacılara çalım atmak, diktatörlere çalım atmaktan daha kolay... Siz zoru başaracak Brezilya’ya şampiyonluğu getireceksiniz” sözlerini yüreğinde hissederek gitmişti takımının mart ayında Asya Şampiyonlar Ligi’nde Birleşik Arap Emirlikleri’nden El Ayn’la oynayacağı maçı seyretmek için Tahran’daki Azadi Stadyumu’nun kapısına. Hem de kılık değiştirerek... Ne yazık ki “yeterince erkeksi” görünmeyi başaramamıştı Seher. İşlemek üzere olduğu “büyük günah” öncesi fark edilmiş ve gözaltına alınmıştı. Dört günlük gözaltı süresi sonrasıysa hakkında açılan davayla kısmi özgürlüğüne kavuşmuştu. Devrim Mahkemeleri bu cesareti cezasız bırakmadı elbette. Kadınlar için dünyanın en büyük hapishanelerinden birine dönüştürdükleri yasalarıyla mahkum etmişlerdi 29 yaşındaki Seher’i. Ne demişti hakim “Yaz kızım, sanığın dünyanın geri kalanında bütün kadınların izleyebildiği futbol maçını stadyumda izleme girişiminden dolayı” mı mesela... Oysa       Farhadi filmleri bize o kaotik mahkeme duvarlarını ve adaletin bazen en çok da adresinde kaybolduğunu anlatır.

İran, dünyada kadınların stadyumda maç izlemesini yasaklayan tek ülke. İstiklal taraftarı Seher Hudayari  bu yasağın kurbanı oldu.

İran’da kadınlar için o yıllardır gelmeyen adalet, hakkında mahkumiyet kararını öğrendikten sonra kendini ateşe veren Seher Hudayari’nin canına mal oldu. O, İstiklal’e aşıktı ama İstiklal dünyadaki pek çok kadın gibi onun da adını bilip içinde yaşayamadığı bir kavramdı. Kaldırıldığı hastanede yapılan tüm müdahalelere rağmen kurtarılamadı Seher... Stadyumda futbol izlemek gibi bir “suç”un daha hafif bir cezası düşünülebilir miydi? Yaşadıkları ülkelerde yine sadece kadın oldukları için sayısız kötülüğe maruz kalan kadınlar başta olmak üzere büyük bir çığlık koptu “Mavi Kız” için. Geriye üzerinde tuttuğu takım olan İstiklal’in mavi renkleriyle yayımlanan tek karesi kalan Seher’e bu adla sesleniyor dünya. “Mavi Kız”ın ardından sosyal medyada duygularını paylaşan isimlerden biri olan İran’ın önde gelen futbolcularından Cevad Kazimi, “Senin kapalı kapılar ardında kalarak kendini yaktığın stadyumlarda oynamaktan utanıyorum. Seni yakan alevler sadece seni yakmadı, hepimizi kül etti. Bir gün (İran’da) stadyumun kapıları kadınlara açılsa ve erkeklerle yan yana maç izleseler de senin sandalyen sonsuza dek boş kalacaktır. Senin hayallerini gerçekleştirmek için bir şey yapamadıysak bizi affet” diye yazdı. Kazimi’nin duyduğu utanç Seher Hudayari’yi geri getirmeyecek ama futbol dünyasının bir başka “Mavi Kız”ı göklere uğurlamadan evvel utanç duymaktan başka yapabileceği şeyler var. Başta da Seher’in ölümü sonrası gözlerin çevrildiği yerlerden biri olan ve dünya futbolunun patronu FIFA. Dünya, İran’ın kırk yıla yakın zamandır kadınları stadyumların dışında tutan yasağını kaldırmaması halinde FIFA tarafından uluslararası müsabakalardan men edilmesini talep ediyor. Gencecik bir hayat karşısında birkaç müsabaka ya da en fazla turnuvadan men edilmek yeterince “adil” görünüyor. Dr. Socrates’in dediği gibi “Futbol sahasında güzellik, zaferlerden daha önemlidir.” Açın kapıları beyler!