21.01.2022 - 06:09 | Son Güncellenme:
Gülşah Karaman / Milliyet.com.tr - İngiltere’nin Hertfordshire kentinde yaşayan Beena Saranghdar isimli kadın, yumurtayı kırdığı sırada başına ilginç bir olay geldi. Yumurta akının beyaz olmasını beklerken, kırmızı renkle karşılaşan kadın olayın ardından Facebook hesabında başına gelenleri takipçileriyle paylaştı. Takipçilerinin kısa sürede çok sayıda yorumda bulunmasının ardından uzmanlar da bu duruma tepkisiz kalmadı. Bazı uzmanlar yumurta akındaki kırmızılığın bayatlama belirtisi olduğunu ve asla tüketilmemesi gerektiğini savunup, zehirlenme tehlikesine karşı uyardı.
Gıda Mühendisi Ebru Akdağ ise yumurta akının kırmızı olmasının endişelenecek bir durum olmadığını belirtip, "Tavuk yumurtasında görülebilen kanın değişik nedenleri olabilir. Bu genetik olabileceği gibi kümesin sürekli aydınlatılması sonucunda tavuğun fazla ışığa maruz kalıp yeterli melatonin üretmesinden veya tavuğun aşırı A ve K vitamini tüketmesinden kaynaklanabilir" dedi.
'BUZDOLABINA KOYMADAN ÖNCE SAKIN YIKAMAYIN'
Hayvansal ürünler, hassas oldukları için gıda güvenliği açısından daha titizlikle ele alınması gerekiyor. Ebru Akdağ, herkesin aynı hataya düştüğünü söyleyerek, "Yumurtaları buzdolabına yerleştirmeden önce yıkamayın. Yıkanması durumunda yumurtanın etrafında kendisini koruyan hassas zar zedeleniyor ve bu durum yumurtayı dış etkilere karşı daha savunmasız bırakıyor" şeklinde konuştu. Akdağ'a göre yumurtayı yıkayarak üzerindeki mikroplardan arındırmak mümkün değil, hatta etrafa daha fazla mikrop saçma riski de bulunuyor. Ancak yumurta eğer çok kirliyse kullanılmadan hemen önce yıkanabiliyor.
Öte yandan kırılmış ve çatlamış yumurtaları da ele alan Gıda Mühendisi Ebru Akdağ, bu tip durumlarda yumurtanın havayla temas edeceğini ve içerisinde mikroplar gelişeceğinin altını çizip, asla kullanılmaması konusunda uyardı. “Bayat yumurta zehirlenmelere yol açabilir. Yumurtaları kartonundan çıkartıp saklayacaksanız, son kullanma tarihini not etmeyi unutmayın" diye de ekledi.
TAZELİĞİNİ ANLAMAK İÇİN BU TESTLERİ UYGULAYIN
Yumurtaların tazeliğini anlamak için kolayca yapılabilen testlerin olduğunu söyleyen Ebru Akdağ, 4 farklı testi sıraladı:
"Su testi: Yumurtanın içinde küçük bir hava boşluğu bulunur, zaman geçtikçe gözenekli kabuğunun içine daha çok hava girer. Dolayısıyla zamanla suda yüzme kapasitesi artar. Soğuk su dolu bir bardağa koyulan taze yumurta dipte kalır. Tazeliğinin azalmaya başlamış yumurta dik durmaya başlar. Yumurta suyun yüzeyine çıkarsa pek de taze değildir ama bu bozulduğu anlamına da gelmez. Bu aşamada yumurtayı kırıp 'Kokuyor mu, sarısı dağılıyor mu' diye bakılmalı.
El feneriyle test: Yumurtanın tazeliği, içeriğine bağlıdır. El fenerini yakıp yumurtanın sivri ucu ışığa bakacak şekilde tutun. Yumurta tazeliğini kaybettikçe içindeki hava boşluğu büyüyecektir. Ayrıca döllenmiş bir yumurta 6 gün kuluçkaya bırakılırsa, cenin siyah iplikçik şeklinde görülebilir. Bu sizi şaşırtmasın.
Dinleme testi: Taze yumurtayı kulağınızın yakınında hafifçe sallarsanız hiçbir ses duymazsınız. Ancak aynı işlemi bayat yumurta ile gerçekleştirirseniz yumurtanın içerisindekilerin hareket ettiğini duyarsınız. Çünkü içerisindeki boşluk artmıştır.
Tutma testi: Yumurtayı kırıp sarısını avucunuza alın. Nazikçe iki parmağınızla yumurta sarısını tuttuğunuzda zarı patlamıyorsa yumurta taze demektir."
‘GEZEN TAVUK YUMURTASININ YARARLI OLDUĞUNA DAİR BİR KANIT YOK’
Yumurtanın sarısının veya kabuğunun renginin, tavuğun cinsine ve beslenme şekline göre değiştiğini, herhangi bir kalite standardı olmadığını vurgulayan Akdağ, “Gezen tavuk yumurtasının besin değerinin, diğerlerine kıyasla daha yüksek olduğunu gösteren kanıt da yok” detayını paylaştı.
'ZARARLI BİR ŞEY DEĞİL'
Yumurtalar, 26 saat boyunca tavuğun yumurtlama kanalında dolaşıyor. Tavuk yumurtasındaki kırmızı kan lekesinin aslında kan damarındaki çatlamadan kaynaklandığını belirten Gıda Mühendisi Ebru Akdağ, “Her yumurta geliştiğinde embriyonun yaşamasını sağlayacak kan damarları içerir. Yumurtlama esnasında bu kan damarlarında çatlama olursa, kırmızı kan lekesine neden olur. Yumurtada bazen birden fazla kan lekesi olabilir veya yumurtanın ‘beyazı’ da kanla kaplanabilir” ifadelerini kullandı.
Öte yandan tavuk yumurtasında görülebilen kanın farklı nedenlerine de değinen Ebru Akdağ, "Buna bazen yemdeki mantar veya toksinlerin neden olabileceği de belirtilir, ancak bu nadir rastlanan bir durumdur. Dolayısıyla genel olarak yumurta sarısındaki kan lekesi veya kanlı yumurta akı endişelenecek bir şey değil" vurgusunu yaptı.
BAYAT GIDALARA DİKKAT! PEYNİR, YOĞURT VE SÜT...
Bayat gıdalara da dikkat çeken Akdağ, özellikle peynir, yoğurt ve süt konusunda da bilgilendirdi. Hayvansal gıdaların son kullanma tarihi geçtikten sonra tüketilmemesiyle ilgili uyarıda bulunan Gıda Mühendisi Ebru Akdağ, öte yandan bu gıdaların üretiminde, paketlenmesinde, nakliyesinde ve satış noktasındaki sunumunda bir hata yapılması durumunda, son kullanma tarihinden önce de bayatlama veya mikrobiyal gelişim meydana gelebileceğinin altını çizdi.
Peynir, yoğurt, süt ve yumurta gibi hayvansal gıdalarda koku ve küfe rastlanması, ambalajında şişme gibi durumların meydana gelmesi karşısında mutlaka uzak durulması gerektiğini de belirtti.